Diyabetik ketoasidoz tanısı alan çocuklarda metabolik parametrelerin normale dönme süresini etkileyen faktörler

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorEklioğlu, Beray Selver
dc.contributor.authorGökalp, Şeyda
dc.date.accessioned2025-09-30T11:43:28Z
dc.date.available2025-09-30T11:43:28Z
dc.date.issued2025
dc.date.submitted2025
dc.departmentNEÜ, Meram Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Çocuk Sağlığı ve Hastalığı Anabilim Dalı
dc.description.abstractAmaç: Diyabetik ketoasidoz (DKA) insülin yetersizliği veya eksikliği ve buna eşlik eden artmış insülin karşıtı hormonların ortak etkisi sonucunda hiperglisemi, ketozis ve metabolik asidozun birlikte bulunduğu diyabetin en önemli akut komplikasyonudur. DKA’ya bağlı mortalite azalmakla birlikte DKA çocukluk çağında diyabete bağlı mortalitenin en önemli nedenlerinden birisidir. DKA, hastalığın ilk başvuru kliniği olabileceği gibi, bilinen diyabet tanılı hastalarda insülin uygulamadaki sorunlardan ve hastalık, stres, travma, enfeksiyonlar gibi faktörlerin araya girmesi ile de ortaya çıkabilir. Bu çalışmada amacımız, diyabetik ketoasidoz hastalarının takibini, klinik ve laboratuvar bulgularını değerlendirmeyi, metabolik parametrelerin normalleşmesine dayalı olarak DKA'dan çıkış süresini, ketoasidozdan çıkış süresini etkileyen faktörleri belirlemeyi ve diyabetik ketoasidoz hastalarının tedavi yönetimine katkıda bulunmayı amaçlıyoruz. Yöntem: Çalışmamızda Ocak 2020 ile Mayıs 2024 tarihleri arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji kliniğinde Diyabetik Ketoasidoz tanısı ile takip edilen 18 yaşın altında 105 hastanın demografik verileri, antropometrik ölçümleri, biyokimyasal parametreleri, dosya kayıtları retrospektif olarak incelendi. Hastaların klinik ve laboratuvar bulguları ayrıntılı olarak gözden geçirildi. Bulgular: Çalışmaya diyabetik ketoasidoz ile başvuran 105 hasta dahil edildi. Hastaların yaş ortalaması 121,91±54,24 aydı. Hastaların 18’i (%17,1) 1-4 yaş, 48’i (%45,7) 5-11 yaş, 39’u (%37,1) 12-17 yaş aralığındaydı. Hastaların 59’u (%56,2) kız, 46’sı (%43,8) erkekti. Hastaların 30’unun (%28,6) yaz, 29’unun (%27,6) sonbahar, 29’unun (%27,6) kış, 17’sinin (%16,2) ilkbahar mevsiminde başvurduğu belirlendi. Hastaların diyabetik ketoasidozdan çıkış süresi ortalaması 12,68±8,33 saatti. Yaş gruplarına göre DKA’dan çıkış süresinin anlamlı farklılık gösterdiği belirlendi (p=0,040). Bu farkın 1-4 yaş aralığındaki hastaların DKA’dan çıkış süresinin, 12-17 yaş aralığındaki hastalardan daha yüksek olmasından kaynaklandığı belirlendi. Kızların DKA’dan çıkış süresi ortancası erkeklerden anlamlı yüksekti (p=0,019). Yeni tanılı hastaların eski tanılı hastalara göre DKA’dan çıkış süresi ortancası daha yüksekti (p=0,030). Hastaların DKA’dan çıkış süresi ile geliş pH, karbondioksit (CO2), bikarbonat (HCO3) değerleri arasında negatif yönlü anlamlı ilişki vardı (sırasıyla r=-0,654; r=-0,421; r=-0,658). Hastaların gelişinde bakılan glikoz, klor (Cl), magnezyum (Mg) değerleri ile DKA’dan çıkış süresi arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki vardı (sırasıyla p<0,001; p=0,011; p=0,001). Hastaların DKA’dan çıkış süresi ile DKA’dan çıkışta bakılan kreatinin ve potasyum (K) değerleri arasında negatif yönlü, sodyum (Na) ve Cl değerleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki saptandı (sırasıyla p=0,002; p=0,011; p<0,001; p<0,001). DKA ağırlık derecesi ağır olan hastaların DKA’dan çıkış süresi ortancası, hafif ve orta olanlardan anlamlı yüksekti (p<0,001). Yeni tanılı hastaların hastanede kalış süresi ortancası ise eski tanılı hastalardan anlamlı ve daha yüksekti (p<0,001). Sonuç: Bu çalışmada, diyabetik ketoasidoz tanısıyla başvuran 105 çocuk hastanın demografik, klinik ve laboratuvar özellikleri ile DKA’dan çıkış süreleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Birincil sonucumuz metabolik parametrelerin normalleşmesine dayalı olarak DKA'dan çıkış süresiydi. Bulgular, DKA’dan çıkış süresinin yaş grubu, cinsiyet, tanı durumu (yeni tanı/eski tanı), DKA’nın ağırlık derecesi ve başvuru anındaki bazı biyokimyasal parametrelerle anlamlı şekilde ilişkili olduğunu göstermiştir. Küçük yaş grubundaki, kız cinsiyetindeki ve yeni tanı konulan hastalarda DKA’dan çıkış süresi daha uzun bulunmuştur. DKA’dan çıkış süresi ile başvuru anındaki pH, CO₂ ve HCO₃ değerleri arasında negatif yönde; gelişinde bakılan glikoz, klor ve magnezyum değerleri ile pozitif yönde anlamlı korelasyon saptanmıştır. Ayrıca, DKA’nın şiddeti arttıkça çıkış süresinin de anlamlı şekilde uzadığı görülmüştür. Bu veriler, çocuklarda DKA yönetiminde yaş, cinsiyet, tanı zamanı ve metabolik parametrelerin göz önünde bulundurulmasının tedavi sürecini etkileyebileceğini ortaya koymuştur. DKA’dan çıkış süresini etkileyen faktörlerin belirlenmesi, tedavi yönetimine katkı sağlayarak, tedavi yaklaşımlarının bireyselleştirilmesine ve hastane yatış süresinin azaltılmasına yardımcı olabilir.
dc.description.abstractAim: Diabetic ketoacidosis (DKA) is the most important acute complication of diabetes with hyperglycemia, ketosis and metabolic acidosis as a result of insulin insufficiency or deficiency and the concomitant increased anti-insulin hormones. Although mortality due to DKA is decreasing, DKA is one of the most important causes of diabetes-related mortality in childhood. DKA may be the first presentation of the disease or it may occur due to problems in insulin administration in patients with known diabetes and intervening factors such as illness, stress, trauma and infections. In this study, we aim to evaluate the followup, clinical and laboratory findings of patients with diabetic ketoacidosis, to determine the time to recovery from DKA based on normalization of metabolic parameters, to determine the factors affecting the time to recovery from ketoacidosis and to contribute to the treatment management of patients with diabetic ketoacidosis. Methods: In our study, demographic data, anthropometric measurements, biochemical parameters and file records of 105 patients under the age of 18 who were followed up with a diagnosis of Diabetic Ketoacidosis in the Pediatric Endocrinology Clinic of Necmettin Erbakan University Faculty of Medicine between January 2020 and May 2024 were retrospectively analyzed. Clinical and laboratory findings of the patients were reviewed in detail. Results: The study included 105 patients who presented with diabetic ketoacidosis. The mean age of the patients was 121.91±54.24 months. Eighteen (17.1%) patients were 1-4 years old, 48 (45.7%) patients were 5-11 years old, and 39 (37.1%) patients were 12-17 years old. 59 (56.2%) of the patients were female and 46 (43.8%) were male. It was determined that 30 (28.6%) of the patients presented in summer, 29 (27.6%) in fall, 29 (27.6%) in winter, and 17 (16.2%) in spring. The mean time to recovery from diabetic ketoacidosis was 12.68±8.33 hours. It was determined that the time to recovery from DKA differed significantly according to age groups (p=0.040). This difference was found to be due to the fact that the time to exit from DKA was higher in patients aged 1-4 years than in patients aged 12-17 years. The median time to exit from DKA was significantly higher in girls than in boys (p=0.019). The median time to exit from DKA was higher in patients with a new diagnosis compared to patients with an old diagnosis (p=0.030). There was a significant negative correlation between the time to exit DKA and admission pH, carbon dioxide (CO2) and bicarbonate (HCO3) values (r=-0.654; r=-0.421; r=-0.658, respectively). There was a significant positive correlation between the glucose, chlorine (Cl), magnesium (Mg) values measured at admission and the time to exit DKA (p<0.001; p=0.011; p=0.001, respectively). There was a significant negative correlation between the duration of exit from DKA and creatinine and potassium (K) values, and a significant positive correlation between sodium (Na) and Cl values (p=0.002; p=0.011; p<0.001; p<0.001, respectively). The median time to exit from DKA was significantly higher in patients with severe DKA than in patients with mild and moderate DKA (p<0.001). The median length of hospital stay of patients with new diagnosis was significantly and higher than that of patients with old diagnosis (p<0.001). Conclusion: In this study, we examined the relationships between demographic, clinical and laboratory characteristics and time to exit DKA in 105 pediatric patients admitted with a diagnosis of diabetic ketoacidosis. Our primary outcome was time to exit DKA based on normalization of metabolic parameters. Results showed that time to exit DKA was significantly associated with age group, gender, diagnostic status (new diagnosis/old diagnosis), severity of DKA and some biochemical parameters at presentation. Time to exit DKA was longer in younger age group, female gender and newly diagnosed patients. There was a significant negative correlation between time to exit DKA and pH, CO₂ and HCO₃ values at admission and a significant positive correlation with glucose, chlorine and magnesium values at admission. In addition, as the severity of DKA increased, the discharge time was significantly prolonged. These data revealed that the consideration of age, gender, time of diagnosis and metabolic parameters in the management of DKA in children may affect the treatment process. Determination of the factors affecting the time to exit from DKA may contribute to treatment management, individualizing treatment approaches and reducing the duration of hospitalization.
dc.identifier.citationGökalp, Ş. (2025Diyabetik ketoasidoz tanısı alan çocuklarda metabolik parametrelerin normale dönme süresini etkileyen faktörler. (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12452/19799
dc.identifier.yoktezid956616
dc.language.isotr
dc.publisherNecmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectDiyabetik ketoasidoz
dc.subjectDiabetic ketoacidosis
dc.subjectçocuk
dc.subjectchild
dc.subjectmetabolik çözülme
dc.subjectmetabolic resolution
dc.titleDiyabetik ketoasidoz tanısı alan çocuklarda metabolik parametrelerin normale dönme süresini etkileyen faktörler
dc.title.alternativeFactors affecting the time taken for metabolic parameters to return to normal in children diagnosed with diabetic ketoacidosis
dc.typeSpecialist Thesis

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
956616 Dr. Şeyda GÖKALP TEZ.pdf
Boyut:
627.37 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Tez Koleksiyonu