+DXr git- ~tuttur- yapıları üzerine

dc.contributor.authorDoğan, Talip
dc.date.accessioned2020-01-18T21:13:01Z
dc.date.available2020-01-18T21:13:01Z
dc.date.issued2018
dc.departmentNEÜ, Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüen_US
dc.description.abstractSınırlar arasılık, fiildeki hareketin başlangıç ve bitiş sınırları arasındaki bir noktasına, süreğine yönelen görünüş türüdür. Sınırlar arasılık görünüşü, bakış noktası bakımından, gerçekleşen fiilin ortasında olmasından dolayı genellikle eşzamanlı haber bildirimleri için karakteristiktir. Türkiye Türkçesinde sınırlar arasılığın işaretleyicilerinden biri de DXr git- tuttur- yapılarıdır. DXr git- tuttur- yapıları, DXr bildirme ekiyle yüklemleştirilen unsurlardaki yargının istikrarlı bir şekilde sürdüğünü anlatmak için işletilmektedir. Söz konusu yapıda yüklemleştirilmiş olan unsur, bir sözcüğüyle teşkil edilmiş sıfat tamlamasıdır. Bu sıfat tamlaması cümlede eğer özne konumunda ise git- fiili, nesne konumunda ise tuttur- fiili kullanılmaktadır. DXr git- tuttur- yapıları, odaklılık içeren bir sınırlar arasılık görünüşü sunmaktadır. Bundan dolayı söz konusu yapılarla hâlihazırda geçerli olan ve süren olaylar anlatılmaktadır. Bu yapılar, genelgeçer ya da her zaman gerçekleşen olayların ifadesinde kullanılmamaktadır. DXr git- tuttur- yapıları ayrıca ‘hayıflanma’, ‘kaygı’ gibi kiplik anlamları bildirmektedir. DXr git- yapısında -(X)yor ekinin, DXr tuttur- yapısında ise -DX ve -mXş eklerinin kullanılması karakteristiktir. Bu uyum, git- ve tuttur- fiillerinin kılınış ve sözlüksel özelliklerine göre oluşmuştur. DXr git- tuttur- yapıları, odaklılık taşıyan sınırlar arasılık sundukları için, tasarlama kipleri ve -(X/A)r, -(y)AcAK ekleriyle kullanılmamaktadır.en_US
dc.description.abstractIntraterminality is an aspect type that faces to a duration or point between start and finish borders of the action in the verb. This aspect is usually characteristic for simultaneous notification of an incident owing to be in the middle of the verb occurring in terms of viewpoint. One of the pointers of intraterminality in Turkish is the structures of DXr git- tuttur-. These structures have been operated to narrate that the sentence in the components predicated with the statement suffix DXr that consistently proceeds. The component predicated is an adjective clause formed with the word bir (one). If the adjective clause marks a subject in the sentence, theverb git- is used; on the other hand, if it is an object, the verb tuttur- is used. DXr git- tuttur- structures offer an aspect of intraterminality including focality. Accordingly, with these structures, the events that continue and are at work arenarrated. These structures aren’t used for the events which are common and always actualize. Also DXr git- tuttur- structures state modality such as ‘regret’ and ‘worry’. The usage of -(X)yor in DXr git- structure and -DX and -mXşsuffixes inDXr tuttur- structure is characteristic. This formation was designated due to the lexical and manner of action characteristics of the verbs git- and tuttur-. Because DXr git- tuttur- structures present intraterminality having focality, they have nousage with -(X/A)r, -(y)AcAK and designing modes.en_US
dc.identifier.citationDoğan, T. (2018). +DXr git- ~ tuttur- yapıları üzerine. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 12, 24, 141-154.
dc.identifier.endpage154en_US
dc.identifier.issn2146-4642en_US
dc.identifier.issue24en_US
dc.identifier.startpage141en_US
dc.identifier.urihttps://app.trdizin.gov.tr/makale/TXpBek56YzBOQT09/-dxr-git-tuttur-yapilari-uzerine
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12452/2899
dc.identifier.volume12en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofKaradeniz İncelemeleri Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US]
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectTurkishen_US
dc.subjectAspecten_US
dc.subjectİntraterminalityen_US
dc.subject+DXr suffixen_US
dc.subjectGit- and tuttur- verbsen_US
dc.subjectTürkiye Türkçesien_US
dc.subjectGörünüşen_US
dc.subjectSınırlar arasılıken_US
dc.subject+DXr ekien_US
dc.subjectGit- ve tuttur- fillerien_US
dc.title+DXr git- ~tuttur- yapıları üzerineen_US
dc.title.alternativeOn +DXr git- ~tuttur- structuresen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
DXr git- tuttur- YAPILARI ÜZERİNE.pdf
Boyut:
341.38 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin (Full Text)