Sağlık çalışanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Yaşamın tüm evrelerinde, sağlıklı bir hayata sahip olmaya yönelik davranışlar bir toplumun bireyleri açısından oldukça elzemdir. Topluma sağlık hizmeti sunan sağlık çalışanlarının kendi sağlıklı yaşam biçimi davranışları da önem arz etmektedir. Yoğun iş temposuyla çalışan sağlık profesyonellerinin kendilerine zaman ayırmakta güçlük çektikleri bilinmektedir. Tanımlayıcı tipte gerçekleştirilen bu araştırmada, sağlık meslek mensubu bireylerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını tespit etmek ve incelemek amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini Karaman il merkezinde bulunan sağlık bakanlığına bağlı kamu kuruluşlarında görev yapan 334 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Çalışmada verilerin toplanması amacıyla sağlık profesyonellerine "Sosyo-demografik Bilgi Formu" ve "Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II (SYBDÖ-II)" ölçeklerinden oluşan 2 bölümlük anket uygulanmıştır. Anketlerden elde edilen verilerin istatistiki analizlerini gerçekleştirmek amacıyla SPSS Statistics 26.0 programından yararlanılmıştır. Katılımcıların %64,7'si kadın, %59,9'u lisans mezunu ve %65,9'u evlidir. Çalışmaya katılan bireylerin yaşları 21-64 değer aralığındadır. Çalışmaya sağlık meslek mensubu bireyler arasında %34,1 oranı ile en çok hemşireler katılım sağlamıştır ayrıca çalışmaya katılanların %73,4'ü hastanede görev almaktadır. Tez çalışmasında sağlık meslek mensubu bireylerin SYBDÖ-II puan ortalaması 131,56±20,62 olarak saptanmıştır. Alt faktörlerin puan ortalamasına bakıldığında fiziksel aktivite (16,96±4,85) en az, manevi gelişim (26,58±4,57) ise en fazla puana sahip alt faktörler olmuşlardır. Katılımcıların SYBDÖ-II toplam puanı ortalamaları ile öğrenim durumu ve görev yeri değişkenleri arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı çıkmıştır (p<0,05). Öğrenim durumu düzeyi arttıkça sağlıklı yaşam biçimi davranışları puanının yükseldiği görülmüştür. Görev yerine göre en düşük puan ortalamasına ise Toplum Sağlığı Merkezi çalışanları sahip olmuştur. Katılımcıların SYBD ölçeği toplam puan ortalamaları ile diğer değişkenler arasındaki fark ise istatistiksel olarak anlamlı bulunamamıştır. Bu araştırma ölçek toplam puanı açısından değerlendirildiğinde sağlık profesyonellerinin sağlıklı yaşam biçimi davranış düzeyinin orta seviyede olduğu görülmüştür. Sağlık profesyonellerinin manevi gelişim ve kişilerarası ilişkiler davranışlarında başarılı oldukları, fiziksel aktivite davranışlarında ise yeterince başarılı olamadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda sağlık çalışanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranış düzeyleri yapılan birçok çalışmayla benzerlik göstermektedir. Elde edilen verilerin bu çalışmada kullanılan ölçekle yapılacak çalışmalar için literatüre katkı sunacağı düşünülmüştür.
At all stages of life, behaviors aimed at having a healthy life are essential for the members of a society. Healthy lifestyle behaviors of healthcare professionals who provide healthcare services to the community are also important. It is known that healthcare professionals who work with a busy work schedule have difficulty in making time for themselves. This descriptive study aimed to identify and examine the healthy lifestyle behaviors of healthcare professionals. The sample of the study consists of 334 health workers working in public institutions affiliated with the Ministry of Health in Karaman city center. In order to collect data in the study, a 2-part questionnaire consisting of "Socio-demographic Information Form" and "Healthy Lifestyle Behaviors Scale-II (HYBDÖ-II)" scales was applied to health professionals. SPSS Statistics 26.0 program was used to perform statistical analysis of the data obtained from the surveys. 64,7% of the participants are women, 59,9% have a undergraduate degree and 65.9% are married. The ages of the individuals participating in the study range from 21 to 64. Among healthcare professionals, nurses participated the most in the study with a rate of 34,1%, and 73,4% of the participants worked in the hospital. In thesis work, the mean score of the healthcare professionals' HLBS-II was determined as 131,56±20,62. Considering the average score of the sub-factors, physical activity (16,96±4,85) was the sub-factor with the least score and spiritual development (26,58±4,57) was the sub-factor with the highest score. The difference between the participants' HLBS-II total mean score and the variables of education level and place of duty was statistically significant (p<0,05). As the level of education increases, it was observed that the healthy lifestyle behavior score increased. Community Health Center employees had the lowest average score according to their place of duty. The difference between the total HLB scale total mean score and other parameters was not found to be statistically significant. When this research was evaluated in terms of the total score of the scale, it was seen that the healthy lifestyle behavior level of health professionals was at a medium level. It was concluded that health professionals were successful in spiritual development and interpersonal relations behaviors, but they were not successful enough in physical activity behaviors. Based on the results of the research, the healthy lifestyle behavior levels of healthcare professionals are similar to many studies. It is thought that the data obtained will contribute to the literature for studies to be conducted with the scale used in this study.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

Sağlıklı Yaşam, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları, Sağlık Çalışanları, Healthy Lifestyle, Healthy Lifestyle Behaviors, Health Professionals

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Demir, H. (2024). Sağlık çalışanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Konya.