Sosyal bilgiler eğitiminde farklılaştırılmış öğretim uygulamalarının tarihsel analizi ve günümüzde uygulanma sürecinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, sosyal bilgiler dersinde kullanılagelen öğretim yaklaşımlarının yanı sıra, farklılaştırılmış öğretim uygulamalarının, eğitim tarihimizin seyri içerisindeki yerini ortaya koymak ve farklılaştırılmış öğretimin, sosyal bilgiler öğretiminde bir yaklaşım olarak kullanılabilirliğini değerlendirmektir. Araştırma, farklılaştırılmış öğretimi hem tarihsel boyutuyla hem de günümüzde uygulanması boyutuyla ele almıştır. Tarihteki öğretim yaklaşımları günümüzden farklı şekillerde ifade edilse de özgün nitelikler taşıyabilmektedir. Buradan hareketle araştırmada, tarihteki farklılaştırılmış öğretim uygulamalarının içeriğine vâkıf olmak ve günümüze dair çıkarımlar yapmak maksadıyla tarihi belge ve metinler incelenmiştir. Günümüzde sosyal bilgiler eğitiminin yürütülmesinde genellikle toplu öğretim metoduyla hareket edilmektedir. Fakat bireysel farklılıkların dikkate alınarak sürecin yürütülmesinin daha verimli sonuçlar ortaya koyması beklenir. Bir diğer taraftan araştırmada, günümüzdeki farklılaştırılmış öğretim uygulamalarının niteliğine katkı sunmaya yönelik öğretmen görüşlerine başvurulmuştur. Bu bakımdan araştırma, teorik boyutta ve saha çalışması boyutunda yürütülmüştür. Teorik çerçevede ilk önce, farklılaştırılmış öğretim yaklaşımının metodolojisiyle benzerlik gösteren, klasik dönem Osmanlı medrese eğitim modeli incelenmiş, akabinde Osmanlı yenileşme dönemi ve Cumhuriyet dönemindeki düzenlemeler ele alınmıştır. Araştırmanın saha çalışması boyutunda ise, sosyal bilgiler dersi öğretmenleriyle yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma geleneğinden durum (vaka) çalışması desenlerinden olan, bütüncül çoklu durum deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, nitel araştırma geleneğinden, amaçlı örnekleme yönteminin bir çeşidi olan maksimum çeşitlilik örneklemesi ile oluşturulmuştur. Bu doğrultuda araştırmanın saha çalışmasını, Konya ili merkez ilçelerinin (Karatay, Meram, Selçuklu) kırsal kesimi ve şehir merkezi gibi farklı bölgelerinde yer alan ortaokullardaki sosyal bilgiler dersi öğretmenleri oluşturmuştur. Bu kapsamda 50 sosyal bilgiler dersi öğretmeniyle görüşülmüştür. Araştırmanın verileri, öncelikle doküman incelemesi ile ele alınmıştır. Çünkü farklılaştırılmış öğretimin eğitim sistemlerinde bir yaklaşım olarak kullanılması, eski asırlara dayanmaktadır. Farklılaştırılmış öğretimin günümüzdeki uygulama boyutunun değerlendirilmesi ise, yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde ilk önce, nitel veri analiz programlarından olan, Maxqda 2022 Creative Data Analysis paket programı kullanılmıştır. Bu bağlamda konuya yönelik incelenen belgelerden elde edilen veriler, aralarında anlam bütünlüğü oluşturacak şekilde önce temalara, daha sonra temalarla ilişkili kategorilere ve en son kategorilerle ilişkili kodlara dönüştürülmüştür. Bunun akabinde oluşturulan kodlar, betimsel analiz ve içerik analizine tabi tutulduktan sonra, anlamları bağlamında bulgulara ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmanın doküman incelemesinden elde edilen bulgulara göre; farklılaştırılmış öğretim yaklaşımının köklerinin eskilere dayandığı, özellikle klasik dönem Osmanlı medrese eğitim modelinin farklılaştırılmış öğretim metodolojisiyle benzer nitelikler taşıdığı, Osmanlı yenileşme dönemi ve Cumhuriyet döneminde hazırlanan müfredat programlarında, farklılaştırılmış öğretim yaklaşımıyla ilişkili özelliklerin yer aldığı tespit edilmiştir. Araştırmanın saha çalışmasından elde edilen bulgular ile, sosyal bilgiler dersi öğretmenlerinin farklılaştırılmış öğretime dair yüksek düzeyde farkındalığa ve olumlu tutuma sahip olduğu, fakat farklılaştırılmış öğretimi uygulama konusunda müfredat, zaman ve fiziki şartlar bağlamında birtakım engellerle karşılaştıkları tespit edilmiştir.
The main purpose of this research is to reveal the place of differentiated instruction practices in the course of our educational history, as well as the teaching approaches used in the social studies course, and to evaluate the usability of differentiated instruction as an approach in teaching social studies. The research examined differentiated instruction both in its historical dimension and in its current implementation. Although teaching approaches in history are expressed in different ways than today, they can have original qualities. Based on this, historical documents and texts were examined in the research in order to understand the content of differentiated instruction practices in history and to make inferences about today. Nowadays, social studies education is generally carried out with the mass teaching method. However, carrying out the process by taking individual differences into account is expected to produce more efficient results. On the other hand, in the research, teachers' opinions were sought to contribute to the quality of today's differentiated instruction practices. In this regard, the research was carried out in theoretical and field study dimensions. In the theoretical framework, firstly, the classical period Ottoman madrasah education model, which is similar to the methodology of the differentiated instruction approach, was examined, and then the regulations in the Ottoman modernization period and the Republican period were discussed. In the field study dimension of the research, semi-structured interviews were conducted with social studies teachers. In the study, holistic multiple case design, which is a case study design from the qualitative research tradition, was used. The study group of the research was formed by maximum diversity sampling, which is a type of purposeful sampling method from the qualitative research tradition. In this regard, the field study of the research was conducted by social studies course teachers in secondary schools located in different regions such as the rural areas and the city center of the central districts of Konya (Karatay, Meram, Selçuklu). In this context, 50 social studies teachers were interviewed. The data of the research were primarily handled by document review. Because the use of differentiated instruction as an approach in education systems dates back to ancient times. The evaluation of the current application dimension of differentiated instruction was carried out with the data obtained from semi-structured interviews. First, Maxqda 2022 Creative Data Analysis package program, one of the qualitative data analysis programs, was used to analyze the research data. In this context, the data obtained from the documents examined on the subject were first transformed into themes, then into categories related to the themes, and finally into codes related to the categories, in order to create semantic integrity between them. Subsequently, after the codes created were subjected to descriptive analysis and content analysis, findings were tried to be obtained in the context of their meanings. According to the findings obtained from the document review of the research; It has been determined that the roots of the differentiated instruction approach date back to ancient times, that the classical period Ottoman madrasah education model has similar qualities to the differentiated instruction methodology, and that the curriculum programs prepared during the Ottoman modernization period and the Republic period include features related to the differentiated instruction approach. With the findings obtained from the field study of the research, it was determined that social studies teachers had a high level of awareness and positive attitudes towards differentiated instruction, but they encountered some obstacles in the context of curriculum, time and physical conditions in implementing differentiated instruction.
The main purpose of this research is to reveal the place of differentiated instruction practices in the course of our educational history, as well as the teaching approaches used in the social studies course, and to evaluate the usability of differentiated instruction as an approach in teaching social studies. The research examined differentiated instruction both in its historical dimension and in its current implementation. Although teaching approaches in history are expressed in different ways than today, they can have original qualities. Based on this, historical documents and texts were examined in the research in order to understand the content of differentiated instruction practices in history and to make inferences about today. Nowadays, social studies education is generally carried out with the mass teaching method. However, carrying out the process by taking individual differences into account is expected to produce more efficient results. On the other hand, in the research, teachers' opinions were sought to contribute to the quality of today's differentiated instruction practices. In this regard, the research was carried out in theoretical and field study dimensions. In the theoretical framework, firstly, the classical period Ottoman madrasah education model, which is similar to the methodology of the differentiated instruction approach, was examined, and then the regulations in the Ottoman modernization period and the Republican period were discussed. In the field study dimension of the research, semi-structured interviews were conducted with social studies teachers. In the study, holistic multiple case design, which is a case study design from the qualitative research tradition, was used. The study group of the research was formed by maximum diversity sampling, which is a type of purposeful sampling method from the qualitative research tradition. In this regard, the field study of the research was conducted by social studies course teachers in secondary schools located in different regions such as the rural areas and the city center of the central districts of Konya (Karatay, Meram, Selçuklu). In this context, 50 social studies teachers were interviewed. The data of the research were primarily handled by document review. Because the use of differentiated instruction as an approach in education systems dates back to ancient times. The evaluation of the current application dimension of differentiated instruction was carried out with the data obtained from semi-structured interviews. First, Maxqda 2022 Creative Data Analysis package program, one of the qualitative data analysis programs, was used to analyze the research data. In this context, the data obtained from the documents examined on the subject were first transformed into themes, then into categories related to the themes, and finally into codes related to the categories, in order to create semantic integrity between them. Subsequently, after the codes created were subjected to descriptive analysis and content analysis, findings were tried to be obtained in the context of their meanings. According to the findings obtained from the document review of the research; It has been determined that the roots of the differentiated instruction approach date back to ancient times, that the classical period Ottoman madrasah education model has similar qualities to the differentiated instruction methodology, and that the curriculum programs prepared during the Ottoman modernization period and the Republic period include features related to the differentiated instruction approach. With the findings obtained from the field study of the research, it was determined that social studies teachers had a high level of awareness and positive attitudes towards differentiated instruction, but they encountered some obstacles in the context of curriculum, time and physical conditions in implementing differentiated instruction.
Açıklama
Doktora Tezi
Anahtar Kelimeler
Farklılaştırılmış Öğretim, Müfredat, Sosyal Bilgiler, Medrese, Differentiated Instruction, Curriculum, Social Studies, Madrasa
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Ulusoy, A. (2023). Sosyal bilgiler eğitiminde farklılaştırılmış öğretim uygulamalarının tarihsel analizi ve günümüzde uygulanma sürecinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Konya.
