Anadolu sahası atasözlerinde geçiş dönemleri (inceleme-metin)

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2019

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışma, Anadolu Sahası Atasözlerinde Geçiş Dönemleri (İnceleme-Metin) adını taşımaktadır. Çalışma için temel kaynak niteliğindeki on atasözü kitabı incelenmiştir. İncelenen kaynaklar içerisinde geçiş dönemiyle ilgili 999 atasözü metni seçilmiştir. Geçmişten geleceğe toplumun her kesimini ilgilendiren geçiş dönemleri; doğum, çocukluk, okul, ergenlik, gençlik, askerlik, evlilik, hac, yaşlılık ve ölüm olmak üzere on başlık altında sınıflandırılarak atasözü metinleri ile açıklanmıştır. Çalışmada, anonim halk edebiyatı türlerinden olan atasözlerinde geçen geçiş dönemlerine ait unsurlar din, mitoloji, gelenek ve görenek, örf ve âdet, halk inanmaları, yaşam tarzı, modernite ve sosyo-kültürel konular çerçevesinde incelenmiştir. Atasözleri kültürel değerleri içermesi bağlamında temel ürünlerdir. Geçiş dönemlerinde de her dönem kendi içerisinde çeşitli unsurları barındırmaktadır. Bu çalışma ile atasözleri içerisinde yer alan geçiş dönemine ait unsurlar tespit edilip bir bütün hâlinde incelenmiş ve geçiş dönemi aşamaları hakkında birtakım tespitlerde bulunulmuştur. Geçiş dönemiyle ilgili başlıca üç dönem doğum, evlenme ve ölümdür. Doğum dönemiyle ilgili, bebeğin cinsiyetinin tayin edilmesi, ad verme, çocuksuzluk ve Umay; Evlilik dönemiyle ilgili, evlilik-kısmet ilişkisi, gelin-damat seçimi, nişan, çeyiz, nikâh, duvak, gelin-kaynana ilişkisi; Ölüm dönemiyle ilgili, Azrail, yıkama, kefenleme, tabut, ağıt, ölü aşı, mezar taşı, vasiyet/miras ve ahiret gibi unsurların yer aldığı atasözü metinleri geçiş dönemleri içerisinde açıklanmıştır.
This study is called Transition Period in Anatolian Field Proverbs (Review-Text). Ten proverb books, which are the main sources for the study, were examined. Among the examined sources, 999 proverb texts related to the transition period were selected. Transition periods which concern every part of the society from the past to the future are classified under ten headings as birth, childhood, school, adolescence, youth, military service, marriage, pilgrimage, old age and death and explained with proverb texts. In this study, the elements of the transitional periods in the proverbs, which are one of the anonymous folk literature genres, have been examined within the framework of religion, mythology, tradition and customs, customs and traditions, folk beliefs, lifestyle, modernity and socio-cultural issues. Proverbs are essential products in the context of cultural values. In transition periods, each period contains various elements within itself. In this study, the elements of the transition period in the proverbs were determined and examined as a whole and some determinations were made about the stages of the transition period. The three main periods of transition are birth, marriage and death. The determination of the sex of the baby, naming, childlessness and Goddess; The relationship between marriage-fortune, bride-groom selection, engagement, dowry, wedding, veil, bride to mother relationship; The proverb texts about the period of death, including the grim reaper, washing, shrouding, coffin, lament, dead meal, gravestone, will / legacy and the hereafter have been explained in the transitional periods.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Atasözleri, Geçiş Dönemleri, Anadolu Sahası, Halk Bilimi, Doğum, Evlenme, Ölüm, Proverbs, Transition Periods, Anatolian Field, Folklore, Birth, Marriage, Death

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Büyükkaya, N. (2019). Anadolu sahası atasözlerinde geçiş dönemleri (inceleme-metin). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Konya.