Compound Formation in Karachay-Balkar: Implications for the marker –sI
Yükleniyor...
Tarih
2017
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
This paper discusses semantic and morpho-syntactic properties
of compound formation in Karachay-Balkar with a special focus on NounNoun compounds which surface with or without the marker –sI. We propose
that when the head noun is transitive, the non-head has argumental status and
the marker -sI is the head of the projection introducing the argument. This is
in line with the proposal of Öztürk and Taylan (2016) for the marker -sI in
possessive free genitive constructions in Turkish. Turkish belongs to
southwestern Turkic language group and Karachay-Balkar to the northwestern
group. The investigation reveals that although the distribution of -sI with
compounds is not the same in these two languages, behind its obligatory
appearance the same pattern is at work: -sI must surface when the head is
transitive. Karachay-Balkar is more restrictive in that –sI surfaces only with
nouns that are inherently transitive in the absence of type shifting operators.
In this paper we also focus on the function of –sI in genitive-possessive
constructions. Drawing on compounds in Karachay-Balkar and Turkish, we
conclude that what appears on the head noun in genitive-possessive
constructions is possessive agreement marker on a par with first and second
person agreement markers.
Bu makale Karaçay-Malkar dilinde özellikle Ad-Ad bileşik sözcüklerinin, ki bu sözcükler -sI belirticisi ile veya -sI belirticisiz ortaya çıkarlar, biçimbilimsel, sesbilimsel, anlambilimsel ve sözdizimsel özelliklerini inceler. Makale aynı zamanda Türkçe bileşik sözcük oluşumu için de aydınlatıcıdır. Öztürk ve Taylan (2006) ile aynı doğrultuda -sI belirticisinin Karaçay-Malkar dilinde nP bağdaştırmasının başı olarak katılan varlığını işaret ettiğini savunuyoruz. Bununla birlikte Karaçay-Malkar Türkçeden daha sınırlayıcıdır çünkü -sI belirtici sadece özü itibariyle geçişli sözcüklere eklenir. Bu makalede aynı zamanda genitif-ilgi yapılarında -sI belirticisinin işlevini de sorguluyoruz. Karaçay-Malkar ve Türkçe bileşik sözcüklere dayanarak -sI belirticisinin hem bileşik sözcüklerde hem de genitif-iyelik yapılarında katılanı getiren yapı olarak görmekle birlikte genitif-iyelik yapılarındaki -sI belirticisinin tıpkı birinci ve ikinci şahıs uyum eklerinde olduğu gibi kişi uyum eki olduğunu savunuyoruz.
Bu makale Karaçay-Malkar dilinde özellikle Ad-Ad bileşik sözcüklerinin, ki bu sözcükler -sI belirticisi ile veya -sI belirticisiz ortaya çıkarlar, biçimbilimsel, sesbilimsel, anlambilimsel ve sözdizimsel özelliklerini inceler. Makale aynı zamanda Türkçe bileşik sözcük oluşumu için de aydınlatıcıdır. Öztürk ve Taylan (2006) ile aynı doğrultuda -sI belirticisinin Karaçay-Malkar dilinde nP bağdaştırmasının başı olarak katılan varlığını işaret ettiğini savunuyoruz. Bununla birlikte Karaçay-Malkar Türkçeden daha sınırlayıcıdır çünkü -sI belirtici sadece özü itibariyle geçişli sözcüklere eklenir. Bu makalede aynı zamanda genitif-ilgi yapılarında -sI belirticisinin işlevini de sorguluyoruz. Karaçay-Malkar ve Türkçe bileşik sözcüklere dayanarak -sI belirticisinin hem bileşik sözcüklerde hem de genitif-iyelik yapılarında katılanı getiren yapı olarak görmekle birlikte genitif-iyelik yapılarındaki -sI belirticisinin tıpkı birinci ve ikinci şahıs uyum eklerinde olduğu gibi kişi uyum eki olduğunu savunuyoruz.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Karachay-Balkar, Compounds, Lexical relations, Genitivepossessive constructions, Karaçay-Malkar, Bileşik sözcükler, Sözcüksel ilişkiler
Kaynak
Dilbilim Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Q3
Cilt
28
Sayı
2
Künye
Gürer, A. (2017). Compound formation in Karachay-Balkar: Implications for the marker -sI. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 28, 2, 21-41.
