Algılanan helikopter ebeveyn tutumlarının yaşam doyumuna etkisinde bilişsel esneklik ve sosyal karşılaştırmanın aracı rolü

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Araştırmanın amacı, algılanan helikopter ebeveyn tutumlarının yaşam doyumuna etkisinde bilişsel esneklik ve sosyal karşılaştırmanın aracı rolünü incelemektir. Araştırma, genel tarama modelinin bir alt türü olan ilişkisel tarama modeline uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, ülkemizdeki 18-30 yaş arası 453 genç yetişkin katılımcı (%73.7´si kadın, %26.3´ü erkek) oluşturmaktadır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Helikopter Ebeveyn Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği, Bilişsel Esneklik Ölçeği ve Sosyal Karşılaştırma Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verileri Nisan 2023-Mayıs 2023 tarihleri arasında çevrimiçi yöntem aracılığı toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel analiz, Pearson Korelasyon Analizi ve Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Helikopter ebeveyn tutumu, sosyal karşılaştırma, bilişsel esneklik ve yaşam doyumu ölçek puanları arasındaki ilişkinin belirlenmesi için Pearson Korelasyon Analizi yapılmıştır. Araştırmada yapısal model test edilmeden önce modele ait değişkenler doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Ölçme modeli helikopter anne tutumu ve helikopter baba tutumu için ayrı ayrı oluşturulmuştur. Araştırma bulgularına göre helikopter anne tutumunun yaşam doyumu üzerindeki doğrudan etkisi anlamsız bulunmakla birlikte dolaylı etkisi anlamlı bulunmuştur. Helikopter anne tutumunun sosyal karşılaştırma ile pozitif; bilişsel esneklik ve yaşam doyumu ile negatif ilişkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca sosyal karşılaştırmanın yaşam doyumu üzerinde negatif ve bilişsel esnekliğin yaşam doyumu üzerinde pozitif etkisi görülmüştür. Helikopter baba tutumunun ise yaşam doyumu üzerindeki doğrudan etkisi anlamsız bulunmakla birlikte dolaylı etkisi anlamlı bulunmuştur. Helikopter baba tutumunun sosyal karşılaştırma üzerinde pozitif ve bilişsel esneklik üzerinde negatif etkisi görülmüştür. Sosyal karşılaştırmanın yaşam doyumu üzerinde negatif ve bilişsel esnekliğin yaşam doyumu üzerinde pozitif etkisi görülmüştür. Araştırmada algılanan helikopter ebeveyn tutumlarının yaşam doyumuna etki eden bir faktör olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Algılanan helikopter ebeveyn tutumlarının yaşam doyumuna ilişkin varyansın (R²) %13’ünü açıkladığı belirlenmiştir. Algılanan helikopter ebeveyn tutumlarının yaşam doyumuna olan etkisinde bilişsel esneklik ve sosyal karşılaştırmanın aracı role sahip olduğu bulunmuştur.
The purpose of the research is to examine the mediating role of cognitive flexibility and social comparison in the effect of perceived helicopter parenting attitudes on life satisfaction. The research was conducted in accordance with the relational screening model, which is a subtype of the general screening model. The study group of the research consists of 453 young adult participants (73.7% women, 26.3% men) between the ages of 18-30 in our country. Personal Information Form, Helicopter Parent Scale, Life Satisfaction Scale, Cognitive Flexibility Scale and Social Comparison Scale were used in the research. Research data was collected via online method between April 2023 and May 2023. Descriptive statistical analysis, Pearson Correlation Analysis and Structural Equation Model were used to analyze the data. Pearson Correlation Analysis was performed to determine the relationship between helicopter parent attitude, social comparison, cognitive flexibility and life satisfaction scale scores. Before testing the structural model in the research, the variables of the model were subjected to confirmatory factor analysis. The measurement model was created separately for helicopter mother attitude and helicopter father attitude. According to the research findings, although the direct effect of helicopter mother attitude on life satisfaction was found to be insignificant, its indirect effect was found to be significant. Helicopter mother attitude is positive with social comparison; It was determined that it was negatively related to cognitive flexibility and life satisfaction. Additionally, social comparison had a negative effect on life satisfaction and cognitive flexibility had a positive effect on life satisfaction. Although the direct effect of helicopter father attitude on life satisfaction was found to be insignificant, its indirect effect was found to be significant. Helicopter father attitude has a positive effect on social comparison and a negative effect on cognitive flexibility. Social comparison has a negative effect on life satisfaction, and cognitive flexibility has a positive effect on life satisfaction. The study concluded that perceived helicopter parent attitudes are a factor affecting life satisfaction. It was determined that perceived helicopter parent attitudes explained 13% of the variance (R²) regarding life satisfaction. It was found that cognitive flexibility and social comparison had a mediating role in the effect of perceived helicopter parent attitudes on life satisfaction.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Ebeveyn Tutumları, Helikopter Ebeveyn, Yaşam Doyumu, Bilişsel Esneklik, Sosyal Karşılaştırma, Parental Attitudes, Helicopter Parent, Life Satisfaction, Cognitive Flexibility, Social Comparison

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Yılmaz, O. (2024). Algılanan helikopter ebeveyn tutumlarının yaşam doyumuna etkisinde bilişsel esneklik ve sosyal karşılaştırmanın aracı rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.