Tamamlayıcı beslenmeye başlayacak primipar annelerde Sağlık Davranışları Etkileşim Modeline göre hazırlanan motivasyonel görüşmenin mikrobiyota farkındalığı ve bebek beslenmesi tutumuna etkisi: Randomize kontrollü çalışma

dc.authorid0000-0003-3410-9496
dc.contributor.advisorCingil, Dilek
dc.contributor.authorCeylantekin, Yeşim
dc.date.accessioned2024-11-26T07:42:24Z
dc.date.available2024-11-26T07:42:24Z
dc.date.issued2024
dc.date.submitted2024
dc.departmentNEÜ, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı
dc.descriptionDoktora Tezi
dc.description.abstractBağırsak mikrobiyotası vücudumuzun en büyük bileşenlerinden biri olması nedeniyle bebek sağlığında önemli bir role sahiptir. Erken bebeklikteki mikrobiyota yalnızca bebek sağlığının düzenleyicisi değil aynı zamanda uzun vadeli sağlıkla ilişkilendirilmektedir. Bu araştırma, tamamlayıcı beslenmeye başlayacak primipar annelerde Sağlık Davranışları Etkileşim Modeli'ne göre hazırlanan motivasyonel görüşmenin mikrobiyota farkındalığı ve bebek beslenmesi tutumuna etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma ön test, son test, paralel grup, randomize kontrollü olarak 11.01-30.07.2023 tarihleri arasında, araştırmaya dahil edilme kriterlerine uyan 64 anne ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma grubuna Afyonkarahisar merkezde bulunan Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) dahil edilerek basit rastgele örneklem yoluyla müdahale ve kontrol grubuna atanmıştır. Merkezde bulunan 4, 10, 11 nolu ASM'ler müdahale grubunu, 7, 9 nolu ASM'ler de kontrol grubunu oluşturmuştur. Veriler, bebek ve anne tanıtıcı bilgi formu, annelerin besin tüketim sıklığı kayıt formu, Mikrobiyota Farkındalık Ölçeği (MFÖ), Bebek Beslenmesi Tutum Ölçeği (LOWA), davranış değişim aşaması tanılama formu, motivasyonel görüşme derecelendirme cetveli ile toplanmıştır. Çalışma grubuna dahil edilen annelerle modele dayalı toplam dokuz motivasyonel görüşme gerçekleştirilmiştir. Grup ve zamana göre normal dağılan ölçek puanının karşılaştırılmasında Genelleştirilmiş lineer model yöntemi, çoklu karşılaştırmalarda Tukey HSD testi, grup ve zamana göre normal dağılmayan ölçek puanlarının karşılaştırılmasında Robust ANOVA kullanılmıştır. Önem düzeyi p<0,05 olarak alınmıştır. Müdahale ve kontrol grubunda yer alan annelerin yaş, çalışma durumu, anne mesleği, aile tipi, gelir durumu, kronik hastalığı olma, sigara kullanma durumu, gebelikte antibiyotik kullanma durumu, beslenme eğitimi alma, mikrobiyotanın önemini bilme ve beslenme bilgi kaynağı arasında fark olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Gruplara göre ara izlem ve son izlemde yeşil yapraklı sebze besin tüketim sıklıklarında anlamlı fark vardır (p<0,001). Mikrobiyota Farkındalık Ölçeği puan ortalamaları ön izlem (Ort±Ss) 31,84±12,28, ara izlem 57,31±27,04, son izlem 64,19±31,90'dır. Gruplara ve zamana göre MFÖ toplam puanı ortanca değerleri arasında farklılık elde edilmiştir (p<0,001). Grup ve zaman etkileşimlerine göre ise MFÖ alt boyutları olan genel bilgiler (p<0,001), ürün bilgisi (p<0,001), kronik hastalıklar (p=0,001) prebiyotik probiyotik (p<0,001) ortanca değerleri arasında farklılık elde edilmiştir. LOWA ölçeği puan ortalamaları ve standart sapmaları sırasıyla ön 60,88±5,93, ara 62,25±3,61 ve son izlem 62,31±4,20'dir. LOWA ölçeği toplam puanı ortalama değerleri arasında gruplara göre (p=0,769) ve zamana göre (p=0,117) farklılık elde edilmemiştir. Grup ve zaman etkileşimine göre LOWA ölçeği toplam puanı ortalama değerleri arasında farklılık elde edilmiştir (p<0,001). Müdahale grubunda LOWA ölçeğinde farklılık elde edilmemiştir. Sonuç olarak, Sağlık Davranışları Etkileşim Modeli'ne göre temellendirilmiş motivasyonel görüşmenin annelerin mikrobiyota farkındalık durumlarını olumlu yönde değiştirdiği belirlenmiştir. Motivasyonel görüşmeler bebek beslenmesi tutumu üzerinde anlamlı fark oluşturmamasına karşılık annelerin beslenme şekilleri, emzirmeye devam etme istekleri anlamlı şekilde artmıştır. Mikrobiyota farkındalığının, sağlıklı anne, bebek ve çevrenin oluşturulması için bireysel görüşmelerin arttırılması ve doğum öncesi bakım sürecine de entegre edilmesi önerilmektedir.
dc.description.abstractThe gut microbiota has a significant role in infant health since it is one of the largest components of our body. The microbiota in early infancy is not only a regulator of infant health but also associated with long-term health. This study was conducted for the purpose of evaluating the effect of motivational interview prepared according to the Health Behaviors Interaction Model on microbiota awareness and infant feeding attitudes in primiparous mothers who will start complementary feeding. The study was conducted as a pre-test, post-test, parallel group, randomized controlled through 11.01-30.07.2023 with 64 mothers meeting the study inclusion criteria. Family Health Centers(FHC) located in Afyonkarahisar centrum were included in the study group, they were assigned to intervention and control groups through simple random sampling. FHCs no. 4, 10, 11 located in the centrum constituted the intervention group and FHCs no. 7 and 9 constituted the control group. Data was collected through baby and mother identifying information form, mothers' food consumption frequency recording form, Microbiota Awareness Scale (MAS), Infant Feeding Attitude Scale (LOWA), behavioural change phase diagnosis form, and motivational interview rating chart. A total of nine motivational interviews based on the model were conducted with mothers included in the study group. Generalized linear model method was used in comparison of the scale score distributed normally by group and time, Tukey HSD test was used in multiple comparisons, and Robust ANOVA was used in comparison of scale scores not distributed normally by group and time. Level of significance was taken as p<0.05. It was determined that a difference does not exist between the mothers included in intervention and control groups in terms of age, working status, mother's occupation, family type, income status, status of having chronic disease, smoking, antibiotic use in pregnancy, receiving feeding training, knowing the importance of microbiota, information source of feeding (p>0.05). There is a significant difference in the frequency of green leafy vegetable consumption between the groups at the interim, final follow-up (p<0.001). Microbiota awareness scale score averages (X±Sd) are 31.84±12.28 for pre-testing, 57.31±27.04 for mid-testing, 64.19±31.90 for post-testing. A difference was obtained between MAS total score values by group and time (p<0.001). A difference was obtained between median values of general information (p<0.001), product knowledge (p<0.001), chronic diseases (p=0.001), prebiotic-probiotic (p<0.001), the sub-dimensions of MSA. A difference wasn't obtained between LOWA scale total scope average values by group (p=0.769) and by time (p=0.117). The difference was obtained between LOWA scale total score average values by group and time interaction (p<0.001). The difference wasn't obtained in LOWA scale in the intervention group. In conclusion, it was determined that the motivational interview grounded according to the Health Behaviors Interaction Model positively changed microbiota awareness statuses of mothers. While motivational interviews did not create a significant difference on infant feeding attitudes, mothers' feeding styles, willingness to continue breastfeeding significantly increased. It is recommended to increase the individual interviews to create microbiota awareness, healthy mother, infant and environment, and to integrate it into the prenatal care process.
dc.identifier.citationCeylantekin, Y. (2024). Tamamlayıcı beslenmeye başlayacak primipar annelerde Sağlık Davranışları Etkileşim Modeline göre hazırlanan motivasyonel görüşmenin mikrobiyota farkındalığı ve bebek beslenmesi tutumuna etkisi: Randomize kontrollü çalışma. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Konya.
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12452/18954
dc.language.isotr
dc.publisherNecmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/embargoedAccess
dc.subjectBebek Beslenmesi
dc.subjectHemşirelik
dc.subjectMikrobiyota
dc.subjectMotivasyonel Görüşme
dc.subjectSağlık Davranışları Etkileşim Modeli
dc.subjectHealth Behavior Interaction Model
dc.subjectInfant Nutrition
dc.subjectMicrobiota
dc.subjectMotivational Interviewing
dc.subjectNursing
dc.titleTamamlayıcı beslenmeye başlayacak primipar annelerde Sağlık Davranışları Etkileşim Modeline göre hazırlanan motivasyonel görüşmenin mikrobiyota farkındalığı ve bebek beslenmesi tutumuna etkisi: Randomize kontrollü çalışma
dc.title.alternativeThe effect of motivational interview prepared according to the Health Behaviors Interaction Model on microbiota awareness and attitudes on infant nutrition in primiparous mothers starting complementary feeding: A randomized controlled study
dc.typeDoctoral Thesis

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
YeşimCeylantekin_Dr_2024.pdf
Boyut:
5.15 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Doktora Tezi
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: