Şanlıurfa ağzı söz varlığı

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0001-5937-8970en_US
dc.contributor.advisorÖztürk, Rıdvan
dc.contributor.authorÇınar, Sibel
dc.date.accessioned2023-07-13T06:48:50Z
dc.date.available2023-07-13T06:48:50Z
dc.date.issued2023en_US
dc.date.submitted2023-03-23
dc.departmentNEÜ, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalıen_US
dc.descriptionYüksek Lisans Tezien_US
dc.description.abstractAğız; aynı dil içinde ses, şekil, söz dizimi ve anlamca farklılıklar gösterebilen, belli yerleşim bölgelerine veya sınıflara özgü konuşma dilidir. Türkler gibi köklü bir geçmişi olan bir milletin dili de âdeta bir ağız deryâsı misâlidir. Türkiye Türkçesi ağızlarından biri de kendine has özellikleri bulunan Şanlıurfa ağzıdır. Bu çalışmayla Şanlıurfa ağzının söz varlığını gün ışığına çıkaran bir sözlük oluşturulmuştur. Elde edilen kelimeler, kavrambilim çerçevesinde "ziraat ile ilgili kavramlar, mutfak kültürünü yansıtan kavramlar, hayvancılık ile ilgili kavramlar, akrabalık isimleri, kişiler için kullanılan tâbirler, çocuklar ile ilgili kavramlar, oyun isimleri, meslek isimleri, mimarî kültürü yansıtan terimler, hastalık isimleri, düğün âdetleri ile ilgili kavramlar, gök bilimi ile ilgili terimler, renk isimleri, organ isimleri, zaman bildiren ifâdeler, ünlemler, deyimler, beddualar, musiki ile ilgili terimler, eşya isimleri, ikilemeler, fiiller "başlıkları altında tasnif edilmiştir. Bunun hâricinde Şanlıurfa özelinde tespit edilen kelimeler (dar bölge kelimeleri) üzerinden Şanlıurfa ilinin kültürel dokusu tahlil edilmiştir. Taranan kaynaklar ışığında, Şanlıurfa ağzının fonetik ve morfolojik farklılıkları örnekler üzerinden incelenmiştir. Ayrıca Şanlıurfa ağzındaki bazı kelimelerin tarihî uzantıları tespit edilerek kelimelerin tarihî seyirleri hakkında bilgi verilmiştir. Şanlıurfa ağzının söz varlığını ortaya koyarak bir dizin oluşturduğumuz bu çalışmada; Türkiye'de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü, temel kaynak kabul edilmiştir. Bunun yanı sıra çalışmanın sözlük kısmını oluştururken Urfa Ağzı, Urfa Merkez Ağzı, Urfa Ağzı Sözlüğü, Siverek Merkez Ağzı, Şanlıurfa Atasözleri ve Deyimleri Sözlüğü ve Tanıklarıyla Urfaca Urfalıca adlı eserlerden faydalanılmıştır.en_US
dc.description.abstractA local dialect is a spoken language that can vary in sound, shape, syntax and meaning within the same language and it has certain settlement areas or classes. The language of a nation with a deep-rooted past, like the Turks, is like an ocean of local dialect. One of the dialects of Türkiye Turkish is Şanlıurfa dialect, which has its own characteristics. With this study, a dictionary study has been carried out that brings the vocabulary of Şanlıurfa dialect to light. The words obtained, within the framework of the concept, are defined as "concepts related to agriculture, concepts reflecting culinary culture, concepts related to animals, kinship names, expressions used for people, concepts related to children, game names, occupational names, terms reflecting architectural culture, names of diseases, concepts related to wedding customs, astronomy terms, color names, organ names, expressions of time, exclamations, idioms, curses, terms related to music, names of objects, duplications, verbs are classified under the headings ". Apart from this, the cultural texture of Şanlıurfa province was analyzed through the words (narrow region words) which are peculiar to Şanlıurfa were determined . In the light of the scanned sources, the phonetic and morphological differences of the Şanlıurfa dialect were examined through examples. In addition, historical and geographical extensions of some words in Şanlıurfa dialect were determined and information was given about the historical course of the words. In this study, we created an index by revealing the vocabulary of Şanlıurfa dialect; In Turkiye, the Compilation Dictionary from Folk Dialect has been accepted as the main source. In addition, while forming the dictionary part of the study, works called Urfa Dialect, Urfa Central Dialect, Urfa Dialect Dictionary, Siverek Central Dialect, Şanlıurfa Proverbs and Idioms Dictionary and Urfa with Witnesses were used.en_US
dc.identifier.citationÇınar, S. (2023). Şanlıurfa ağzı söz varlığı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Konya.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12452/9887
dc.language.isotren_US
dc.publisherNecmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsüen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectSöz Varlığıen_US
dc.subjectŞanlıurfa Ağzıen_US
dc.subjectKültürel Dokuen_US
dc.subjectSözlüken_US
dc.subjectWord Treasuryen_US
dc.subjectŞanlıurfa Dialecten_US
dc.subjectCultural Textureen_US
dc.subjectDictionaryen_US
dc.titleŞanlıurfa ağzı söz varlığıen_US
dc.title.alternativeThe vocabulary of Şanlıurfa dialecten_US
dc.typeMaster Thesisen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
SİBEL ÇINAR.pdf
Boyut:
2.91 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Yüksek Lisans Tezi
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı Koleksiyonu