İbn Sînâ'da (ö.428/1037) tümeller sorunu ve mâhiyet ilişkisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bir varlık filozofu olarak İbn Sînâ varlık-mâhiyet teorisiyle beraber kendinden sonra gelecek olan tüm düşünürlerin felsefî, kelamî ve tasavvufî sistemlerine etki etmiştir. Bu çalışmada mutlak mâhiyetin tabiî tümel ile olan özdeşliği ispat edilerek bu özdeşliğin Ortaçağ'da büyük bir sorun olarak addedilen tümeller sorununun İbn Sînâ tarafından yapılmış çözümlerindeki etkisi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Çalışma İbn Sînâ'da mâhiyet itibarları ve tümel sınıflandırmaları üzerine kurulmuştur. Ayrıca tümel ve mâhiyet ilişkisinde aklî tümelin, tümellik arazı açısından zihinde mâhiyetin özdeşi olması sebebiyle zihinde mâhiyet-dış dünyada mâhiyet özdeşliğinde aklî tümelinde zikredilebileceği savunulmaktadır. Neticede zihnî varlık demek dış dünyada mâhiyet olan muhakkak mâhiyetin zihinde mâhiyete yani mücerret mâhiyete özdeş olması anlamına gelmektedir.
As a philosopher of existence, Avicenna influenced the philosophical, theological and mystical systems of all thinkers who would come after him, together with the theory of existence and essence. In this study, by proving the identity of the absolute essence with the natural universal, the effect of this identity on the solutions of the universals problem, which was considered a major problem in the Middle Ages, was tried to be revealed. The study is based on the reputations of essence and universal classifications in Avicenna. In addition, it is argued that in the relation between the universal and the quiddity, the rational universal can be mentioned in the mental universal in the identity of quiddity in the outside world, since the mental universal is identical with the quiddity in the mind in terms of the universality accident. As a result, mental existence means that the absolute quiddity, which is the quiddity in the external world, is identical to the quiddity, that is, the abstract quiddity, in the mind.

Açıklama

Yüksek Lisans Tezi

Anahtar Kelimeler

İbn Sînâ, Tümeller Sorunu, Üç İ’tibar Teorisi, Tabiî Tümel, Mutlak Mâhiyet, Zihnî Varlık, Ibn Sina, Universals Problem, Three İ‘tibari (Mentally-posited) Theory, Natural Universals, Quiddity as Unconditioned (Quiddity in Itself), Mental Existence

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Özkan, N. (2023). İbn Sînâ'da (ö.428/1037) tümeller sorunu ve mâhiyet ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.