Konya bölge Yazma Eserler Kütüphanesinde bulunan Celi Ta'lik hat levhalarının Hüsn-i Hat sanatı açısından değerlendirilmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2020

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Hüsn-i hat sanatımızın önemli yazı çeşitlerinden bir tanesi olan Ta'lîk yazı, İran'da doğup gelişmiştir. Fatih Sultan Mehmed devri ile Osmanlı'ya gelen yazı estetik olgularıyla büyük ilgi görmüş ve usta hattatlar eliyle kendi estetik ve sanat anlayışımız ile yorumlanarak XVIII. yüzyılda Türk Ta'lîk ekolü doğmuştur. Levha asma geleneğinin en yoğun yaşandığı tekke ve zâviyelerde aynı zamanda hüsn-i hat sanatı da çok rağbet görmüştür. Tarikatlar eliyle hüsn-i hat sanatı ve özellikle Ta'lîk yazı çeşidi yaşatılmış ve çokça eser meydana getirilmiştir. Sadelik ve estetik görünüşüyle ön plana çıkan Ta'lîk yazı Celî levha formuna çok yakışmıştır. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte tekke ve zâviyeler kapatılmış bu mekanlar da bulunan levhalar ise en son Türkiye'nin sayılı yazma eserler kütüphanelerinden biri olan Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi koleksiyonuna dâhil edilmiştir. Kütüphanenin levha koleksiyonunda bulunan ve birçok ünlü hattata ait nadir eserlerin bulunduğu bu koleksiyon ile ilgili bir çalışmanın olamaması tez konumuzu belirlemede etkili olmuştur. Birçok yazı çeşidinden oluşan bu koleksiyon da bulunan Celî Ta'lîk hat levhaları yüksek lisans tezi çalışmamızın ana konusunu oluşturmuştur. Koleksiyonda bulunan Celî Ta'lîk levhalar kullanılan teknik, malzeme ve süsleme özellikleri bakımından tasnif edilmiş, kataloglanmıştır. Ayrıca hüsn-i hat sanatı bakımından son devrin ünlü Celî Ta'lîk hattatı Sâmi Efendi'nin yazılarıyla kıyas edilerek sanat değerleri ortaya çıkarılmış ve Ta'lîk yazının incelenen dönemlere ait tarihî gelişimi değerlendirilmiştir. Bu nadide eserlerin tekrar sergilenmesi için bir farkındalık oluşturulmak istenmiştir.
The Ta'liq script is one of the important script styles in Islamic calligraphy, Ta'liq script was born and developed in Iran, and came to the Ottoman Empire during the era of Fatih Sultan Mehmed, and due to its aesthetic appearance and elegance, it was met with much desire, and the master calligraphers of that time cared for it. At the time when hanging calligraphy plates was a tradition in the dervish lodges, this type of writing style has been kept alive and many works have been created by the Sufi groups (Tariqah), and it was very suitable to write in Jeli style (Clearer and bigger letters) by Ta'liq because of its simplicity and aesthetic view. With the declaration of the Republic of Turkey, the dervish lodges got closed and all the plates in these places were taken to the collection of Konya Regional Manuscript Library one of Turkey's leading libraries of manuscripts. The lack of studies related to this group of manuscripts, which include rare manuscripts of senior calligraphers, influenced our choice of the title of the research. And among all the various styles in this collection, the Jeli Ta'liq part was the main subject of our master thesis study. The collection was classified and cataloged in terms of technique, material, and decoration features used. Also, in terms of calligraphy, the art values of the last period manuscripts were compared with the writings of the famous calligrapher Sâmi Efendi, and the historical development of them also was evaluated. In addition, we sought to create awareness in order for these rare manuscripts to be re-displayed.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Ta‟lîk, Celî Ta‟lîk, Levha, Hüsn-i Hat Sanatı, Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi, Sâmi Efendi

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Kağnıcı, N. (2020). Konya bölge Yazma Eserler Kütüphanesinde bulunan Celi Ta'lik hat levhalarının Hüsn-i Hat sanatı açısından değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Geleneksel Türk Sanatları Anabilim Dalı, Konya.