Benlik saygısı ve ilişkisel faktörler: Bir meta-analiz çalışması

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2020

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırmada, benlik saygısı ile ilişkisi incelenen risk faktörleri (depresyon, anksiyete, stres, yalnızlık, güvenli olmayan bağlanma, çocukluk çağı travması, sosyal görünüş kaygısı) ile koruyucu faktörlerin (algılanan sosyal destek, yaşam doyumu, psikolojik sağlamlık, problem çözme becerisi, güvenli bağlanma, öz-yeterlik ve empati) benlik saygısı üzerinde etki büyüklüğüne ilişkin genel bir sonuç elde etmek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, 2010-2019 yılları arasında yapılan çalışmalar incelenerek benlik saygısına etki eden ve araştırma kapsamında belirlenen ilişkili faktörlerin etki düzeyi ve yönünün belirlenmesine çalışılmıştır. Araştırmada benlik saygısı ile araştırmada belirlenen ilişkisel faktörler arasındaki korelasyonel çalışmalarının meta-analizi yapılmıştır. Meta-analiz farklı çalışmalardan elde edilen sonuçların birleştirilerek genel bir sonuç elde edilmesi için yapılan analiz olarak tanımlanmaktadır. Yapılan araştırma bu doğrultuda desenlenmiştir. Türkiye'de benlik saygısı ve araştırmada incelenen ilişkisel faktörleri konu edinen ulusal (Türkiye'de kurulan ve yayın yapan) hakemli bilimsel dergilerde yayınlanmış makaleler ve Türkiye'de yazılan lisansüstü tezler araştırmanın temel veri kaynağını oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında; YÖK Ulusal Tez Merkezi, YÖK Akademik, Dergi Park Akademik, Google Scholar, EBSCO Host, Web of Science, Necmettin Erbakan Üniversitesi Kütüphanesi ve abone olunan veri tabanları, ULAKBİM Sosyal ve Beşeri Bilimler Veri Tabanı kullanılmıştır. Araştırmanın yayın yanlılığının değerlendirilmesinde Huni Grafiği, Orwin's Fail-Safe N, Begg and Mazummar rank correlation, Egger's regression intercept, Duval and Tweedie's trim ve fill yöntemi kullanışmıştır. Heterojenliğin kontrolünde Q istatistiği ve I² istatistiği gerçekleştirilmiştir. Yapılan araştırmada on dört faktörün benlik saygısı ile ilişkisinin etki büyüklüğü ayrı ayrı hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre yalnızlık (r=-0.54) ile benlik saygısı arasında negatif yönlü güçlü düzeyde etki büyüklüğü elde edilmiştir. Çocukluk çağı travması (r=-0.47), sosyal görünüş kaygısı (r=-0.46), depresyon (r=-0.44), stres (r=-0.35) ile benlik saygısı arasında negatif yönlü orta düzeyde etki büyüklüğü elde edilmiştir. Anksiyete (r=-0.27), güvenli olmayan bağlanma (r=-0.18) ile benlik saygısı arasında negatif yönlü zayıf düzeyde etki büyüklüğü elde edilmiştir. Benlik saygısı ile koruyucu faktörler arasındaki ilişkilerin etki büyüklükleri incelendiğinde; psikolojik sağlamlık (r=0.47), öz yeterlik (r=0.41), yaşam doyumu (r=0.39), algılanan sosyal destek (r=0.32), problem çözme becerisi (r=0.32), empati (r=0.31) ile benlik saygısı arasında pozitif yönlü orta düzeyde etki büyüklüğü elde edilmiştir. Güvenli bağlanma (r=0.16) ile benlik saygısı arasında pozitif yönlü zayıf düzeyde etki büyüklüğü elde edilmiştir.
In this research, the risk factors (depression, anxiety, stress, loneliness, insecure attachment, childhood trauma, social appearance anxiety) and protective factors (perceived social support, life satisfaction, psychological resilience, problem solving ability, safe attachment, self-efficacy and empathy) is intended to achieve a general conclusion regarding the magnitude of influence on self-esteem. In this regard, the studies conducted between 2010-2019 have been examined to determine the effect level and direction of the related factors affecting self-esteem and determined within the scope of the research. In the study, meta-analysis of the correlational studies between self-esteem and the relational factors determined in the study was conducted. Meta-analysis is defined as the analysis made to obtain a general result by combining the results obtained from different studies. The research has been designed in this direction. Turkey in self-esteem and national that deals with relational factors examined in the study (established in Turkey and broadcasting) peer-reviewed, published in scientific journals, articles and post graduate in Turkey thesis constitute the main data source of research. In collecting data; YÖK National Thesis Center, YÖK Academic, Journal Park Academic, Google Scholar, EBSCO Host, Web of Science, Necmettin Erbakan University Library and subscribed databases, ULAKBİM Social and Humanities Database were used. Funnel Graph, Orwin's Fail-Safe N, Begg and Mazummar rank correlation, Egger's regression intercept, Duval and Tweedie's trim and fill method were used to evaluate the publication bias of the research. Q statistics and I² statistics were performed to control heterogeneity. In the research, the effect size of the relationship between fourteen factors and self-esteem was calculated separately. According to the findings, a strong negative effect size was obtained between loneliness (r = -0.54) and self-esteem. Moderate negative effect size was obtained between childhood trauma (r = -0.47), social appearance anxiety (r = -0.46), depression (r = -0.44), stress (r = -0.35) and self-esteem. A weak negative effect size was obtained between anxiety (r = -0.27), unsafe attachment (r = -0.18) and self-esteem. When the effect sizes of the relationships between self-esteem and protective factors are examined; self with psychological resilience (r = 0.47), self-efficacy (r = 0.41), life satisfaction (r = 0.39), perceived social support (r = 0.32), problem solving skill (r = 0.32), empathy (r = 0.31) a moderate positive effect size was obtained among respect. A positive weak effect size was obtained between safe attachment (r = 0.16) and self-esteem.

Açıklama

Doktora Tezi

Anahtar Kelimeler

Benlik Saygısı, Meta-Analiz, İlişkisel Faktörler, Self-Esteem, Meta-Analysis, Relational Factors

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Seki, T. (2020). Benlik saygısı ve ilişkisel faktörler: Bir meta-analiz çalışması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.