Kentleşme sürecinde sekülerleşme ve dini hayat: Konya örneği
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/embargoedAccess
Özet
Kentler, antik çağlardan günümüze çeşitli toplumsal değişim ve dönüşümlere tanıklık etmiş alanlardır. Kent mekânlarının fiziki ve toplumsal yapısı zaman içerisinde değişirken; beraberinde kente dair deneyimlerimiz de değişmektedir. Kent ve toplum arasındaki ilişkinin kırılma noktasını ise “modernleşme” adı verilen hızlı değişim süreci oluşturmuştur. Nitekim kentler, modernliğin yaygınlaştığı mekanlar olduğu için modernleşme ve sanayileşme gibi kavramların her birinin birlikte ilerlediği göz önüne alındığında, sekülerleşme bunların sonucunda meydana gelen bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır. Modern kent yaşamında rasyonel planlama ve organizasyon, toplumsal ilişkilerin bürokratik kurumlar aracılığıyla yürütülmesi, kültürel yapının modern eğitim kurumları ve kitle iletişim araçları tarafından yönlendirilmesi gibi faktörler insanların bilinç ve algı dünyalarında değişikliklere neden olabilmektedir. Bu durumun bir sonucu olarak geleneksel değerler ve yaşam tarzları kent yaşamında dinamizmini yitirirken yerlerini modern unsurlara bırakmakta ve yaşanan bu dönüşümlerin bir neticesi olarak din, kent toplumunda farklı şekillerde algılanıp, yaşanır hale gelmektedir. Konuyu ülkemiz özelinde değerlendirecek olursak, ülkemiz gibi geleneksellikten modernliğe yönelmiş ancak ne tam anlamıyla geleneksellikten sıyrılabilmiş ne de tam olarak modernleşebilmiş toplumlarda geleneksel, modern ve post modern unsurların bir arada bulunduğu düşünüldüğünde, bir yandan geleneksel bir yandan da modern ve seküler özellikler sergileyen farklı dindarlık biçimlerinin geleneksel şablonlarla analiz edilmesi pek mümkün görünmemektedir. Dolayısıyla kentleşme olgusunun, dindarlığın çeşitli boyutlarında meydana getirmiş olduğu etkilerin anlaşılması, gözlemlenebilir dini sosyal davranışın analiziyle mümkün olabildiğinden, yeni saha araştırmalarına ve tipolojik açıklamalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu anlamda araştırmada, kentleşme sürecinin sekülerleşme-din etkileşimi bağlamında toplumun din algısındaki farklılaşmalara etkisi ile dinin modern kent toplumu üzerindeki etkileri, Konya örnekleminden elde edilen veriler ışığında istatistiki tekniklerle test edilerek incelenmiş ve sekülerleşmenin Konya kentinde ikamet eden bireylerin dini inanç, tutum ve davranışlarında çeşitli değişkenlere bağlı olarak birtakım farklılaşmalar meydana getirdiğine ilişkin varsayımımızın bulgularla doğrulandığı görülmüştür. Bununla birlikte, başta Allah inancı başta olmak üzere dini tecrübenin inanç, ibadet, bilgi ve etki boyutlarına yönelik tutumlarda, geleneksel anlayış ve uygulamaların farklı biçim ve tarzlarda varlığını sürdürdüğü ve yaşanan değişim süreçlerinin etkisiyle dinin formel biçimleri ile mâna ve anlam alanlarında genişleme ya da daralma durumlarının olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Cities are areas that have witnessed various social changes and transformations from ancient times to the present. As the physical and social structure of urban spaces changes over time, our experiences of the city also change. The breaking point of the relationship between the city and society has been the rapid change process called “modernization”. Indeed, since cities are places where modernity has become widespread, when we consider that concepts such as modernization and industrialization progress together, secularization emerges as a process that occurs as a result of these. In modern urban life, factors such as rational planning and organization, the conduct of social relations through bureaucratic institutions, and the direction of the cultural structure by modern educational institutions and mass media can cause changes in people’s consciousness and perception worlds. As a result of this situation, traditional values and lifestyles lose their dynamism in urban life and give way to modern elements, and as a result of these transformations, religion is perceived and experienced in different ways in urban society. If we evaluate the subject specifically for our country, when it is considered that traditional, modern and postmodern elements coexist in societies like ours that have turned from traditionalism to modernity but have neither completely broken away from traditionalism nor have they been fully modernized, it does not seem possible to analyze different forms of religiosity that exhibit traditional and modern and secular characteristics with traditional templates. Therefore, since understanding the effects of urbanization on various dimensions of religiosity is possible through the analysis of observable religious social behavior, new field studies and typological explanations are needed. In this sense, in the research, the effects of the urbanization process on the differentiation in the society's perception of religion in the context of the secularization-religion interaction and the effects of religion on modern urban society were examined by testing with statistical techniques in the light of the data obtained from the Konya sample, and it was seen that our assumption that secularization caused some differentiation in the religious beliefs, attitudes and behaviors of individuals residing in the city of Konya depending on various variables was confirmed by the findings. However, it has been concluded that traditional understanding and practices continue to exist in different forms and styles in attitudes towards the dimensions of belief, worship, knowledge and influence of religious experience, especially belief in God, and that there are expansions or contractions in the formal forms of religion and in the areas of meaning and semantics under the influence of the experienced change processes.
Cities are areas that have witnessed various social changes and transformations from ancient times to the present. As the physical and social structure of urban spaces changes over time, our experiences of the city also change. The breaking point of the relationship between the city and society has been the rapid change process called “modernization”. Indeed, since cities are places where modernity has become widespread, when we consider that concepts such as modernization and industrialization progress together, secularization emerges as a process that occurs as a result of these. In modern urban life, factors such as rational planning and organization, the conduct of social relations through bureaucratic institutions, and the direction of the cultural structure by modern educational institutions and mass media can cause changes in people’s consciousness and perception worlds. As a result of this situation, traditional values and lifestyles lose their dynamism in urban life and give way to modern elements, and as a result of these transformations, religion is perceived and experienced in different ways in urban society. If we evaluate the subject specifically for our country, when it is considered that traditional, modern and postmodern elements coexist in societies like ours that have turned from traditionalism to modernity but have neither completely broken away from traditionalism nor have they been fully modernized, it does not seem possible to analyze different forms of religiosity that exhibit traditional and modern and secular characteristics with traditional templates. Therefore, since understanding the effects of urbanization on various dimensions of religiosity is possible through the analysis of observable religious social behavior, new field studies and typological explanations are needed. In this sense, in the research, the effects of the urbanization process on the differentiation in the society's perception of religion in the context of the secularization-religion interaction and the effects of religion on modern urban society were examined by testing with statistical techniques in the light of the data obtained from the Konya sample, and it was seen that our assumption that secularization caused some differentiation in the religious beliefs, attitudes and behaviors of individuals residing in the city of Konya depending on various variables was confirmed by the findings. However, it has been concluded that traditional understanding and practices continue to exist in different forms and styles in attitudes towards the dimensions of belief, worship, knowledge and influence of religious experience, especially belief in God, and that there are expansions or contractions in the formal forms of religion and in the areas of meaning and semantics under the influence of the experienced change processes.
Açıklama
Doktora Tezi
Anahtar Kelimeler
Din, Kentleşme, Konya, Modernleşme, Sekülerleşme, Religion, Urbanization, Modernization, Secularization
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Laleli, M. (2024). Kentleşme sürecinde sekülerleşme ve dini hayat: Konya örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.
