Klasik Türk edebiyatı metinlerinde ayakkabıcılar
Yükleniyor...
Tarih
2017
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Sanatın bütün dallarında olduğu gibi edebiyatta da içinde yaşanılan hayatın ve dünyanın esere yansıdığı yadsınamaz bir gerçektir. Ancak sanat eserlerinde yer alan bu gerçekliklerin ve yaşanılan dünyanın sanatçının gözünden tekrar bir değerlendirmeye tabi tutulması, sanatçının hayal süzgecinden geçmesi de söz konusudur. Sanatçının hayal dünyasında tekrar ürettiği bu dünya, sanat eseri olarak karşımıza çıkmakta ve devrin yaşantısına, o devirde çizilmiş olan medeniyet dairesine ilişkin ipuçları taşımaktadır. Çalışmamızda, Osmanlı toplumunun meslek teşkilatlanması içinde önemli bir yere sahip olan "ayakkabıcılık ve ayakkabıcılar" ele alınacaktır. Yaşanılan bütün devirlerde kıyafetin önemli bir tamamlayıcısı olmanın yanı sıra korunma amaçlı bir giysi olmasıyla da insanoğlu için ehemmiyet taşıyan ayakkabı ile ilgili olarak Osmanlı edebî metinlerinde geçen "edük, başmak, kefş, pâbûş, mûze, na'l/ na'leyn/ na'lçe, çarık" vb. kelimelerden hareketle; ayakkabıcılık mesleği ile ilgili olarak da "edükçü, başmakçı, haffâf, kefşger, pâbûşcu, mûze-dûz, na'leyn-tırâş" vb. kelimelerden hareketle bir tasnif çalışması yapılmıştır. Yine ayakkabı ve ayakkabıcılıkla doğrudan bir ilişki içinde olmasa da metinlerde yer aldıkları kadarıyla dolaylı olarak meslekle ilişkilendirilmiş bazı kelimelere de değinilmiştir. Ayakkabıcılık mesleğiyle bu mesleği icra eden ayakkabıcıların metinlerde hangi yönleriyle ve ne şekilde ele alındığına dair tespitlerde bulunulmuştur. Bu çerçevede, ayakkabıcılar, ayakkabıcı dükkânları, ayakkabı yapım ve tamirinde kullanılan araç-gereçler, farklı yüzyıllarda yaşamış olan divan şairlerinin şiirlerinden ve çeşitli metinlerden seçilmiş örnekler vasıtasıyla değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
As in all branches of art, it is undeniable truth life where it is lived in and world reflects to the work in literature too. But it is possible to be re-evaluated these realities placed in art work by artist again or to be strained from the dream sieve of artist again. This world which was remanufactured in dream world of artist encounters us as an artwork and carries hits about the life of that period and civilization which was drawn in that period. In our study, “shoemaking” and “shoemakers” who have an important place in occupational organization of Ottoman society will be handled. A classification study was performed based on shoe which has an important for humankind as being a protective wear besides being a subsidiary of clothes by “edük, başmak, kefş, pâbûş, Mûze, na‘l/ na‘leyn/ na‘lçe, çarık” words and based on shoe making occupation such as “edükçü, başmakçı, haffâf, kefşger, pâbûşcu, mûze-dûz, na‘leyn-tırâş” etc. words. And some words was mentioned even they are not directly related with shoe making or shoes as they are existed within the texts. Determinations were carried out about shoe makers practicing this occupation have been handled whichever and what aspects. Within this frame, shoemakers, shoe shops, tools and equipment used in shoe manufacturing, were evaluated by the samples selected from poems of Ottoman poets.
As in all branches of art, it is undeniable truth life where it is lived in and world reflects to the work in literature too. But it is possible to be re-evaluated these realities placed in art work by artist again or to be strained from the dream sieve of artist again. This world which was remanufactured in dream world of artist encounters us as an artwork and carries hits about the life of that period and civilization which was drawn in that period. In our study, “shoemaking” and “shoemakers” who have an important place in occupational organization of Ottoman society will be handled. A classification study was performed based on shoe which has an important for humankind as being a protective wear besides being a subsidiary of clothes by “edük, başmak, kefş, pâbûş, Mûze, na‘l/ na‘leyn/ na‘lçe, çarık” words and based on shoe making occupation such as “edükçü, başmakçı, haffâf, kefşger, pâbûşcu, mûze-dûz, na‘leyn-tırâş” etc. words. And some words was mentioned even they are not directly related with shoe making or shoes as they are existed within the texts. Determinations were carried out about shoe makers practicing this occupation have been handled whichever and what aspects. Within this frame, shoemakers, shoe shops, tools and equipment used in shoe manufacturing, were evaluated by the samples selected from poems of Ottoman poets.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Klasik Türk edebiyatı, Sosyal hayat, Meslek, Zanaat, Zanaatkâr, Ayakkabıcılık, Classical Turkish literature, Social life, Occupation, Craft, Craftsman, Shoe making
Kaynak
Turkish Studies (Elektronik)
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
12
Sayı
5
Künye
Atik Gürbüz, İ. (2017). Klasik Türk edebiyatı metinlerinde ayakkabıcılar. Turkish Studies (Elektronik), 12, 5, 33-60.
