Husserl ve Merleau-Ponty’nin Algı Fenomenolojisinde Estetik
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Dünyanın içinde yaşayan özne bedeniyle, dünyadan olmaklıkla yaşamını
sürdürmektedir. Bedenindeki duyu organlarıyla görür, işitir ve dokunur. Yaşamak
dünyayı deneyimlemek anlamına gelmektedir ve dünya deneyimi algıyı
gerektirmektedir. Fenomenoloji öncesindeki felsefe tarihi boyunca algı, epistemolojinin
ve ontolojinin sınırlarında bir araç olarak kullanılmıştır. Onun araçsallığı bilginin
ulaşılabilirliği ve varolanların deneyimi içindir. Bilimsel düşünce içerisinde de algı
dünyanın nesnelliğinin deneyiminde bir araç olarak görülmüştür. Dolayısıyla algının
kendi başına araştırma konusu yapılmadığını fark eden fenomenoloji filozofları
yaşamın deneyimlenmesinin özünü kavramak adına algının özünü görmek amacına
yönelmişlerdir. Fenomenolojiyi sistem üzerine kuran Husserl şeylere geri dönme çağrısı
yaparak algının mahiyetine ulaşmak için fenomenolojik yöntemler üretir. Epokhe,
fenomenolojik redüksiyon ve fenomenolojik refleksiyon ile yapılan algılama edimi
şeylerin özünü görmenin imkanını sağlar. Merleau-Ponty ise öznenin dünyayı
algılayışının temelini ten ontolojisiyle kurar. Özne bedeniyle, dünya maddeselliğiyle
aynı tene sahiptir ve algıda kim algılayan, kim algılanan anlaşılmaz. Bu çerçevede
dünyayı algılamak pasif bir deneyim değildir. Algı yalnızca niteliklerin bilinmesi
değildir. Algı beraberinde dünyanın anlamlandırılması ve hissedilmesidir. Bu bağlamda
dünyanın algılanması estetikle ilişkili bir şekilde ilerler. Aisthesis gösterir ki estetik ve
fenomenoloji bir arada ilerler. Duyulurluğa atıf yapan aisthesis dünyanın estetik bir
boyutta yaşanıldığını göstermektedir. Bu çalışmada Husserl ve Merleau-Ponty’nin algı
fenomenolojisinde estetiğin yeri açıklanmaya çalışılmıştır.
The subject who lives in the world lives as the world with his/her body. He/She sees, hears and touches with the sense organs in his body. To live means to experience the world, and the experience of the world requires perception. Throughout the history of philosophy before phenomenology, perception was used as a tool at the limits of epistemology and ontology. It was used a tool for the accessibility of information, a tool for the experience of what existed. Within scientific thought, perception was seen as a tool in the experience of the objectivity of the world. Therefore, the philosophers of phenomenology, who realized that perception was not the subject of research on its own, turned to the aim of seeing the essence of perception in order to grasp the essence of the experience of life. Husserl, who based phenomenology on the system, produces phenomenology methods to reach the nature of perception by calling for thing to return. The act of perception by epokhe, phenomenological reduction and phenomenological reflection provides the possibility of seeing the essence of things. Merleau-Ponty, on the other hand, establish the basis of the subject’s perception of the world with his skin ontology. The subject has the same skin as its body, the materiality of the world, and in perception it is incomprehensible who perceives and who is perceived. Within this framework, perceiving the world is not a passive experience. Perception is not just the knowledge of qualities. Perception is the making sense and feeling of the world. In this context, the perception of the world proceeds in a way that is related to aesthetics. Aisthesis shown that aesthetics and phenomenology go hand in hand. Aisthesis, which refers to sensibility, shown that the world is lived in an aesthetic dimension. In this study, the place of aesthetics in the phenomenology of perception of Husserl and Merleau-Ponty is tried to be explained.
The subject who lives in the world lives as the world with his/her body. He/She sees, hears and touches with the sense organs in his body. To live means to experience the world, and the experience of the world requires perception. Throughout the history of philosophy before phenomenology, perception was used as a tool at the limits of epistemology and ontology. It was used a tool for the accessibility of information, a tool for the experience of what existed. Within scientific thought, perception was seen as a tool in the experience of the objectivity of the world. Therefore, the philosophers of phenomenology, who realized that perception was not the subject of research on its own, turned to the aim of seeing the essence of perception in order to grasp the essence of the experience of life. Husserl, who based phenomenology on the system, produces phenomenology methods to reach the nature of perception by calling for thing to return. The act of perception by epokhe, phenomenological reduction and phenomenological reflection provides the possibility of seeing the essence of things. Merleau-Ponty, on the other hand, establish the basis of the subject’s perception of the world with his skin ontology. The subject has the same skin as its body, the materiality of the world, and in perception it is incomprehensible who perceives and who is perceived. Within this framework, perceiving the world is not a passive experience. Perception is not just the knowledge of qualities. Perception is the making sense and feeling of the world. In this context, the perception of the world proceeds in a way that is related to aesthetics. Aisthesis shown that aesthetics and phenomenology go hand in hand. Aisthesis, which refers to sensibility, shown that the world is lived in an aesthetic dimension. In this study, the place of aesthetics in the phenomenology of perception of Husserl and Merleau-Ponty is tried to be explained.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
Algı, Fenomenoloji, Husserl, Merleau-Ponty, Estetik, Perception, Phenomenology, Aesthetics
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Arslan, T. (2022). Husserl ve Merleau-Ponty’nin algı fenomenolojisinde estetik. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Ana bilim Dalı, Konya.
