Nakkaş Nakşi Bey'e atfedilen Tercüme-i Şekāiku'n-Nuՙmâniyye eseri minyatürlerinin incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Osmanlı Dönemi birçok yazma eser çeşitli konu başlıkları altında resmedilmiştir. Konu başlığının çeşitli olması minyatürde de farklı tasarım ve kompozisyonların tasvirlenmesine olanak sağlamıştır. Osmanlı minyatür sanatı 16. yüzyılın sonlarında üslubunu bulmuş ve bu üslup çerçevesinde döneme ait sosyal hayat, siyasi ilişkiler ile tarihi konular hakkında resimli kaynak olmuştur. Konumuz olan yazma eser; Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Hazine 1263 envarter numaraya kayıtlıdır. Vezir Mehmed Gürcü’nün hamilik ettiği, Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye’de Sultan II. Osman’a hediye edilen yazma eser âlim ve padişah portrelerini içeren 49 adet minyatür bulunmaktadır. Günümüze ulaşan eser resimlenen tek nüshadır. Ahmet Çelebi’nin yazdığı hâtime sayfasında minyatürleri yapan nakkaş hakkında bilgi vermesiyle isminin Nakşi Bey olduğunu öğrenebilmekteyiz. Çalışmamızda Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye yazma eserdeki 49 adet minyatür; komposizyon, figür, renk ve teknik açılarında incelenmiştir. Tezin birinci bölümünde Osmanlı Minyatür sanatının tarihine yer verilmiştir. İkinci bölüm, Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye yazma eser hakkında (TSMK, Hazine, 1263) detaylı bilgi, sanatçısı Nakşi Bey hakkında genel bilgiler ve Nakşi Bey’in minyatür üslubu açıklanmıştır. Üçüncü bölümde eser minyatürlerinin kompozisyon özellikleri ayrıntılı bir şekilde incelenmesi yapılmıştır. Dördüncü bölümde değerlendirmede kompozisyon başlığı altında portre(figür), mimari, doğa unsurları, renk, teknik, mukayese ve üslup özellikleri yazılmıştır. Dönemin minyatür özelliklerini ne kadar yansıtsa da Nakkaş Nakşi Bey’in birden fazla kültürden etkilendiği yanılsanamaz. Resimlerde sakin doğa tasarımını kullanma önceliği, bahsi geçen figürleri ortaya koyma çabası olarak yorumlanabilir. Padişah portre tasarımları, Osmanlı portreciliğin devam eden niteliklerini taşımaktadır. Sanatçı yazma eserde hikayeleri geçen kişileri, kendi özgün hayal gücüyle tasarlamış ve ince ayrıntılarla yansıtmıştır. Osmanlı kütüphanesinin birden fazla kültürün ürettiği kitaplarla dolu olması minyatür sanatının zenginliğini ortaya koymaktadır. Sanatçımız bu eklentik sanat üslubunu özümsemiş ve kendi üslubunu oluşturarak minyatürleri tasvirlediği anlaşılmaktadır.
Many manuscripts from the Ottoman Period were illustrated under various subject headings. The variety of subject headings allowed for the depiction of different designs and compositions in miniature. Ottoman miniature art found its style in the late 16th century and within the framework of this style, it became a pictorial source for the social life, political relations and historical subjects of the period. The manuscript we are talking about is registered in the Topkapi Palace Museum Library, Treasury inventory number 1263. The manuscript, patronized by Vizier Mehmed Gürcü and presented to Sultan II. Osman in Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye, contains 49 miniatures containing portraits of scholars and sultans. The only illustrated copy of the work that has survived to the present day is the only one. We can learn that his name is Nakşi Bey from the information he gives about the miniaturist who made the miniatures in the epilogue page written by Ahmet Çelebi. In our study, the 49 miniatures in the Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye manuscript were examined in terms of composition, figure, color and technique. The first section of the thesis includes the history of Ottoman miniature art. The second section provides detailed information about the Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye manuscript (TSMK, Treasury, 1263), general information about its artist Nakşi Bey and Nakşi Bey's miniature style. In the third section, the compositional features of the miniatures were examined in detail. In the fourth section, under the title of composition, portrait (figure), architecture, natural elements, color, technique, comparison and style features were written. No matter how much he reflects the miniature characteristics of the period, it cannot be denied that Nakkaş Nakşi Bey was influenced by more than one culture. The priority of using calm nature design in the paintings can be interpreted as an effort to present the figures in question. Sultan portrait designs carry the continuing characteristics of Ottoman portraiture. The artist designed the people whose stories are mentioned in the manuscript with his own unique imagination and reflected them with fine details. The fact that the Ottoman library was full of books produced by more than one culture reveals the richness of miniature art. It is understood that our artist internalized this additional art style and created his own style and depicted miniatures.
Many manuscripts from the Ottoman Period were illustrated under various subject headings. The variety of subject headings allowed for the depiction of different designs and compositions in miniature. Ottoman miniature art found its style in the late 16th century and within the framework of this style, it became a pictorial source for the social life, political relations and historical subjects of the period. The manuscript we are talking about is registered in the Topkapi Palace Museum Library, Treasury inventory number 1263. The manuscript, patronized by Vizier Mehmed Gürcü and presented to Sultan II. Osman in Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye, contains 49 miniatures containing portraits of scholars and sultans. The only illustrated copy of the work that has survived to the present day is the only one. We can learn that his name is Nakşi Bey from the information he gives about the miniaturist who made the miniatures in the epilogue page written by Ahmet Çelebi. In our study, the 49 miniatures in the Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye manuscript were examined in terms of composition, figure, color and technique. The first section of the thesis includes the history of Ottoman miniature art. The second section provides detailed information about the Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye manuscript (TSMK, Treasury, 1263), general information about its artist Nakşi Bey and Nakşi Bey's miniature style. In the third section, the compositional features of the miniatures were examined in detail. In the fourth section, under the title of composition, portrait (figure), architecture, natural elements, color, technique, comparison and style features were written. No matter how much he reflects the miniature characteristics of the period, it cannot be denied that Nakkaş Nakşi Bey was influenced by more than one culture. The priority of using calm nature design in the paintings can be interpreted as an effort to present the figures in question. Sultan portrait designs carry the continuing characteristics of Ottoman portraiture. The artist designed the people whose stories are mentioned in the manuscript with his own unique imagination and reflected them with fine details. The fact that the Ottoman library was full of books produced by more than one culture reveals the richness of miniature art. It is understood that our artist internalized this additional art style and created his own style and depicted miniatures.
Açıklama
Yüksek Lisans Tezi
Anahtar Kelimeler
Osmanlı Minyatür Sanatı, Tasvir Sanatı, Nakşi Bey, Tercüme-i Şekāiku’n-Nuՙmâniyye, Ottoman Miniature Art, Pictorial Art
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Öz, M. (2024). Nakkaş Nakşi Bey'e atfedilen Tercüme-i Şekāiku'n-Nuՙmâniyye eseri minyatürlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Geleneksel Türk Sanatları Anabilim Dalı, Konya.
