Örtük programın lise öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığına etkisinin incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırma, örtük programın lise öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığına etkisini incelemeye yöneliktir. Araştırmalar ilkokuldan itibaren resmî programlarda yer alan, öğrencilere “okuma alışkanlığı” kazandırma amacına istenilen ölçüde ulaşılamadığını göstermektedir. Bu araştırmanın amacı, örtük programın, lise öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığını nasıl etkilediğini anlamak ve bu temel amaç doğrultusunda örtük programın, lise öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığını geliştirmek üzere nasıl işe koşulabileceğine yönelik çözüm önerileri üretmektir. Bu amaçla araştırmada, nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, amaçlı örnekleme yöntemlerinden, uygun örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Katılımcılar Kayseri ili merkez ilçelerinden birinde bulunan bir lisede görev yapan 4 edebiyat öğretmeni ve bu lisede öğrenim görmekte olan 10 öğrenciden oluşmaktadır. Öğretmen olan katılımcıların 1’i kadın, 3’ü erkek; öğrenci olan katılımcıların ise 7’si kız, 3’ü ise erkektir. Araştırma verileri araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış öğretmen ve öğrenci görüşme formları aracılığıyla toplanmıştır. Görüşmeler sonucu elde edilen ses kayıtları araştırmacı tarafından yazıya çevrilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yapılarak incelenmiştir. Öğrenci görüşmeleri sonucunda elde edilen verilere göre öğrencilerin kitap okuma alışkanlıkları, örtük program kapsamında “Okumak, Öğretmen, Arkadaş, Aile Okul” temaları ve “Okumama Sebebi, Okuma Sebebi, Kitap Tercihi, Alışkanlık Kazanma Zamanı, Öğretmen Etkisi, Olumlu Arkadaş Etkisi, Olumsuz Arkadaş Etkisi, Olumlu Aile Etkisi, Olumsuz Aile Etkisi, Kütüphane, Etkinlikler ve Uygulamalar, Zaman ve Ders Kitapları” kategorileri altında incelenmiştir. Öğretmen görüşmeleri sonucunda elde edilen veriler, örtük program kapsamında “Öğretmen Okuma Alışkanlığı, Öğrenci Okuma Alışkanlığı, Okul” temaları ve “Okuma Sebepleri, Kitap Tercihi, Öğretmenler, Aile, Okuma Alışkanlığı, Kitap tercihi, Öğrencinin Okumama Sebepleri, Öğrencinin Okuma Sebepleri, Eğitim Sistemi, Okunacak Kitapların Belirlenmesi, Ders Kitapları, Etkinlikler ve Uygulamalar, Kütüphane” kategorileri altında incelenmiştir. Örtük program aracılığıyla öğrencilerin kitap okuma amaçlarının şekillendirildiği; öğrencilerin kitap tercihlerinin şekillendirilmeye çalışıldığı; öğretmenlerin bakış açılarının, davranışlarının, söylemlerinin, sınıf içi ve okuldaki uygulamalarının öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları üzerinde etkili olduğu; arkadaş çevresinin öğrencilerin kitap okuma alışkanlıkları üzerinde etkili olduğu; ailelerin öğrencilerin kitap okuma alışkanlığı üzerinde etkili olduğu; okulda kitap okumaya yönelik düzenlenen etkinliklerin ve uygulamaların yetersiz olduğu; ders kitaplarının kitap okuma alışkanlığı kazandırma konusunda yetersiz olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
This research aims to examine the effect of the hidden prrogram on high school students' reading habits. Research shows that the aim of providing "reading habits" to students in official programs from primary school onwards has not been achieved to the desired extent. This research aims to understand how the hidden curriculum affects the book reading habit of high school students and to produce solutions for how the hidden curriculum can be employed to improve the book reading habit of high school students in line with the main purpose. For this purpose, qualitative research design was used in the research. The participants of the study were determined using the appropriate sampling method, one of the purposive sampling methods. Participants consist of 4 literature teachers working in a high school in one of the central districts of Kayseri province and 10 students studying in this high school. Of the participants who were teachers, 1 was female and 3 were male; of the participants who were students, 7 were female and 3 were male. The research data were collected through semi-structured teacher and student interview forms prepared by the researcher. The audio recordings obtained as a result of the interviews were transcribed into writing by the researcher. The data obtained were analyzed by content analysis. According to the data obtained as a result of the student interviews, students' book reading habits were examined under the themes of "Reading, Teacher, Friend, Family, School" and under the categories of "Reason for Not Reading, Reason for Reading, Book Preference, Time to Gain Habits, Teacher Effect, Positive Friend Effect, Negative Friend Effect, Positive Family Effect, Negative Family Effect, Library, Activities and Applications, Time and Textbooks" within the scope of the hidden curriculum. The data obtained as a result of the teacher interviews were examined under the themes of "Teacher Reading Habit, Student Reading Habit, School" and under the categories of "Reading Reasons, Book Preference, Teachers, Family, Reading Habit, Book Preference, Student's Reasons for Not Reading, Student's Reasons for Reading, Education System, Determination of Books to Read, Textbooks, Activities and Applications, Library" within the scope of the hidden curriculum. Through the hidden curriculum, students' reading purposes are shaped; where students' book preferences are tried to be shaped; teachers' perspectives, behaviors, discourses, and practices in the classroom and at school have an impact on the reading habits of their students; that the circle of friends has an effect on the reading habits of the students; that families have an influence on students' reading habits; that the activities and practices organized for reading books in the school are insufficient, and was concluded that textbooks were insufficient to give the habit of reading books.

Açıklama

Doktora Tezi

Anahtar Kelimeler

Resmî Program, Örtük Program, Kitap Okuma Alışkanlığı, Official Program, Hidden Curriculum, Book Reading Habit

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Çay, Y. (2023). Örtük programın lise öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığına etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.