Lise öğrencilerinin biyoçeşitlilik konusunda bilişsel yapılarının ve alternatif kavramlarının belirlenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada, 12. Sınıf lise öğrencilerinin biyoçeşitlilik konusunda bilişsel yapılarının analizi ve mevcut alternatif kavramlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın modeli nitel esaslı olan betimsel bir çalışmadır. Veri toplama aracı olarak öğrencilerin bilişsel yapılarının açığa çıkarılması için kelime ilişkilendirme testi formları, metaforik algı ve açık uçlu soru teknikleri kullanılmıştır. Bu çalışma Konya ilinde bir özel okulda öğrenim gören 12. sınıfların farklı şubelerindeki 151 öğrenci ile yürütülmüştür. Kelime ilişkilendirme testinde içerik analizi kullanılmıştır. Biyoçeşitlilik anahtar kelimesi kullanılarak öğrencilerden 50 sn. içinde belirlenen kavram ile ilgili akıllarına gelen kelimeleri yazmaları istenmiştir. Daha sonra bu ürettikleri kelimelerden 2 cümle kurmaları istenmiştir. İnceleme sonucunda veriler 6 kategori altında toplanmıştır. Bu kategoriler; tür çeşitliliği, ekosistem ve bileşenleri, genetik çeşitlilik, taksonomi, bilim dalı ve ekolojik olaylar çeşitliliği olarak ayrılmıştır. Bunlar içerisinde en yüksek frekansa sahip olan kategori "tür çeşitliliği" kategorisidir. Öğrenciler genellikle bu kategoride canlı çeşitliliği, tür çeşitliliği gibi konularla ilgili kelimeler yazmayı tercih etmişlerdir. Öğrencilerin kurdukları cümleler ise bilimsel bilgi içeren cümleler, yüzeysel cümleler ve kavram yanılgısı içeren cümleler şeklinde kategorilere ayrılmıştır. 4 Katılımcının kavram yanılgısı içeren cümle kurdukları tespit edilmiştir. Metafor tekniğinde elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Buna dayanarak anket içerisinde "biyoçeşitlilik …. gibidir. Çünkü …." şeklinde metaforu açığa çıkaran cümleyi tamamlamaları istenmiştir. Biyoçeşitlilikle ilgili geçerli metafor sayısı 80 olarak tespit edilmiştir. Oluşturulan kategori sayısı ise 6' dır. Bu kategoriler frekans değerlerine göre sırasıyla; farklılık bağlamında biyoçeşitlilik, dinamik bağlamında biyoçeşitlilik, yaşam anlamında biyoçeşitlilik, etkileşim bağlamında biyoçeşitlilik, biyolojik entropi anlamında biyoçeşitlilik, ekolojik denge anlamında biyoçeşitlilik şeklindedir. En baskın olan kategori farklılık bağlamında biyoçeşitlilik kategorisi olarak belirlenmektedir. En çok tekrar eden metaforlar ise su (7), insan (6), ağaç (6), orman (5), düşünce (5) ve renk paleti (5) şeklindedir. Açık uçlu sorulardan elde edilen verilerin değerlendirilmesinde içerik analizi kullanılmıştır. Öğrencilere biyoçeşitlilik ile ilgili 3 tane açık uçlu soru sorulmuş ve alınan cevaplar analiz edilmiştir. Analizlere göre cevaplar bilimsel bilgi içeren, yüzeysel bilgi içeren ve kavram yanılgısı içeren cümleler şeklinde kategorilere ayrılmıştır. "Biyoçeşitliliğin önemi nedir? Bir örnek veriniz." Sorusuna alınan cevaplarda sadece 4 öğrenci kavram yanılgısı içeren cümle kurmuştur. "Biyoçeşitliliğin azalmasının olası etkileri nelerdir?" sorusuna verilen cevaplarda 5 katılımcı kavram yanılgısında bulunmakla beraber "biyoçeşitliliği tehdit eden faktörler nelerdir?" sorusuna verilen cevaplarda kavram yanılgısı içeren cümlelere rastlanmamıştır. Sonuç olarak, biyoçeşitlilik ile ilgili kelime ilişkilendirme testi, metafor tekniği ve açık uçlu sorular tekniği ile yapılan analizler değerlendirildiğinde öğrencilerin bilişsel yapılarının ve alternatif kavramlarının yeterli düzeyde olduğu görülmektedir. Fakat bazı öğrencilerin kurdukları cümlelerde yanlış öğrenmeler ve kavram yanılgısı olması konunun tam olarak anlamlandırılmadığı şeklinde yorumlanabilmektedir.
In this study, it was aimed to analyze the cognitive structures of 12th grade high school students on biodiversity and to determine their current alternative concepts. The model of the study is a descriptive study with a qualitative basis. As a data collection tool, word association test forms, metaphorical perception and open-ended question techniques were used to reveal the cognitive structures of the students. This study was conducted with 151 students in different branches of 12th grades studying at a private school in Konya province. Content analysis was used in the word association test. Using the keyword biodiversity, students were asked to write down the words that came to their minds about the determined concept within 50 seconds. Then, they were asked to form 2 sentences from the words they produced. As a result of the examination, the data were collected under 7 categories. These categories are; species diversity, ecosystem diversity, genetic diversity, taxonomy, branch of science, diversity of ecological events and environmental factors. Among these, the category with the highest frequency is the category of "species diversity". Students generally preferred to write words related to topics such as biodiversity and species diversity in this category. The sentences formed by the students were divided into categories as sentences containing scientific information, superficial sentences and sentences containing misconceptions. It was determined that 4 participants made sentences containing misconceptions. Content analysis was used in the analysis of the data obtained in the metaphor technique. Based on this, "biodiversity …. like this. Because …." They were asked to complete the sentence revealing the metaphor. The number of valid metaphors related to biodiversity has been determined as 80. The number of categories created is 6. These categories are respectively according to their frequency values; biodiversity in the context of difference, biodiversity in the context of dynamics, biodiversity in the context of life science, biodiversity in the context of interaction, biodiversity in the context of biological entropy, and biodiversity in the sense of ecological balance. The most dominant category is determined as the category of biodiversity in the context of diversity. The most recurring metaphors are water (7), human (6), tree (6), forest (5), thought (5) and color palette (5). Content analysis was used to evaluate the data obtained from open-ended questions. Students were asked 3 open-ended questions about biodiversity and their answers were analyzed. According to the analysis, the answers were categorized as sentences containing scientific information, superficial information and misconceptions. "What is the importance of biodiversity? Give an example." Only 5 students made sentences containing misconceptions in the answers to the question. "What are the possible effects of reduced biodiversity?" and "What are the factors that threaten biodiversity?" No sentences containing misconceptions were found in the answers given to the questions. As a result, when the analyzes made with the word association test, metaphor technique and open-ended questions technique on biodiversity are evaluated, it is seen that the students' cognitive structures and alternative concepts are at a sufficient level. However, incorrect learning and misconceptions in the sentences made by some students can be interpreted as the subject is not fully understood.
In this study, it was aimed to analyze the cognitive structures of 12th grade high school students on biodiversity and to determine their current alternative concepts. The model of the study is a descriptive study with a qualitative basis. As a data collection tool, word association test forms, metaphorical perception and open-ended question techniques were used to reveal the cognitive structures of the students. This study was conducted with 151 students in different branches of 12th grades studying at a private school in Konya province. Content analysis was used in the word association test. Using the keyword biodiversity, students were asked to write down the words that came to their minds about the determined concept within 50 seconds. Then, they were asked to form 2 sentences from the words they produced. As a result of the examination, the data were collected under 7 categories. These categories are; species diversity, ecosystem diversity, genetic diversity, taxonomy, branch of science, diversity of ecological events and environmental factors. Among these, the category with the highest frequency is the category of "species diversity". Students generally preferred to write words related to topics such as biodiversity and species diversity in this category. The sentences formed by the students were divided into categories as sentences containing scientific information, superficial sentences and sentences containing misconceptions. It was determined that 4 participants made sentences containing misconceptions. Content analysis was used in the analysis of the data obtained in the metaphor technique. Based on this, "biodiversity …. like this. Because …." They were asked to complete the sentence revealing the metaphor. The number of valid metaphors related to biodiversity has been determined as 80. The number of categories created is 6. These categories are respectively according to their frequency values; biodiversity in the context of difference, biodiversity in the context of dynamics, biodiversity in the context of life science, biodiversity in the context of interaction, biodiversity in the context of biological entropy, and biodiversity in the sense of ecological balance. The most dominant category is determined as the category of biodiversity in the context of diversity. The most recurring metaphors are water (7), human (6), tree (6), forest (5), thought (5) and color palette (5). Content analysis was used to evaluate the data obtained from open-ended questions. Students were asked 3 open-ended questions about biodiversity and their answers were analyzed. According to the analysis, the answers were categorized as sentences containing scientific information, superficial information and misconceptions. "What is the importance of biodiversity? Give an example." Only 5 students made sentences containing misconceptions in the answers to the question. "What are the possible effects of reduced biodiversity?" and "What are the factors that threaten biodiversity?" No sentences containing misconceptions were found in the answers given to the questions. As a result, when the analyzes made with the word association test, metaphor technique and open-ended questions technique on biodiversity are evaluated, it is seen that the students' cognitive structures and alternative concepts are at a sufficient level. However, incorrect learning and misconceptions in the sentences made by some students can be interpreted as the subject is not fully understood.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
Biyoçeşitlilik, Kelime İlişkilendirme Testi, Metafor, Bilişsel Yapı, Biodiversity, Word Association Test, Metaphor, Cognitive Structure
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Türktemiz, F. (2023). Lise öğrencilerinin biyoçeşitlilik konusunda bilişsel yapılarının ve alternatif kavramlarının belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Konya.
