Özgecilik temelli psikoeğitim programının ortaokul öğrencilerinin özgeci davranış düzeylerine etkisinin sınanması
| dc.authorid | 0000-0001-6411-0549 | |
| dc.contributor.advisor | Avşaroğlu, Selahattin | |
| dc.contributor.author | Kutluca, Volkan | |
| dc.date.accessioned | 2025-07-29T05:59:35Z | |
| dc.date.available | 2025-07-29T05:59:35Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.date.submitted | 2024 | |
| dc.department | NEÜ, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı | |
| dc.description | Doktora Tezi | |
| dc.description.abstract | Bu araştırmanın amacı Özgecilik Temelli Psikoeğitim Programı’nın ortaokul öğrencilerinin özgeci davranış düzeylerine etkisinin sınanmasıdır. Bu amaç doğrultusunda gerçekleştirilen çalışmada, öntest sontest izleme testi kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim öğretim yılında Kırıkkale İli Merkez ilçesinde bulunan bir ortaokulun altıncı ve yedinci sınıflarında öğrenimine devam eden 385 öğrenci oluşturmuştur. Öğrencilere uygulanan Çocuklar İçin Özgecilik Ölçeği sonucunda özgeci davranış düzeyleri düşük olan öğrenciler içinden 12 öğrenci deney, 12 öğrenci kontrol grubuna yansız olarak atanmıştır. Araştırmanın deney grubuna 9 hafta boyunca haftada bir oturum olacak şekilde araştırmacı tarafından hazırlanan özgecilik temelli psikoeğitim programı uygulanmış, kontrol grubuna ise herhangi bir deneysel işlem uygulanmamıştır. Uygulanan programın ardından deney ve kontrol grubu katılımcılarından Çocuklar İçin Özgecilik Ölçeği verileri toplanmış ve SPSS 27.0 paket programı ile veriler analiz edilmiştir. Psikoeğitim öncesi gruplar arasında bir farkın olup olmadığının belirlenmesi amacıyla bağımsız örneklem t testi gerçekleştirilmiştir. Bu işlemin ardından özgecilik temelli psikoeğitim programı uygulanmıştır. Programın değerlendirilmesi amacıyla tekrarlı ölçümler analizi yapılmıştır. Tekrarlı ölçümlerden tek faktörlü varyans analizi ANOVA yapılmadan önce tek değişkenliği normallik ve küresellik varsayımını test etmek amacıyla normallik analizi ve Mauchly Küresellik Testi, iki faktörlü varyans analizi ANOVA yapılmadan önce ise varyansların homojenliği, kovaryansların eşitliği ve küresellik varsayımlarını test etmek amacıyla Levene F Testi, Box’s M Testi ve tekrar Mauchly Küresellik Testi uygulanmıştır. Çoklu karşılaştırmalar için ise Bonferroni Testi yapılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre özgecilik temelli psikoeğitim programının ortaokul öğrencilerinin özgeci davranış düzeylerini artırdığı, programın tamamlanmasından iki ay sonra yapılan izleme testi ölçümlerinde anlamlı farkın olduğu ve programın etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmanın demografik değişkenleri olan sınıf düzeyi ve cinsiyetin ise özgeci davranış ölçümlerine istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Araştırma bulguları ilgili alan yazın kapsamında tartışılarak sonuç ve önerilerde bulunulmuştur. | |
| dc.description.abstract | The purpose of this research is to investigate the impact of a Altruism-Based Psychoeducational Program on the levels of altruist behavior among middle school students. In pursuit of this objective, a quasi-experimental design with pre-test and post-test measures and a control group was employed. The study population consisted of 385 students attending sixth and seventh grades in a middle school located in the central district of Kırıkkale province during the academic year 2023-2024. Following the administration of the Altruism Scale for Children, 12 students with lower levels of altruist behavior were randomly assigned to the experimental group, while another 12 were assigned to the control group in an unbiased and random manner. Over a period of 9 weeks, the experimental group received a weekly altruism based psychoeducational program prepared by the researcher, whereas no experimental intervention was administered to the control group. Subsequent to the program implementation, data on altruist behavior levels were collected from both groups using the Altruism Scale for Children, and the data were analyzed using the SPSS 27.0 package. A t-test was conducted initially to assess group differences before the intervention. Following this, the altruism-based psychoeducational program was implemented. To evaluate the program, repeated measures analysis was conducted. Prior to conducting one-way analysis of variance (ANOVA) for repeated measures, normality and sphericity assumptions were assessed using normality analysis and Mauchly's Sphericity Test, respectively, while assumptions of homogeneity of variances, equality of covariances, and sphericity were evaluated using Levene's F Test, Box's M Test, and Mauchly's Test of Sphericity before performing two-way ANOVA. Multiple comparisons were conducted using the Bonferroni Test. The results of the study indicate that the altruism-based psychoeducational program enhanced the levels of self-transcendent behavior among middle school students. Significant differences were observed in follow-up test measurements conducted two months after the program's completion, underscoring its effectiveness. However, demographic variables such as grade level and gender were found to have no statistically significant impact on altruist behavior measurements. These findings were discussed in light of relevant literature, and conclusions and recommendations were provided. | |
| dc.identifier.citation | Kutluca, V. (2024). Özgecilik temelli psikoeğitim programının ortaokul öğrencilerinin özgeci davranış düzeylerine etkisinin sınanması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12452/19517 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Davranış | |
| dc.subject | Etki | |
| dc.subject | Ortaokul | |
| dc.subject | Özgecilik | |
| dc.subject | Program | |
| dc.subject | Psikoeğitim | |
| dc.subject | Behavior | |
| dc.subject | Impact | |
| dc.subject | Secondary | |
| dc.subject | Altruism | |
| dc.subject | Psychoeducation | |
| dc.title | Özgecilik temelli psikoeğitim programının ortaokul öğrencilerinin özgeci davranış düzeylerine etkisinin sınanması | |
| dc.title.alternative | Testing the effect of altruism-based psychoeducation program on altruistic behavior levels of secondary school students | |
| dc.type | Doctoral Thesis |
