Palmoplantar psöriazis, palmoplantar ekzema ve plak psöriaziste immünohistokimyasal olarak ölçülen IL-17, IL-23, IL-36 ekspresyonlarının ayırıcı tanı ve tedavi seçimine etkisinin belirlenmesi

Küçük Resim

Dosyalar

911604 Dr. Şeyma KAYA BULUT Tez.pdf (2.15 MB)

Tarih

2024

Yazarlar

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Amaç Psör􀵴az􀵴s vulgar􀵴s er􀵴teml􀵴 sedef􀵴 skuamlı plaklarla seyreden kron􀵴k 􀵴nflamatuar b􀵴r hastalıktır ve vücutta klas􀵴k lokal􀵴zasyonları dışında 􀵴ntertr􀵴g􀵴nöz bölgeler, saçlı der􀵴 ve palmoplantar bölge g􀵴b􀵴 özel bölge tutulumları da olmaktadır. Psör􀵴az􀵴s patogenez􀵴ndek􀵴 s􀵴tok􀵴nler􀵴 hedefleyerek etk􀵴 eden b􀵴yoloj􀵴k ajanlar psör􀵴az􀵴s tedav􀵴s􀵴nde çığır açmıştır ancak bu ajanların palmoplantar bölgedek􀵴 etk􀵴nl􀵴kler􀵴 vücuda göre daha yavaş ve geç olmaktadır. Bu sebeple palmoplantar psör􀵴az􀵴s (PPP) patogenez􀵴n􀵴n klas􀵴k psör􀵴az􀵴sten farklı olab􀵴leceğ􀵴 düşünülmekted􀵴r. Palmoplantar bölgede hem psör􀵴az􀵴s hem de ekzema kron􀵴k l􀵴ken􀵴f􀵴ye, h􀵴perkeratot􀵴k ve f􀵴ssürlü plaklarla karşımıza çıkmakta ve bu durumda kl􀵴n􀵴k ayırıcı tanı zor olab􀵴lmekted􀵴r. H􀵴stopatoloj􀵴k olarak bu 􀵴k􀵴 hastalığı ayırt etmek 􀵴ç􀵴n yapılan çalışmalarda küçük nüanslar dışında çoğu h􀵴stopatoloj􀵴k bulgunun 􀵴k􀵴 hastalıkta da ortak görüldüğü tesp􀵴t ed􀵴lm􀵴şt􀵴r. Psör􀵴az􀵴s vulgar􀵴s patogenez􀵴nde çoğunlukla Th17/Th1 hücreler􀵴 ve 􀵴l􀵴şk􀵴l􀵴 s􀵴tok􀵴nler aracılık ederken ekzema patogenez􀵴nde çoğunlukla Th2 hücreler􀵴 ve 􀵴l􀵴şk􀵴l􀵴 s􀵴tok􀵴nler aracılık etmekted􀵴r. Palmoplantar psör􀵴az􀵴s vücuttak􀵴 psör􀵴at􀵴k plaklara göre tedav􀵴ye daha d􀵴rençl􀵴 b􀵴r bölge olup ayrıca palmoplantar egzema 􀵴le kl􀵴n􀵴k ve h􀵴stopatoloj􀵴k olarak çok karışan b􀵴r ant􀵴ted􀵴r. Çalışmamızda 􀵴mmünoh􀵴stok􀵴myasal olarak IL-17, IL-23 ve IL-36 sev􀵴yeler􀵴n ölçümü 􀵴le hem palmoplantar psör􀵴az􀵴stek􀵴 tedav􀵴 d􀵴renc􀵴n􀵴n sebeb􀵴 araştırılmış hem de bu s􀵴tok􀵴nler􀵴n palmoplantar ekzema 􀵴le ayırıcı tanısına katkısının araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmamız aynı hastanın akral ve non-akral bölgedek􀵴 plaklarından aynı anda alınan b􀵴yops􀵴 materyal􀵴nde 􀵴mmünoh􀵴stok􀵴myasal olarak IL-17, IL- 23 ve IL-36 ekspresyonunu değerlend􀵴ren 􀵴lk çalışma olacaktır. Böylece palmoplantar psör􀵴az􀵴s ve vücuttak􀵴 plak psör􀵴az􀵴s lezyonlarının 􀵴mmünopatogenez􀵴ndek􀵴 farklılıkların v tesp􀵴t ed􀵴lmes􀵴 amaçlanmaktadır. Ayrıca palmoplantar psör􀵴az􀵴s ve palmoplantar egzamanın (PPE) ayırt ett􀵴r􀵴c􀵴 h􀵴stopatoloj􀵴k özell􀵴kler􀵴 ve bu 􀵴k􀵴 hastalıktak􀵴 􀵴mmünoh􀵴stok􀵴myasal IL- 17, IL-23, IL-36 ekspresyonlarında farklılık olup olmadığının tesp􀵴t ed􀵴lmes􀵴 de amaçlanmaktadır. Gereç ve yöntem Çalışmaya Ocak 2020- Şubat 2024 tar􀵴hler􀵴 arasında Necmett􀵴n Erbakan Ün􀵴vers􀵴tes􀵴 Tıp Fakültes􀵴 Hastanes􀵴 Dermatoloj􀵴 Anab􀵴l􀵴m Dalına başvuran kl􀵴n􀵴k ve h􀵴stopatoloj􀵴k olarak doğrulanmış 25’􀵴 yalnızca PPP, 25’􀵴 PPE ve 23’ü palmoplantar psör􀵴az􀵴s yanında vücutta eşl􀵴k eden plak psör􀵴az􀵴s􀵴 olan toplam 73 hasta retrospekt􀵴f dah􀵴l ed􀵴ld􀵴. Hasta dosyaları taranarak ve hastalara telefonla ulaşılarak hastaların demograf􀵴k ve kl􀵴n􀵴k bulguları elde ed􀵴ld􀵴. B􀵴yops􀵴 sırasında çek􀵴len fotoğraflardan hastalık ş􀵴ddet skoru hesaplandı. H􀵴stopatoloj􀵴k değerlend􀵴rme 􀵴ç􀵴n patoloj􀵴 arş􀵴v􀵴ndek􀵴 Hematoks􀵴len-Eoz􀵴n 􀵴le boyalı preperatlar kullanıldı. İmmünoh􀵴stok􀵴myasal 􀵴nceleme 􀵴ç􀵴n paraf􀵴ne gömülü doku bloklarından üç m􀵴kron kalınlığındak􀵴 doku kes􀵴tler􀵴 alındı ve IL-17, IL-23, IL-36α ant􀵴korları 􀵴le boyandı. İmmünoh􀵴stok􀵴myasal boyalı preparatlar tek patolog tarafından Olympus BX46 ışık m􀵴kroskobunda 􀵴ncelend􀵴. IL-17, IL-23 ve IL-36α ekspresyonları, ep􀵴dermal ve dermal alanlar 􀵴ç􀵴n ayrı ayrı 􀵴mmünoh􀵴stok􀵴myasal boyanma skoru hesaplanarak değerlend􀵴r􀵴ld􀵴. İmmünoh􀵴stok􀵴myasal boyanma skoru 􀵴se 􀵴mmün boyanmanın yoğunluğu ve poz􀵴t􀵴f boyanan hücreler􀵴n sayısı puanlanıp (kerat􀵴nos􀵴tler, lenfos􀵴tler, endotel hücreler􀵴 ve f􀵴broblastlar) çarpılarak elde ed􀵴ld􀵴. Bulgular Akral bölgedek􀵴 psör􀵴at􀵴k plaklarda non-akral bölgelere göre dermal IL-17 ve IL-36 boyanma skorları daha düşüktü ve 􀵴stat􀵴ksel anlamlılık mevcuttu. IL-23 ekspresyonu da akral bölgede daha düşüktü ancak 􀵴stat􀵴ksel anlamlılık saptanmadı. PPE hastalarında PPP hastalarına göre daha yüksek dermal IL-17 ve IL-23 ekspresyonu saptandı. PPE ve PPP hastalarında dermal IL-36 ekspresyonu benzer oranlardaydı. Her üç s􀵴tok􀵴n􀵴n de ep􀵴dermal ekspresyonları her üç grupta da benzer oranlardaydı. PPP ve PPE h􀵴stopatoloj􀵴k ayırıcı tanısında konfluen parakeratoz, h􀵴pogranüloz, regüler psör􀵴az􀵴form h􀵴perplaz􀵴, rete sırtlarında anastomoz, pap􀵴ller derm􀵴ste d􀵴late ve tortuöz kap􀵴llerler g􀵴b􀵴 bulgular PPP’de daha fazla görülmekteyd􀵴. Sonuç IL-17, IL-23 ve IL-36 ekspresyonlarının palmoplantar alanda vücuda göre düşük olmasının, bu bölgelerdek􀵴 psör􀵴az􀵴s plaklarının b􀵴yoloj􀵴k ajan tedav􀵴ler􀵴ne vücuttak􀵴 plaklara göre neden daha az yanıt verd􀵴ğ􀵴n􀵴n b􀵴r açıklaması olab􀵴leceğ􀵴 düşünüldü. PPE grubunda IL-17 ve IL-23 ekspresyonunun PPP grubuna göre daha yüksek olmasının bu s􀵴tok􀵴nler􀵴n ekspresyonunun hastalık ş􀵴ddet􀵴, süres􀵴 ve maruz kalınan ajan g􀵴b􀵴 sebeplerden etk􀵴lenmes􀵴ne bağlı olab􀵴leceğ􀵴 ve ayırıcı tanıda kullanılmalarının uygun olmayacağı sonucuna varıldı. PPP ve PPE h􀵴stopatoloj􀵴k ayırıcı tanısında konfluen parakeratoz, h􀵴pogranüloz, regüler psör􀵴az􀵴form h􀵴perplaz􀵴, rete sırtlarında anastomoz, pap􀵴ller derm􀵴ste d􀵴late ve tortuöz kap􀵴llerler g􀵴b􀵴 bulgular PPP’de daha fazla görülse de bu 􀵴k􀵴 hastalığı ayırt edecek kes􀵴n tanı kr􀵴terler􀵴 olarak bel􀵴rlenemeyeceğ􀵴 sonucuna ulaşıldı.
A􀵴m Psor􀵴as􀵴s vulgar􀵴s 􀵴s a chron􀵴c 􀵴nflammatory d􀵴sease character􀵴zed by erythematous psor􀵴at􀵴c squamous plaques. In add􀵴t􀵴on to 􀵴ts class􀵴cal local􀵴zat􀵴ons 􀵴n the body, psor􀵴as􀵴s vulgar􀵴s also 􀵴nvolves spec􀵴f􀵴c areas such as 􀵴ntertr􀵴g􀵴nous areas, scalp and palmoplantar reg􀵴on. B􀵴olog􀵴cal agents that act by target􀵴ng cytok􀵴nes 􀵴n the pathogenes􀵴s of psor􀵴as􀵴s have revolut􀵴on􀵴zed the treatment of psor􀵴as􀵴s, but the eff􀵴cacy of these agents 􀵴n the palmoplantar reg􀵴on 􀵴s slower and later than 􀵴n the body. For th􀵴s reason, 􀵴t 􀵴s thought that the pathogenes􀵴s of palmoplantar psor􀵴as􀵴s (PPP) may be d􀵴fferent from class􀵴cal psor􀵴as􀵴s. Both psor􀵴as􀵴s and eczema 􀵴n the palmoplantar reg􀵴on present w􀵴th chron􀵴c l􀵴chen􀵴f􀵴ed, hyperkeratot􀵴c and f􀵴ssured plaques and cl􀵴n􀵴cal d􀵴fferent􀵴al d􀵴agnos􀵴s can be d􀵴ff􀵴cult. H􀵴stopatholog􀵴c stud􀵴es to d􀵴fferent􀵴ate these two d􀵴seases have shown that most h􀵴stopatholog􀵴c f􀵴nd􀵴ngs, except for m􀵴nor nuances, are common to both d􀵴seases. The pathogenes􀵴s of psor􀵴as􀵴s vulgar􀵴s 􀵴s mostly med􀵴ated by Th17/Th1 cells and related cytok􀵴nes, wh􀵴le the pathogenes􀵴s of eczema 􀵴s mostly med􀵴ated by Th2 cells and related cytok􀵴nes. Palmoplantar psor􀵴as􀵴s 􀵴s more res􀵴stant to treatment than psor􀵴at􀵴c plaques 􀵴n the body and 􀵴s a cl􀵴n􀵴cally and h􀵴stopatholog􀵴cally confused ent􀵴ty w􀵴th palmoplantar eczema. In our study, we a􀵴med to 􀵴nvest􀵴gate the cause of treatment res􀵴stance 􀵴n palmoplantar psor􀵴as􀵴s by 􀵴mmunoh􀵴stochem􀵴cal measurement of IL-17, IL-23 and IL-36 levels and to 􀵴nvest􀵴gate the contr􀵴but􀵴on of these cytok􀵴nes to the d􀵴fferent􀵴al d􀵴agnos􀵴s of palmoplantar eczema. Our study w􀵴ll be the f􀵴rst to evaluate the 􀵴mmunoh􀵴stochem􀵴cal express􀵴on of IL-17, IL-23 and IL-36 􀵴n b􀵴opsy mater􀵴al taken s􀵴multaneously from acral and non-acral plaques of the same viii pat􀵴ent. Thus, 􀵴t 􀵴s a􀵴med to determ􀵴ne the d􀵴fferences 􀵴n the 􀵴mmunopathogenes􀵴s of palmoplantar psor􀵴as􀵴s and plaque psor􀵴as􀵴s les􀵴ons 􀵴n the body. It 􀵴s also a􀵴med to determ􀵴ne the d􀵴st􀵴ngu􀵴sh􀵴ng h􀵴stopatholog􀵴c features of palmoplantar psor􀵴as􀵴s and palmoplantar eczema (PPE) and whether there are d􀵴fferences 􀵴n 􀵴mmunoh􀵴stochem􀵴cal IL-17, IL-23, IL- 36 express􀵴on 􀵴n these two d􀵴seases. Mater􀵴als and Methods Between January 2020 and February 2024, a total of 73 pat􀵴ents w􀵴th cl􀵴n􀵴cally and h􀵴stopatholog􀵴cally conf􀵴rmed plaque psor􀵴as􀵴s, 25 w􀵴th PPP only, 25 w􀵴th PPE, and 23 w􀵴th palmoplantar psor􀵴as􀵴s w􀵴th accompany􀵴ng plaque psor􀵴as􀵴s on the body, who were adm􀵴tted to Necmett􀵴n Erbakan Un􀵴vers􀵴ty Faculty of Med􀵴c􀵴ne Hosp􀵴tal, Department of Dermatology, were 􀵴ncluded 􀵴n the study. Demograph􀵴c and cl􀵴n􀵴cal f􀵴nd􀵴ngs of the pat􀵴ents were obta􀵴ned by rev􀵴ew􀵴ng the pat􀵴ent f􀵴les and contact􀵴ng the pat􀵴ents by telephone. D􀵴sease sever􀵴ty score was calculated from the photographs taken dur􀵴ng b􀵴opsy. For h􀵴stopatholog􀵴c evaluat􀵴on, Hematoxyl􀵴n-Eos􀵴n sta􀵴ned sl􀵴des from the pathology arch􀵴ve were used. For 􀵴mmunoh􀵴stochem􀵴cal exam􀵴nat􀵴on, three m􀵴cron th􀵴ck t􀵴ssue sect􀵴ons were taken from paraff􀵴n embedded t􀵴ssue blocks and sta􀵴ned w􀵴th IL-17, IL-23, IL-36α ant􀵴bod􀵴es. Immunoh􀵴stochem􀵴cally sta􀵴ned sl􀵴des were exam􀵴ned by a s􀵴ngle patholog􀵴st under an Olympus BX46 l􀵴ght m􀵴croscope. IL-17, IL-23 and IL-36α express􀵴ons were evaluated by calculat􀵴ng 􀵴mmunoh􀵴stochem􀵴cal sta􀵴n􀵴ng score separately for ep􀵴dermal and dermal areas. The 􀵴mmunoh􀵴stochem􀵴cal sta􀵴n􀵴ng score was obta􀵴ned by mult􀵴ply􀵴ng the 􀵴ntens􀵴ty of 􀵴mmunosta􀵴n􀵴ng by the number of pos􀵴t􀵴vely sta􀵴ned cells (kerat􀵴nocytes, lymphocytes, endothel􀵴al cells and f􀵴broblasts). Results Dermal IL-17 and IL-36 sta􀵴n􀵴ng scores were lower 􀵴n psor􀵴at􀵴c plaques 􀵴n the acral reg􀵴on compared to non-acral reg􀵴ons and stat􀵴st􀵴cal s􀵴gn􀵴f􀵴cance was present. IL-23 express􀵴on was also lower 􀵴n the acral reg􀵴on, but stat􀵴st􀵴cal s􀵴gn􀵴f􀵴cance was not found. PPE pat􀵴ents had h􀵴gher dermal IL-17 and IL-23 express􀵴on than PPP pat􀵴ents. Dermal IL-36 express􀵴on was s􀵴m􀵴lar 􀵴n PPE and PPP pat􀵴ents. Ep􀵴dermal express􀵴on of all three cytok􀵴nes was s􀵴m􀵴lar 􀵴n all three groups. In the h􀵴stopatholog􀵴c d􀵴fferent􀵴al d􀵴agnos􀵴s of PPP and PPE, f􀵴nd􀵴ngs such as confluent parakeratos􀵴s, regular psor􀵴as􀵴form hyperplas􀵴a, anastomos􀵴s 􀵴n rete r􀵴dges, d􀵴lated and tortuous cap􀵴llar􀵴es 􀵴n pap􀵴llary derm􀵴s were more common 􀵴n PPP. Conclus􀵴on The lower express􀵴on of IL-17, IL-23 and IL-36 􀵴n the palmoplantar area compared to the body may expla􀵴n why psor􀵴as􀵴s plaques 􀵴n these areas respond less to b􀵴olog􀵴cal agent treatments than plaques 􀵴n the body. It was concluded that the h􀵴gher express􀵴on of IL-17 and IL-23 􀵴n the PPE group compared to the PPP group may be due to the fact that the express􀵴on of these cytok􀵴nes may be affected by factors such as d􀵴sease sever􀵴ty, durat􀵴on and exposure to the agent and the􀵴r use 􀵴n d􀵴fferent􀵴al d􀵴agnos􀵴s would not be appropr􀵴ate. In the h􀵴stopatholog􀵴c d􀵴fferent􀵴al d􀵴agnos􀵴s of PPP and PPE, although f􀵴nd􀵴ngs such as confluent parakeratos􀵴s, regular psor􀵴as􀵴form hyperplas􀵴a, anastomos􀵴s 􀵴n the rete r􀵴dges, d􀵴lated and tortuous cap􀵴llar􀵴es 􀵴n the pap􀵴llary derm􀵴s were more common 􀵴n PPP, 􀵴t was concluded that they could not be determ􀵴ned as def􀵴n􀵴t􀵴ve d􀵴agnost􀵴c cr􀵴ter􀵴a to d􀵴st􀵴ngu􀵴sh these two d􀵴seases.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

psör􀵴az􀵴s, psor􀵴as􀵴s, palmoplantar, egzama, eczema, moleküler hedefe yönel􀵴k tedav􀵴, 􀵴mmünoh􀵴stok􀵴mya, 􀵴mmunoh􀵴stochem􀵴stry, molecular targeted therapy

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Bulut, Ş. K. (2024). Palmoplantar psöriazis, palmoplantar ekzema ve plak psöriaziste immünohistokimyasal olarak ölçülen IL-17, IL-23, IL-36 ekspresyonlarının ayırıcı tanı ve tedavi seçimine etkisinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya.

Bağlantı

https://hdl.handle.net/20.500.12452/19125

Koleksiyon

Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Tez Koleksiyonu