Seçilmiş endeks ve değişkenlerle dış ticaret analizi: Türkiye örneği
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türkiye’de ekonomik koşullara uygun olarak dönemsel şekil alan dış
ticaret politikaları uygulanmıştır. 1980 yılı öncesinde uygulanan dış ticaret
politikası korumacı nitelikte iken, 1980 yılından sonra neo-liberal yani dışa açık
biçimde politikalar benimsenmiş ve buna uygun programlar oluşturulmuştur.
Bu çalışmada 1980-2019 yılları arasında dış ticaret endeksleri ile istikrarlı
bir biçimde ülkelerin finansal sistem ve piyasalarına sahip olmak amacıyla
önemli olan finansal gelişmişlik endeksi ve makroekonomik göstergeler arasında
olan büyüme, işsizlik, enflasyon ve faiz oranlarındaki değişim ile ölçülen sefalet
endeksi arasındaki veriler analiz edilmektedir. İlk olarak Augmented Dickey
Fuller Testi (ADF) Birim Kök Testi uygulanmıştır. Sonra değişkenler arasında
ilişkilerin incelenmesi ve yönünün belirlenmesi amacıyla Granger Nedensellik
analizi yapılmıştır. Ekonometrik analiz sonucunda değişkenler arasında bulunan
nedensellik ilişkilerin yönü belirlenmiştir. Sonuçlara göre ithalat bağımlı
değişkeni; ihracat, dış ticaret açığı, finansal gelişmişlik, sefalet endeksi ve dış
ticaret hacmi ile tek yönlü bir ilişkiye sahiptir. İhracat bağımlı değişkeni; ithalat
ile aralarında çift yönlü ilişki olduğu ortaya çıkmakta diğer değişkenlerle anlamlı
bir ilişki bulunmamaktadır. Dış ticaret açık değişkeni finansal gelişmişlik, sefalet
ve hacim ile tek yönlü ilişki bulunmaktadır. Diğer değişkenlerle
bulunmamaktadır. Finansal gelişmişlik bağımlı değişkininde diğer değişkenlerle
anlamlı bir ilişkisi bulunmamaktadır. Sefalet endeksinin yalnızca dış ticaret
hacmi ile tek yönlü ilişkisi bulunmaktadır. Dış ticaret hacminin diğer tüm
değişkenlerle anlamlı bir ilişkisi bulunmaktadır.
Periodically shaped foreign trade policies have been implemented in accordance with the economic conditions in Turkey. While the foreign trade policy implemented before 1980 was of a protectionist nature, after 1980 neoliberal policies were adopted and programs were created accordingly. In this study, the data between the foreign trade indices, the financial development index, which is important in order to have the financial systems and markets of the countries in a stable manner, and the misery index, which is among the macroeconomic indicators, as measured by the change in growth, unemployment, inflation and interest rates, are analyzed in this study. First, Augmented Dickey Fuller Testi (ADF) Unit Root Test was applied. Then, Granger Causality analysis was performed in order to examine the relationships between the variables and to determine their direction. As a result of the econometric analysis, the direction of the causal relationships between the variables was determined. According to the results, the import dependent variable is; It has a one-way relationship with exports, foreign trade deficit, financial development, misery index and foreign trade volume. Export dependent variable; It turns out that there is a bidirectional relationship between imports and imports, and there is no significant relationship with other variables. There is a one-way relationship with foreign trade deficit variable, financial development, misery and volume. It is not available with other variables. There is no significant relationship with other variables in the dependent variable of financial development. The misery index only has a one-way relationship with foreign trade volume. Foreign trade volume has a significant relationship with all other variables.
Periodically shaped foreign trade policies have been implemented in accordance with the economic conditions in Turkey. While the foreign trade policy implemented before 1980 was of a protectionist nature, after 1980 neoliberal policies were adopted and programs were created accordingly. In this study, the data between the foreign trade indices, the financial development index, which is important in order to have the financial systems and markets of the countries in a stable manner, and the misery index, which is among the macroeconomic indicators, as measured by the change in growth, unemployment, inflation and interest rates, are analyzed in this study. First, Augmented Dickey Fuller Testi (ADF) Unit Root Test was applied. Then, Granger Causality analysis was performed in order to examine the relationships between the variables and to determine their direction. As a result of the econometric analysis, the direction of the causal relationships between the variables was determined. According to the results, the import dependent variable is; It has a one-way relationship with exports, foreign trade deficit, financial development, misery index and foreign trade volume. Export dependent variable; It turns out that there is a bidirectional relationship between imports and imports, and there is no significant relationship with other variables. There is a one-way relationship with foreign trade deficit variable, financial development, misery and volume. It is not available with other variables. There is no significant relationship with other variables in the dependent variable of financial development. The misery index only has a one-way relationship with foreign trade volume. Foreign trade volume has a significant relationship with all other variables.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
Dış Ticaret, İthalat, İhracat, Sefalet Endeksi, Finansal Gelişmişlik, Dış Ticaret Hacmi, Dış Ticaret Açığı, Foreign Trade, Import, Export, Poverty Index, Financial Development, Foreign Trade Volume, Foreign Trade Deficit
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Boduk, S. (2022). Seçilmiş endeks ve değişkenlerle dış ticaret analizi: Türkiye örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası Ticaret Anabilim Dalı, Konya.
