Yüksek Din Öğrenimi Gören Öğrencilerin Bilgi Okuryazarlığı ve Epistemolojik İnanç Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma, "yüksek din öğrenimi gören lisans öğrencilerinin sahip olduğu epistemolojik inanç ve bilgi okuryazarlığı öz yeterlik düzeyini incelemek ve bu ikisi arasındaki ilişkinin ne olduğunu tespit etmek" amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, katılımcıların bilgi ve öğrenme anlayışları ile bilgi okuryazarlığı becerilerinin bağımsız değişkenler açısından değişimi sorgulanmıştır. Elde edilen bulgular alanyazındaki bulgularla karşılaştırılarak yüksek din öğrenimi gören öğrencilerin bilgiyi elde etmede ve kullanmada zorlandıkları noktalar tespit edilmeye çalışılmıştır. Böylece Türkiye'deki yüksek din öğretiminde ürün ve süreç olarak beklentilerin karşılanmasıyla ilgili epistemolojik engellerin aydınlatılması ve yüksek din öğretiminin kalitesinin arttırılması çabasına katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için nicel araştırma paradigmasına dayanan ve mevcut durumu sorgulayan "betimsel araştırma modeli" tercih edilmiştir. Araştırmada betimsel model içerisinde hem korelasyonel hem de karşılaştırmaya dayalı ilişkisel tarama yöntemine başvurulmuştur. Veri toplama aracı olarak daha önce Türkçeye uyarlanmış öz bildirime dayalı "Epistemolojik İnançlar Ölçeği" ve "Bilgi Okuryazarlığı Öz yeterlik Ölçeği" kullanılmıştır. Çalışma, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Bingöl Üniversitesi İlahiyat ve Giresun Üniversitesi İslâmi İlimler Fakültelerinde 2018-2019 yılları arasında öğrenimine devam eden 1318 lisans öğrencisi ile yürütülmüştür. Evrenden örneklemin çekilmesi işlemi, "çok aşamalı örnekleme" yöntemi izlenerek önce "tabakalı örnekleme" ile fakültelerin belirlenmesi sonra "basit seçkisiz örnekleme" ile öğrencilerin belirlenmesi şeklinde yapılmıştır. Gerekli varsayımlar sağlandığı için, veriler üzerinde parametrik testlere uygun olan betimleyici, karşılaştırmacı ve ilişkisel istatistiki araçlar kullanılmıştır. Katılımcıların bilgi okuryazarlığı düzeyleri ile epistemik inançları arasında farklılığın anlamlı olup olmadığını tespitte "Bağımsız Örneklem t-Testi" ve "Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)" kullanılmıştır. Epistemolojik inanç ve bilgi okuryazarlığı arasındaki ilişkiyi incelemek için ise "Basit Doğrusal Regresyon Analizi" yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, katılımcıların epistemolojik inançlarının "öğrenmenin çabaya bağlı olduğu (ÖÇB)" boyutunda gelişmiş, "öğrenmenin yeteneğe bağlı olduğu (ÖYB)" boyutunda gelişmemiş düzeyde "tek bir doğrunun varlığı (TBD)" boyutunda ise geliştirilmesi gerekir (orta düzey) düzeyde olduğu görülmüştür. Katılımcıların ÖYB puanları ile ÖÇB puanları arasındaki negatif yönlü anlamlı ilişki, İlahiyat öğrencilerinin öğrenmede "çabanın" ve "yeteneğin" yeri ile ilgili epistemolojik inanç gelişimi açısından bir ikilem ortaya çıkarmıştır. Katılımcıların genel bilgi okuryazarlığı öz yeterlik düzeyi "orta gelişmiş/geliştirilmesi gereken" düzeydedir. Bilgi okuryazarlığının temel, orta ve ileri düzey becerilerinin tümünde katılımcıların öz yeterlik seviyesi geliştirilmesi gereken düzeydedir. İlahiyat öğrencileri "bilgi ihtiyacını tanımlama" ve "ürün ve süreç değerlendirme" boyutlarında kendilerini gelişmiş seviyede, "bilgiyi iletme" boyutunda ise zayıf seviyede görmektedir. Bilgi okuryazarlığı (BO) düzeyi ile "öğrenmenin çabaya bağlı olduğu inancı" arasında ters yönde, "öğrenmenin yeteneğe bağlı olduğu ve tek bir doğrunun var olduğu inancı" ile aynı yönde zayıf bir anlamlı ilişki bulunmaktadır. Bağımsız değişkenler açısından epistemolojik inanç gelişimi ve bilgi okuryazarlığı düzeyi ile ilgili eğitimsel olarak hem olumlu hem olumsuz sayılabilecek bulgulara rastlanılmıştır. Fakülteler açısından eğitim geçmişi daha köklü, programa girişte daha yüksek puanlı öğrencilere ve daha fazla öğretim üyesi sayısına sahip olmanın, epistemolojik inanç gelişimine ve bilgi okuryazarlığı öz yeterlik düzeyine olumlu bir katkısı tespit edilememiştir. Katılımcıların epistemolojik inançları hiç bir boyutta sınıf düzeyi arttıkça olumlu yönde anlamlı bir gelişim göstermemiştir. İnternet kullanım sıklığı katılımcıların epistemolojik inanç gelişimi ve bilgi okuryazarlığı düzeyi üzerinde herhangi anlamlı bir farklılaşma oluşturmamıştır. İnterneti en çok araştırma yapmak için kullananların interneti oyun oynamak, sosyal medyayı kullanmak ve alışveriş yapmak için kullananlardan anlamlı olarak daha yüksek bilgi okuryazarlığı becerilerine sahip olduğu görülmüştür. Yaşamın çoğunun geçirildiği yerleşim yerinin nispeten gelişmiş olmasının ve ebeveynlerin öğrenim düzeyinin yüksek olmasının katılımcıların epistemolojik inanç gelişimine ve bilgi okuryazarlığı düzeyine olumlu bir etkisi tespit edilememiştir. Resmi kurumlar dışında da din eğitimi alan katılımcıların sadece resmi kurumlarda din eğitimi almış katılımcılardan anlamlı olarak daha güçlü bir biçimde doğrunun bir ve değişmez olduğuna inanmasına karşın bu katılımcıların daha gelişmiş bilgi okuryazarlığı beceri düzeyine sahip olduğu görülmüştür. Araştırma yöntemlerine yönelik eğitimlerin epistemolojik inanç gelişimine olumlu bir katkısı tespit edilememiş ancak BO açısından böyle bir eğitim alan öğrencilerin lehine anlamlı bir farklılaşma tespit edilmiştir. Bilgi okuryazarlığı öz-yeterlik düzeyi ile "öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna inanma" ile ters yönde anlamlı zayıf bir ilişki tespit edilmiştir. "Öğrenme yeteneğe bağlıdır" ve "doğrunun bir tek olduğu" inancında aynı yönde zayıf bir ilişki tespit edilmiştir. Regresyon analizi sonuçları bilgi okuryazarlık düzeyinin epistemolojik inançları anlamlı olarak yordadığını göstermiştir. Bu bulgulara göre; (1) İlahiyat öğrencilerinin öğrenmenin yeteneğe bağlı bir olay olarak görmesine iten nedenleri ve alan odaklı epistemolojik inanç gelişimine odaklanan çalışmalar yapılmalıdır. (2) Yüksek din öğretimi gören öğrencilerin BO seviyesini geliştirmek için epistemolojik inanç gelişimini de kapsayacak biçimde uzman kütüphanecilerin eğitici olarak dâhil olduğu eğitimler yapılmalıdır. (3) Sosyal bilimler ve din bilimleri arasında uyum oluşturmayı amaçlayan İlahiyat alanına özgü BO standartları geliştirilmelidir.
This research was conducted to examine the level of epistemological beliefs and information literacy self-efficacy of undergraduate students at higher religious education and to determine what the relationship is between these two. In the study, the changes in the knowledge and learning conceptions and the information literacy skills of the participants in terms of independent variables were questioned. By comparing the findings with the findings in the literature, it has been tried to identify the points that students of higher religious education have difficulties in while obtaining and using the information. Thus, it has aimed to contribute to the efforts to remove epistemological obstacles related to the provision of expectations from religious education as a product and process and to improve the quality of higher religious education in Turkey. In order to realize this aim, the "descriptive research model" was preferred, which questions the current situation based on the quantitative research paradigm. Among descriptive models both correlational and comparative relational survey methods were used in the research. "Epistemological Beliefs Quastionnaire" and "Information Literacy Self-Efficacy Scale" based on self-report, which had been adapted to Turkish were used as data collection tools. This study was carried out with 1318 undergraduate students who continued their education between 2018-2019 at the Faculty of Theology/Islamic Sciences at Necmettin Erbakan University, Erciyes University, Dicle University, Fırat University, Bingöl University, and Giresun University. The sampling process from the universe was carried out following the "multi-stage sampling" method, firstly by determining the faculties through "stratified sampling" and then by determining the students through "simple random sampling". Since the necessary assumptions were provided, descriptive, comparative, and relational statistical tools suitable for parametric tests were used on the data. "Independent Sample t-Test" and "One-Way Variance Analysis (ANOVA)" were used to determine whether there is a significant difference between students' information literacy levels and epistemic beliefs. In order to examine the relationship between epistemological belief and information literacy, "Simple Linear Regression Analysis" was conducted. At the end of the research, it was seen that the levels of epistemological beliefs of the participants were "developed" in terms of "learning depends on effort (LDE)", "not developed" in terms of "learning depends on ability (LDA)", and "must be developed/needs improvement (medium)" in terms of "the existence of a single truth (EST)". The negative relationship between the participants' LDA scores and the LDE scores has raised a dilemma in terms of the development of epistemological beliefs of theology students in learning regarding the place of "effort" and "ability". The general information literacy self-efficacy level of the participants are at the level of "moderately developed/need to be developed". In all the basic, intermediate and advanced skills of information literacy, the level of self-efficacy of the participants is at the level of "to be developed". Theology students see themselves at an advanced level in terms of "defining the need for information" and "evaluating the product and process", and at a weak level in "communicating the information". There are weak negative significant relationship between the level of information literacy (IL) and "the belief that learning depends on effort", and weak positive significant relationship between "the belief that learning depends on ability and "the belief that there is only one truth". As regards independent variables, findings possibly seen as negative or positive in terms of education were found related to epistemological belief development and knowledge literacy. Regarding faculties, no determined contribution of having a more established educational background, higher scores at the entrance to the program, and a higher number of faculty members to the epistemological belief development and the level of knowledge literacy self-efficacy. The epistemological beliefs of the participants did not show any significant development in any dimension as the grade level increased. The frequency of internet usage did not make any significant difference on the level of epistemological belief development and information literacy of the participants. Those who used the internet most to do research have been found to have significantly higher information literacy skills than those who used it to play games, to access social media and to do shopping. No positive effect was found of the development level of the residential area where most of the life was spent and the education level of the parents on the development of the participants' epistemological beliefs and the level of information literacy. Although the participants who received religious education outside the official institutions significantly more strongly believed that "the truth is one and unchangeable" than the participants who received religious education only in official institutions, it was seen that former participants had a more advanced level of "information literacy skills". There was no positive contribution to the development of epistemological beliefs in training for research methods, but a significant difference was found in favor of students who received such training in terms of IL. A weak significant relationship has been identified that information literacy self-efficacy level with "belief that learning depends on effort" in the opposite direction. Also in the belief that "learning depends on the ability" and "there is only one truth" a weak relationship in the same direction has been detected. The results of the regression analysis showed that the level of information literacy significantly predicted epistemological beliefs. According to these findings; (1) Studies should be conducted focusing on the reasons why theology students consider learning as talent and on the development of domain-specific epistemological beliefs. (2) To improve the information literacy levels of students studying in higher religious education, trainings should be carried out in which expert librarians take part as trainers covering the development of epistemological beliefs. (3) BO standards specific to the field of Theology aiming at creating harmony between social sciences and religious sciences should be developed.
This research was conducted to examine the level of epistemological beliefs and information literacy self-efficacy of undergraduate students at higher religious education and to determine what the relationship is between these two. In the study, the changes in the knowledge and learning conceptions and the information literacy skills of the participants in terms of independent variables were questioned. By comparing the findings with the findings in the literature, it has been tried to identify the points that students of higher religious education have difficulties in while obtaining and using the information. Thus, it has aimed to contribute to the efforts to remove epistemological obstacles related to the provision of expectations from religious education as a product and process and to improve the quality of higher religious education in Turkey. In order to realize this aim, the "descriptive research model" was preferred, which questions the current situation based on the quantitative research paradigm. Among descriptive models both correlational and comparative relational survey methods were used in the research. "Epistemological Beliefs Quastionnaire" and "Information Literacy Self-Efficacy Scale" based on self-report, which had been adapted to Turkish were used as data collection tools. This study was carried out with 1318 undergraduate students who continued their education between 2018-2019 at the Faculty of Theology/Islamic Sciences at Necmettin Erbakan University, Erciyes University, Dicle University, Fırat University, Bingöl University, and Giresun University. The sampling process from the universe was carried out following the "multi-stage sampling" method, firstly by determining the faculties through "stratified sampling" and then by determining the students through "simple random sampling". Since the necessary assumptions were provided, descriptive, comparative, and relational statistical tools suitable for parametric tests were used on the data. "Independent Sample t-Test" and "One-Way Variance Analysis (ANOVA)" were used to determine whether there is a significant difference between students' information literacy levels and epistemic beliefs. In order to examine the relationship between epistemological belief and information literacy, "Simple Linear Regression Analysis" was conducted. At the end of the research, it was seen that the levels of epistemological beliefs of the participants were "developed" in terms of "learning depends on effort (LDE)", "not developed" in terms of "learning depends on ability (LDA)", and "must be developed/needs improvement (medium)" in terms of "the existence of a single truth (EST)". The negative relationship between the participants' LDA scores and the LDE scores has raised a dilemma in terms of the development of epistemological beliefs of theology students in learning regarding the place of "effort" and "ability". The general information literacy self-efficacy level of the participants are at the level of "moderately developed/need to be developed". In all the basic, intermediate and advanced skills of information literacy, the level of self-efficacy of the participants is at the level of "to be developed". Theology students see themselves at an advanced level in terms of "defining the need for information" and "evaluating the product and process", and at a weak level in "communicating the information". There are weak negative significant relationship between the level of information literacy (IL) and "the belief that learning depends on effort", and weak positive significant relationship between "the belief that learning depends on ability and "the belief that there is only one truth". As regards independent variables, findings possibly seen as negative or positive in terms of education were found related to epistemological belief development and knowledge literacy. Regarding faculties, no determined contribution of having a more established educational background, higher scores at the entrance to the program, and a higher number of faculty members to the epistemological belief development and the level of knowledge literacy self-efficacy. The epistemological beliefs of the participants did not show any significant development in any dimension as the grade level increased. The frequency of internet usage did not make any significant difference on the level of epistemological belief development and information literacy of the participants. Those who used the internet most to do research have been found to have significantly higher information literacy skills than those who used it to play games, to access social media and to do shopping. No positive effect was found of the development level of the residential area where most of the life was spent and the education level of the parents on the development of the participants' epistemological beliefs and the level of information literacy. Although the participants who received religious education outside the official institutions significantly more strongly believed that "the truth is one and unchangeable" than the participants who received religious education only in official institutions, it was seen that former participants had a more advanced level of "information literacy skills". There was no positive contribution to the development of epistemological beliefs in training for research methods, but a significant difference was found in favor of students who received such training in terms of IL. A weak significant relationship has been identified that information literacy self-efficacy level with "belief that learning depends on effort" in the opposite direction. Also in the belief that "learning depends on the ability" and "there is only one truth" a weak relationship in the same direction has been detected. The results of the regression analysis showed that the level of information literacy significantly predicted epistemological beliefs. According to these findings; (1) Studies should be conducted focusing on the reasons why theology students consider learning as talent and on the development of domain-specific epistemological beliefs. (2) To improve the information literacy levels of students studying in higher religious education, trainings should be carried out in which expert librarians take part as trainers covering the development of epistemological beliefs. (3) BO standards specific to the field of Theology aiming at creating harmony between social sciences and religious sciences should be developed.
Açıklama
Doktora Tezi
Anahtar Kelimeler
Din eğitimi, Yüksek din eğitimi, Epistemolojik inanç, Bilgi okuryazarlığı, Bilginin doğası, Bilgiyi arama davranışı, Religious education, Higher religious education, Epistemological beliefs, Information literacy, The nature of knowledge, Information searching behavior
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
İpek, F. (2021). Yüksek din öğrenimi gören öğrencilerin bilgi okuryazarlığı ve epistemolojik inanç düzeyleri üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.
