Keysâniyye’nin Teşekkülü ve İlk Şiîlik
Yükleniyor...
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Necmettin Erbakan Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Keysâniyye, Muhammed b. el-Hanefiyye’nin imâmeti düşüncesiyle Hicri I. asrın son çeyreğinde ortaya çıkan ilk Şiî fırkalardan biridir. Keysâniyye fırkası Muhtâr es-Sakafî’nintabileri olarak isimlendirilmiştir. Başta Muhammed b. el-Hanefiyye’nin siyasi tavrı olmak üzere onun Muhtâr es-Sakafî ile ilişkisini tesbit etmek Keysâniyye fırkası açısından büyük bir önem arz etmektedir. Ayrıca fırkanın teşekkülünde Muhtâr es-Sakafî’yle birlikte Ebû Amra Keysân ismi öne çıkmaktadır. Onun, Muhtâr’la birlikte öldüğüne dair bir kanıt bulunmaması daha sonra taraftarları arasında etkin bir rol üstlenme ihtimalini akla getirmektedir. Bunun yanı sıra Ebû Amra Keysân’ın aşırı fikirlerinin tesiriyle ortaya çıkan Keysâniyye’inin teşekkül sürecini anlamak bir nevi Şiîlik tarihine ışık tutmak anlamına gelmektedir. Nitekim İbnü’l-Hanefiyye’nin oğlu Ebû Haşim’in imâmeti vasiyet ettiğine dair bilgiler Şiî ayrışmaya da işaret etmektedir. İmametin nass ve ta ʻyinle Hz. Ali ve evlâdına hasredilmesinde önemli bir etkiye sahip olan vasiyet düşüncesinin Keysâniyye ve galî fırkalar içinde tezahürü söz konusudur. Şiîliğin itikadi esaslarından biri olan imâmet inancı bu dönemde gelişmeye başlamıştır.
Keysaniyya is one of the first Shiite sects that emerged in the last quarter of the first century of the Islamic calendar, with the idea of the imamate of al-Hanafiyya. Keysaniyye party was named as subordinates of Mukhtar al-Thaqafi. Mohammed is of great importance for the Keysaniyya party to determine the political attitude of al-Hanafiyya and its relationship with Muhtar al-Thaqafi. In addition, the name of Abu Amra Keysân stands out with Mukhtar al-Thaqafi in the formation of the party. The lack of evidence that he died alongside the Mukhtar suggests the possibility of later taking an active role among his supporters. In addition, the formation process of Keysaniyya, which emerged with the influence of Abu Amra Keysan's extreme ideas, is a means that sheds light on the history of Shiism in a way. As a matter of fact, the information that al-Hanafiyya's son Abu Hashim bequeathed to the imam also points to the Shiite division. There is a manifestation of the thought of testament, which has an important effect on devoting to Ali and his children, in Keysaniyya and galî sects. The belief of imam, one of the creed of Shiism, developed in this period.
Keysaniyya is one of the first Shiite sects that emerged in the last quarter of the first century of the Islamic calendar, with the idea of the imamate of al-Hanafiyya. Keysaniyye party was named as subordinates of Mukhtar al-Thaqafi. Mohammed is of great importance for the Keysaniyya party to determine the political attitude of al-Hanafiyya and its relationship with Muhtar al-Thaqafi. In addition, the name of Abu Amra Keysân stands out with Mukhtar al-Thaqafi in the formation of the party. The lack of evidence that he died alongside the Mukhtar suggests the possibility of later taking an active role among his supporters. In addition, the formation process of Keysaniyya, which emerged with the influence of Abu Amra Keysan's extreme ideas, is a means that sheds light on the history of Shiism in a way. As a matter of fact, the information that al-Hanafiyya's son Abu Hashim bequeathed to the imam also points to the Shiite division. There is a manifestation of the thought of testament, which has an important effect on devoting to Ali and his children, in Keysaniyya and galî sects. The belief of imam, one of the creed of Shiism, developed in this period.
Açıklama
Makale
Anahtar Kelimeler
Şiîlik, Fırka, Keysâniyye, Muhtâr, İmâmet, Shia, Sect, Kaysaniyya, Mukhtar, Imamate
Kaynak
Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
51
Sayı
1
Künye
Keleş, H. (2021). Keysâniyye’nin Teşekkülü ve İlk Şiîlik. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51, 1, 96-115.
