Akaid ile İlgili Bazı Ayetlerin Tefsiri Bağlamında Emir Abdülkadir’in el-Mevakıf’ta Mutezile’ye ve Kelamcılara Yönelik Birtakım Eleştirileri

Büyük âlim Emir Abdülkadir’in kitabı olan el-Mevakıf, son dönem işari tefsir geleneğinin en güzel örneklerinden birisidir. Emir, bu kitabında, sadece bir tasavvuf âlimi değil, aynı zamanda bir hadisçi, kelamcı ve fıkıhçı olarak karşımıza çıkmaktadır. O, bu İslami ilimler hakkındaki açıklamalarını hadisleri şerh ederken, büyük İslam mutasavvıfların sözlerini açıklarken ve daha çok Kur’an ayetlerini tefsir ederken yapmaktadır. Onun eserinde akaid ile ilgili konular, dolayısıyla kelam bahisleri de önemli yer tutmaktadır. O, bir Ehl-i Sünnet âlimi olarak itikadi konularda Mutezilenin ve kelam âlimlerinin görüşlerini eleştirmektedir. Bunun yanı sıra el-Mevakıf’ta Matüridiyye, Eş’ariyye gibi mezheplerle tasavvuf karşıtı cereyanlara yönelik eleştiriler de yer alır. Bu makalemde Emir Abdülkadir’in Mutezileye ve Kelam âlimlerine yönelik eleştirilerini ele aldık. Diğer mezheplere yönelik eleştirilerine de yer verdik.

Al-Mawakif, the book of great scholar, Amir Abdulqadir is one of the best examples of the last term sufi tafsir tradition. In this book Amir appears not only as a scholar of sufism but also as a hadith transmitter, theologian and scholar of fiqh. He makes his explanations about Islamic sciences when he comments on hadith, explains the word of great Islamic sufis and mostly when he interp-rets verses of Quran in his book the issues about creed thereby subjects about Kalam take on important place. He criticizes on the views of scholars of Mutazila and Kalam about the theological issues as a member of Ahl al-Sunnah. Moreover al-Mawakif includes the critics about some sects such as Maturidite and Asharite and also anti-Sufist movements. In this article I take up critizes of Amir Abdulqadir on the scholars of Mutazila and Kalam. I also inclued the critics about the other sects.