Horasan Türkçesinin Bocnurd ağzında kanıtsallık (evidentiality)

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Kanıtsallık (evidentiality), olayla ilgili bilginin hangi kaynaklardan elde edildiğini bildiren bir dil bilgisi kategorisidir. Türkçede kanıtsallık, bilginin dolaylı yollardan sağlandığına göndermede bulunan dolaylılık (indirectivity) olarak ortaya çıkar. Kanıtsallıkta konuşur, olay anında değil, olay sonrasında devreye girer. Bilgi, olay sonrasında oluşan ortamın sunduğu imkânlardan elde edilir. Bocnurd ağzında kanıtsallık, fiillere eklenen -(I)ddI(r), -dI, -ūdi ekleri ve isimlere eklenen IdI ~ -(y)IdI ~ -(y)dI, imiş ~ -(y)imiş yapılarıyla işaretlenmektedir. Bunlar arasında kanıtsallık ifadesi için -(I)ddI(r) ve IdI ~ -(y)IdI ~ -(y)dI yapıları karakteristiktir. -ūdi eki, kanıtsallığın geçmiş zamanda bildirilmesinde kullanılmaktadır. Sistemde kanıtsallık işaretleyicilerinin türü ve sayısı, tarihsel gelişimin ve dil etkileşimlerinin sonucunda şekillenmiştir. Buna göre de Bocnurd ağzının kanıtsallık tablosu, Oğuz grubunun diğer üyelerine göre bir dereceye kadar farklılaşmıştır.
Evidentiality is a grammar category reporting which sources the factual information is obtainedfrom. Evidentiality in Turkic appears as indirectivity referring to indirect information. The talkercomes into play after the event, not during the event. Information is obtained from the opportunitieswhich are presented by the environment arisen after the event.Evidentiality in Bocnurd dialect is marked by the structures of -(I)ddI(r), -dI, -?di suffixesattached to verbs and IdI -(y)IdI -(y)dI, imiş -(y)imiş suffixes attached to nouns. Among them,the structures of -(I)ddI(r) and IdI -(y)IdI -(y)dI are characteristic for evidentiality expression. -?di suffix is used for stating evidentiality in the past tense. The type and number of evidentialitymarkers in the system has been formed as a result of historical developments and languagerelationships. Accordingly, the evidentiality table of Bocnurd dialect has been differentiated to someextent according to other members of Oghuz group.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Khorasan Turkic, Bojnurd dialect, Evidentiality, Evidentiality, Indirectivity, Language relationships, Horasan Türkçesi, Bocnurd ağzı, Kanıtsallık, Dolaylılık, Dil ilişkileri

Kaynak

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

0

Sayı

44

Künye

Doğan, T. (2018). Horasan Türkçesinin Bocnurd ağzında kanıtsallık (evidentiality). Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, 44, 1-14.