Ateş ve ocak kültünün Anadolu’da yaygınlaşmasında Moğolların etkisi
Yükleniyor...
Tarih
2013
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türk halk inançlarında önemli yer tutan ocak kavramı Orta Asya halk ve kültürleri için kutsiyet ifade etmektedir. Toplumun en değerli öğesi olan aile kurumu ile de özdeş anlamlar ifade eden ocak, tarihsel süreç içerisinde birçok anlamları içerisinde barındırmıştır. Birbirinden ayırt etmediğimiz ocak ve ateş kültleri Orta Asya’dan Küçük Asya diye de tabir edilen Anadolu’ya halkların göçüyle beraber taşınarak, taşıdığı zengin mefhumlara daha da çok an- lamlar katmıştır. Bu kavramların Anadolu’ya taşınması ve yaygınlaşmasında en büyük pay şüphesiz Moğol istilası ve Moğollara aittir. Bu çalışmamızda öncelikle Moğollarda ateş ve ocak kültünün yeri ve önemi üzerinde durulacak, tarihsel süreç içerisinde kutsiyet atfettikleri bu kavramların içerdiği anlam ve Moğolların dini, sosyal ve siyasi hayattaki uygulamalarından bahsedilecektir. Daha sonra ise bu kavramların Anadolu’ya taşınmasında Moğol istilası ve Moğolların etkisi anlatılacaktır. Moğolların İslam dünyasına karşı istila hareketi ve bunun sonucunda İran, Azerbaycan, Irak ve Suriye’de kurulan, Anadolu’yu da tahakkümü altına alan İlhanlı devletinin desteklediği dini ve tasavvufi zümrelerin ateş ve ocak kavramlarının Anadolu’da yaygınlaşmasında ve yeni anlamlar kazanmasındaki rolleri ile Moğolların Anadolu’da uyguladıkları dini politikalarının, kavramların günümüze kadar devamlılığını sağlamasındaki etkisi gösterilmeye çalışılacaktır.
The hearth concept having an important place within the Turkish public belief expresses ho- liness among the Central Asian Societies and cultures. The hearth with connotations such as the family, the most precious formation within the society, embedded many other meanings throughout history. The cults of fire and hearth, inseparable from each other, has incorpo- rated many important connotations to the already rich meaning with the migration of the people from the Central Asia to Anatolia, also named as Asia Minor. The major role in the transportation and dispersion of these concepts to Anatolia doubtlessly has the Mongolian invasion and the Mongolians themselves. The focus of our study is primarily on the place and importance of the fire and hearth cult in the Mongolians, the meanings attributed to these terms attributed, holiness throughout history and on the Mongolian practices regard- ing religion, social, and political life. Later on the effect of the Mongolian Invasion and the Mongolians in the transfer of these concepts to Anatolia will be dealt. The invasion of the Mongolians of the Islamic world and as a result of this the Ilkhanid Empire hegemony es- tablished in Azerbaijan, Iran, Iraq, Syria, and Anatolia and their role in the dispersion of the fire and hearth concepts and their role in the acquisition of new meanings in Anatolia due to their support of particular religious and sufic groups together with the effect of the religious policies they practiced in Anatolia with a lasting effect until today will be shown.
The hearth concept having an important place within the Turkish public belief expresses ho- liness among the Central Asian Societies and cultures. The hearth with connotations such as the family, the most precious formation within the society, embedded many other meanings throughout history. The cults of fire and hearth, inseparable from each other, has incorpo- rated many important connotations to the already rich meaning with the migration of the people from the Central Asia to Anatolia, also named as Asia Minor. The major role in the transportation and dispersion of these concepts to Anatolia doubtlessly has the Mongolian invasion and the Mongolians themselves. The focus of our study is primarily on the place and importance of the fire and hearth cult in the Mongolians, the meanings attributed to these terms attributed, holiness throughout history and on the Mongolian practices regard- ing religion, social, and political life. Later on the effect of the Mongolian Invasion and the Mongolians in the transfer of these concepts to Anatolia will be dealt. The invasion of the Mongolians of the Islamic world and as a result of this the Ilkhanid Empire hegemony es- tablished in Azerbaijan, Iran, Iraq, Syria, and Anatolia and their role in the dispersion of the fire and hearth concepts and their role in the acquisition of new meanings in Anatolia due to their support of particular religious and sufic groups together with the effect of the religious policies they practiced in Anatolia with a lasting effect until today will be shown.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Ocak kavramı, Ateş kültü, Moğollar, İlhanlılar, Kalenderi gruplar, Hearth concept, Fire cult, Mongolians, Ilkhanids, Kalenderi groups
Kaynak
Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Q3
Cilt
0
Sayı
68
Künye
Akkuş, M. (2013). Ateş ve ocak kültünün Anadolu’da yaygınlaşmasında Moğolların etkisi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 0, 68, 15-32.
