İlhanlı devri tezhip üslubu 1256-1353
Yükleniyor...
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Cengiz Han’ın torunu Hülagü tarafından 1256 yılında kurulan İlhanlılar, İran ve Anadolu topraklarında Selçuklu Devleti’nden köklü bir kültür ve sanat birikimi devralmıştır. 1295’ de Müslümanlığı kabulleri ile sanat faaliyetleri yoğunlaşmış ve Türk İslam sanatı üsluplarının gelişmesine katkı sağlamışlardır. Bağdat, Tebriz, Hemedan ve Musul gibi Şehirler tezhipli yazma eserlerin fazlaca üretildiği sanat merkezleri olmuş, başta Mushaf tezyinatı olmak üzere kitap süslemelerinin niteliği üst seviyelere ulaşmıştır. Çalışmamız Topkapı Sarayı Kütüphanesi’nde bulunan İlhanlı Dönemi’nde tezhiplenmiş 11 yazma eserin tezyinat kompozisyonları, motif ve renklerinin detaylı incelemelerini içermektedir. Tezin birinci bölümünde İlhanlı siyasi tarihi ile İlhanlıların mimari, kültür ve sanat alanındaki faaliyetleri, ikinci bölümde ise İlhanlı Dönemi kitap sanatları ele alınmıştır. Katalog kısmı olan üçüncü bölümde 11 yazma eser, fotoğraf ve çizimler aracılığıyla analiz edilmiştir. Dördüncü bölümde ise tez kapsamında incelenen eserlerin kompozisyon, tasarım, motif, renk, cetvel, iç ve dış pervazların özellikleri ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir. Katalogda incelenen eserler ve mukayeselerin yapıldığı eserler vasıtasıyla İlhanlı tezhiplerinde, Anadolu’da Selçuklu tezhip üslubunun sürdüğü, İran’da ise işçilik açısından niteliğin arttığı ve Selçuklu üslubunun gelişerek devam ettiği, detaylarda küçük bazı yeniliklerin başladığı ve İlhanlı Dönemi’nde özellikle İran’da kendine has bir tezhip üslubunun oluştuğu görülmektedir.
The Ilkhanate, founded in 1256 by Hulagu, the grandson of Genghis Khan, inherited a deep-rooted cultural and artistic heritage from the Seljuk State in Iran and Anatolia. With their conversion to Islam in 1295, their artistic activities intensified and they contributed to the development of Turkish Islamic art styles. Cities such as Baghdad, Tabriz, Hamadan and Mosul became art centers where illuminated manuscripts were produced in large quantities, and the quality of book decorations, especially the Mushaf decorations, reached high levels. Our study includes detailed examinations of the ornamental compositions, motifs and colors of 11 manuscripts illuminated during the Ilkhanid Period in the Topkapi Palace Museum Library. In the first part of the thesis, the political history of the Ilkhanate and the activities of the Ilkhanate in the field of architecture, culture and art are discussed, and in the second part, the book arts of the Ilkhanate Period are discussed. In the third section, which is the catalog section, 11 manuscripts were analyzed through photographs and drawings. In the fourth chapter, the composition, design, motif, color, ruler, and interior and exterior molding features of the works examined within the scope of the thesis are evaluated in detail. Through the works examined in the catalogue and the works with which comparisons were made, it is seen that the Seljuk illumination style continued in Anatolia, the quality in terms of workmanship increased in Iran and the Seljuk style continued to develop, some small innovations started in the details and a unique illumination style was formed in the Ilkhanid period.
The Ilkhanate, founded in 1256 by Hulagu, the grandson of Genghis Khan, inherited a deep-rooted cultural and artistic heritage from the Seljuk State in Iran and Anatolia. With their conversion to Islam in 1295, their artistic activities intensified and they contributed to the development of Turkish Islamic art styles. Cities such as Baghdad, Tabriz, Hamadan and Mosul became art centers where illuminated manuscripts were produced in large quantities, and the quality of book decorations, especially the Mushaf decorations, reached high levels. Our study includes detailed examinations of the ornamental compositions, motifs and colors of 11 manuscripts illuminated during the Ilkhanid Period in the Topkapi Palace Museum Library. In the first part of the thesis, the political history of the Ilkhanate and the activities of the Ilkhanate in the field of architecture, culture and art are discussed, and in the second part, the book arts of the Ilkhanate Period are discussed. In the third section, which is the catalog section, 11 manuscripts were analyzed through photographs and drawings. In the fourth chapter, the composition, design, motif, color, ruler, and interior and exterior molding features of the works examined within the scope of the thesis are evaluated in detail. Through the works examined in the catalogue and the works with which comparisons were made, it is seen that the Seljuk illumination style continued in Anatolia, the quality in terms of workmanship increased in Iran and the Seljuk style continued to develop, some small innovations started in the details and a unique illumination style was formed in the Ilkhanid period.
Açıklama
Doktora Tezi
Anahtar Kelimeler
İlhanlı, Tezhip, Bağdat, 14. Yüzyıl Yazma Eser, Topkapı Sarayı Kütüphanesi, Ilkhanate, Illumination, Baghdad, 14th Century Manuscript, Topkapi Palace Museum Library
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Detseli, N. (2024). İlhanlı devri tezhip üslubu 1256-1353. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, Konya.
