Zihin yetersizliği olan öğrenciler için hazırlanan iş başı eğitim programının mesleki becerilerin edinimi üzerine etkililiği

Bu araştırmada “Zihin Yetersizliği Olan Bireylere Mesleki Becerilerin Öğretiminde İş Başı Eğitim Programı”nın araştırmaya katılan usta öğreticilerin eşzamanlı ipucu ile öğretim oturumu basamaklarını gerçekleştirmelerine ve araştırmaya katılan zihin yetersizlikten etkilenmiş bireylerin dolap monteleme becerilerini eş zamanlı ipucu yöntemiyle edinmelerine etkisi incelenmiştir. Araştırmada tek denekli desenlerden “denekler arası çoklu yoklama deseni” kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları aynı mobilya işletmesinde çalışan 24-31 yaşlarında üç erkek usta öğretici ile özel eğitim meslek okuluna devam eden 16-18 yaşlarında üç zihin yetersizliği olan erkek öğrencidir. Araştırmanın uygulama ortamı olarak, Konya ilinde bulunan özel bir mobilya işletmesi kullanılmıştır. Araştırmada dolap monteleme becerisi çalışılmıştır. Deney süreci iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada araştırmacı işbaşı eğitim programının bölümlerinden birinci bölümünü usta öğreticilerle grup olarak diğer dört bölümü yine usta öğreticilerle bireysel olarak fabrika içinde belirlenen ortamda uygulamıştır. İkinci aşamada ise usta öğreticiler öğrencilere eşzamanlı ipucu yöntemiyle dolap monteleme becerisinin öğretimini yapmışlardır. Araştırma sonunda veriler grafiksel olarak analiz edilmiştir. Elde edilen verilerle, “Zihin Yetersizliği Olan Bireylere Mesleki Becerilerin Öğretiminde İş Başı Eğitim Programı”nın, usta öğreticilerin eşzamanlı ipucu ile beceri öğretimi gerçekleştirme basamaklarını kazanmalarına ve sürdürmelerine; öğrencilerin dolap monteleme beceri basamaklarını kazanmalarına, sürdürmelerine ve genellemelerine yol açtığı belirlenmiştir. Bu araştırmada, hazırlanan uygulama planının araştırmacı tarafından doğru şekilde uygulanıp uygulanmadığını belirlemek üzere uygulama güvenirliği verileri, ayrıca, hedef davranışın gerçekleşip gerçekleşmediğini belirlemek için iki gözlemci tarafından birbirinden bağımsız olarak gözlemciler arası güvenirlik verileri toplanmıştır. Uygulama güvenirliği verileri ve gözlemciler arası güvenirlik verileri yüksek oranda bulunmuştur. Bu araştırmada iş başı eğitim programı’nın usta öğreticilerde ve öğrencilerdeki etkisini belirlemek için sosyal geçerlik verileri araştırmanın tamamlanmasından bir hafta sonra katılımcılarla yüz yüze görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Araştırma sonunda ortaya çıkan sosyal geçerlik bulgularında araştırmanın sosyal geçerliliğinin yüksek olduğu görülmektedir.

In this study, the effect of the "On-the-Job Training Program in Teaching Vocational Skills to Individuals with Intellectual Disabilities" on the master trainers participating in the study to perform the steps of the teaching session with simultaneous prompting and the effect of the individuals affected by intellectual disabilities participating in the study to acquire cabinet assembly skills with simultaneous prompting method was examined. Translated with DeepL.com (free version). In the study, “multiple probe between subjects design”, one of the single-subject designs, was used. The participants of the study were three male master trainers aged 24-31 working in the same furniture company and three male students with intellectual disabilities aged 16-18 attending a special education vocational school. A private furniture company in Konya province was used as the application environment of the research. In the research, cabinet assembly skill was studied. The experiment process was carried out in two stages. In the first stage, the researcher implemented the first part of the on-thejob training program as a group with master trainers and the other four parts individually with master trainers in the environment determined in the factory. In the second stage, the master trainers taught the students the cabinet assembly skill with the simultaneous prompting method. At the end of the research, the data were analyzed graphically. With the data obtained, it was determined that the “On-the-Job Training Program in Teaching Vocational Skills to Individuals with Intellectual Disabilities” led master trainers to acquire and maintain the steps of teaching skills with simultaneous prompting, and students to acquire, maintain and generalize the steps of cabinet assembly skills. In this study, implementation reliability data were collected to determine whether the implementation plan was implemented correctly by the researcher, and inter-observer reliability data were collected independently by two observers to determine whether the target behavior was realized. Implementation reliability data and inter-observer reliability data were found to be high. In this study, social validity data were collected one week after the completion of the research by conducting face-to-face interviews with the participants to determine the effect of the on-the-job training program on master trainers and students. The social validity findings at the end of the research show that the social validity of the research is high.