Cerrahi Tıp Bilimleri Bölümü Tez Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.12452/18518

Listeleniyor 1 - 20 / 584

Tripple Negatif Meme Kanserlerinde Trps-1 Ve Gata-3 Ekspresyonlarının Karşılaştırılması Ve Trps-1'in Prognostik Değerinin Araştırılması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Yiğit (Perihan), Tuğçe; Avunduk, Mustafa Cihat
Amaç: Meme kanseri kadınlarda en sık görülen malignitedir. Mortalitesi oldukça yüksektir. Meme kanseri subtiplerinden üçlü negatif meme kanserlerleri (ÜNMK), diğer alt tiplere göre daha kötü prognoza sahiptir. ÜNMK’nin kötü differansiye olarak karşımıza çıkabilmesi ve hormon profilinin negatif olması nedeniyle bazı olgularda tanı vermede güçlük çekilmektedir. Bu bağlamda, meme kanserinde spesifik ekspresyon ve yüksek prevalans gösteren yeni genlerin tanımlanması, aynı zamanda kanser tedavisi için hedeflenebilecek yeni moleküler yolları da ortaya çıkarabilir. ÜNMK’nde TRPS-1’in duyarlılığını ve hastanın klinikopatolojik verileri (yaşı, T evresi, lenf nodu metastazı, lenfovasküler invazyon, östrojen, progesteron, HER-2 reseptör durumları, ki67 indeksi, tümör histolojik tipi) ile ilişkisinin gösterilmesini amaçlıyoruz. Ayrıca kemik ve karaciğer metastazlarında bu iki belirtecin duyarlılıklarını incelemeyi amaçlıyoruz. Gereç-yöntem: Çalışmamızda 2017-2023 yılları arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesinde tanı almış yaklaşık 50 adet üçlü negatif meme kanseri ve hormon profilinden bağımsız, meme metastazı olduğu bilinen 20 adet metastatik kemik, 20 adet metastatik karaciğer dokusuna ait bloklar, hematoksilen& eozin ve immünhistokimyasal boyamalara ait camlar arşivden çıkarıldı. Bloklara immünhistokimyasal GATA-3 ve TRPS-1 boyaları uygulanarak boyanma yüzdeleri değerlendirildi. Nükleer ekspresyon anlamlı kabul edilerek, boyanan tümör hücreleri yüzdesel olarak değerlendirildi (0: <%1; 1: %1-10; 2: %11-50; 3: %51-100). Bulgular: Çalışmamızda ÜNMK vakalarında TRPS1 ile GATA3’e oranla daha yüksek oranlarda ekspresyon izlenmiştir. T evresi ile TRPS-1 boyanması arasında anlamlı ilişki saptanmış olup, artmış T evresinde daha düşük oranlarda TRPS-1 ekspresyonu izlenmiştir. Tümör derecesi, histolojik tip, lenf nodu durumu ve hastalık evresi ile TRPS1 ekspresyonu arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Ayrıca karaciğer ve kemik metastazı olgularının tamamında hem TRPS-1 hem de GATA3 ile tüm vakalarda pozitif ekspresyon izlenmiştir. TRPS-1 ve GATA3 arasında anlamlı bir sensitivite farkı saptanmamıştır. Sonuç: Tüm bu veriler, TRPS1'in ÜNMK için mükemmel bir belirteç olduğunu ve sınırlı biyopsi dokusu için daha az IHK çalışmayla metastazların meme kökenini doğrulamaya yardımcı olabileceğini göstermiş olup, çalışmamızda anlamlı bir prognostik belirteç olacağı yönünde bulgu izlenmemiştir. Ancak bu bulguların klinik pratikte uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi için daha geniş kapsamlı çok merkezli çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Ratlarda deneysel subaraknoid hemorajide wogonin'in serebral vazospazma yönelik iyileştirici özellikleri
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Yüksek, Muhammed Erkam; Güney, Ahmet Önder
Amaç: Bu çalışmada Wogonin’in subaraknoid kanama (SAK) sonrası görülen serebral vazospazm üzerine iyileştirici etkilerini incelemek amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntem: Wistar Albino cinsi 250-350 gram ağırlığında toplam 60 adet rat çalışmaya dahil edildi. Deney grupları, Grup 1 (kontrol, n=12), Grup 2 (Sham grubu, n=12), Grup 3 (SAK Grubu, n=12), Grup 4 (SAK+DMSO grubu, n=12), Grup 5 (SAK+Wogonin grubu, n=12) olacak şekilde randomize edildi. Subaraknoid kanama, sisterna magnaya çift enjeksiyon modeliyle gerçekleştirildi. Deneyin başlangıcından ratların sakrifikasyonuna kadar ilk gün 0, son gün 7 olacak şekilde günler numaralandırıldı. SAK indüksiyonu çift enjeksiyon modeli ile deneyin 0. ve 2. günlerinde uygulandı. Wogonin, çift enjeksiyon modeli ile SAK indüksiyonu tamamlandıktan hemen sonra intraperitoneal yolla 40 mg/kg dozunda uygulandı. Anestezi, cerrahi işlemlerin öncesinde 10 mg/kg xylazine ve 60 mg/kg ketamin ile sağlandı. Deneyin 7. günü intrakardiyak kan ve serebral doku örnekleri alınarak hayvanlar sakrifiye edildi. Elde edilen santral sinir sistemi dokusunda ve kanda interlökin 1 Beta (IL-1β), interlökin 10 (IL-10), sinir büyüme faktörü (NGF), glial derived büyüme faktörü (GDNF) seviyeleri enzyme linked immunosorbent assay (ELİSA) yöntemiyle ve total antioksidan stres (TAS), total oksidan stres (TOS) seviyeleri spektrofotometri yöntemiyle çalışıldı. Baziller arter görülecek şekilde transvers kesilerek bloklanan doku örnekleri, Hematoksilen Eozin ile boyandı. Preparatların morfometrik olarak, görüntülü analiz programı eşliğinde ve ışık mikroskobu altında damar çapları ölçüldü. İmmünhistokimyasal Apoptoz boyama (TUNNEL Metodu) ile vasküler endoteldeki ekpresyon yüzdeleri tespit edildi. Sayısal değişkenler için ortalama ve standart sapma istatistikleri verildi. Sayısal değişkenlerin analizinde ANOVA ve karma etki modellerinden (mixed effects models) faydalanıldı. Posthoc ikili karşılaştırmalarda Tukey Testi ya da Tukey düzeltmeli en küçük kare ortalama karşılaştırmaları yapıldı. Verilerin analizi R 4.4.1 (R Core Team, 2024) programi ile yapıldı. p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Bulgular: Bu çalışmada yapılan histopatolojik incelemede apoptozisi gösteren ortalama TUNEL pozitif endotel hücre yüzdesinin SAK grubunda, Kontrol grubuna göre istatistiksel açıdan anlamlı miktarda yüksek olduğu görüldü. Wogonin tedavisi ile ortalama TUNEL pozitif hücre yüzdesinin istatistiksel olarak anlamlı düzeyde azaldığı gözlendi. SAK grubu ortalama baziller arter çapı değerlerinin kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde azaldığı, Wogonin uygulanan grupta ise bu azalmanın olmadığı görüldü. Wogonin grubunda, inflamatuar sitokin olan IL-1β düzeyinde SAK grubuna göre anlamlı azalma gözlendi. Wogonin tedavisi nöroprotektif etkileri gösteren NGF ve GDNF düzeylerinde SAK grubuna göre anlamlı artış sağlamıştır. Ayrıca SAK nedeniyle ortalama TOS düzeylerinde görülen artışın ve ortalama TAS düzeylerinde görülen azalmanın, Wogonin uygulanan grupta anlamlı şekilde düzeldiği görüldü. Sonuç: Wogonin tedavisinin etkilerini araştıran bu deneysel çalışmada, Wogonin’in SAK sonrası artan endotelyal apoptozisi azalttığı ve azalan baziller arter çapını artırdığı gözlendi. Ayrıca yapılan biyokimyasal incelemelerde Wogonin’in SAK sonrası gelişen serebral vazospazmda antiinflamatuar, nöroprotektif ve antioksidan etkileri olduğu gösterildi.
Rat modelinde priapizm sonrası oluşan iskemik reperfüzyon hasarı üzerine pentoksifilin /pirfenidon/dekspantenol uygulamalarının karşılaştırılması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Göksoy, İbrahim; Sönmez, Mehmet Giray
Amaç: Daha önce rat priapizm modellerinde kronik etkileri çalışılmış pirfenidon ve pentoksifilini iskemi reperfüzyon hasarının akut etkileri açısından değerlendirmeyi, daha önce bu priapizmde denenmeyen dekspantenolün etkilerini ve bu moleküllerin olası sinerjistik etkilerini araştırmayı amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu deneysel çalışmada olarak 175-245 g vücut ağırlıklı, 8-10 haftalık, 68 adet yetişkin erkek Wistar albino rat kullanıldı. Ratlar ranodmize olarak 7 gruba ayrıldı; Sham grubu (grup1), kontrol grubu (grup2), pirfenidon (grup3), pentoksifilin (grup4), dexpantenol (grup5), pentoksiflin+dexpantenol (grup6), pirfenidon+dexpantenol (grup7). Sham grubuna sadece penektomi yapıldı. Kontrol grubuna 1 saat iskemik priapizm ve 30 dk reperfüzyon hasarı uygulandı. Diğer gruplara ise iskemi reperfüzyon modeli ile beraber bahsedilen tedaviler eklendi. Deney sonrası ratların serumlarında IL-1β, IL-10, TAS, TOS, MDA, eNOS değerleri ölçüldü. Penektomi materyallerinde histopatolojik olarak vazokonjesyon, inflamasyon, deskuamasyon, ödem ve tunica albguineada ayrılma/hemoraji kategorilerinde yarı kantitatif olarak değerlendirilip puanlanmıştır. Bulgular: Biyokimyasal olarak kontrol grubu ile sham grubu arasında anlamlı olarak fark bulunan değerler IL-1β, IL-10, eNOS ve MDA parametreleri oldu. Kontrol grubu ile Sham grubu TAS ve TOS değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark izlenmediği için tedavi gruplarıarasındaki farkın değerlendirilmesine dahil edilmedi. IL-1β değerindeki karşılaştırmada; grup2’nin grup3, grup4 ve grup7’ten anlamlı olarak yüksek olduğu tespit edildi. (sırası ile p2-3=0,01 p2-4=0,06 ve p2-7=0,12) IL-10 değerindeki karşılaştırmada; grup2’nin grup4’ten en anlamlı olarak düşük tespit edildi. (p2-4=0,02) eNOS değerindeki karşılaştırmada; grup2 değeri grup4 ve grup7’den anlamlı olarak yüksek bulundu. (p2-4=0,01 ve p2-7=0,035) MDA değerleri kıyaslamasında; Grup2 tüm gruplardan yüksek tespit edildi. (p<0,0001) Genel olarak tedavi gruplarının farklı mekanizmalar ile iskemi reperfüzyon hasarını engellediği kanısına varıldı. Histopatolojik değerlendirmede Kontrol grubu toplam patoloji skoru Sham grubundan anlamlı olarak yüksek bulundu. (p<0,001) Toplam patoloji skoru kontrol grubunda grup5 (p=0,935) hariç diğer tüm gruplardan anlamlı olarak yüksek tespit edildi. Sonuç: Bu çalışma pirfenidon ve pentoksifilinin antiinflamatuvar ve antioksidan mekanizmalar ile priapizm sonrası iskemi reperfüzyon hasarında önleyici role sahip olduğunu göstermiştir. Tek doz dekspantenol tedavisi kontrol grubuna üstünlük kuramamıştır.
Dianthus orientalisin pankreas kanserindeki invazyon ve metastaz etkilerinin in vitro olarak araştırılması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Sevinç, Burak; Yıldırım, Mehmet Aykut
Amaç: Pankreas kanseri ileri derece ölümcül bir malign hastalıktır. Pankreas kanseri tedavisinin hastalık evresine bağlı olarak cerrahi teknikler mevcut olup beraberinde birden fazla sistemik tedavi seçenekleri mevcuttur (Mizrahi ve ark. 2020). Hastaların tedavisinde kullanılan sistemik kemoterapötikler kanser hücrelerinin apopitozunu sağlayabilir, proliferasyonunu engelleyebilir, metastatik özelliklerini baskılayabilir veya hücre ölüm yolaklarını uyarararak etki gösterebilmektedir. Pankreas kanserinin tedavisinde hem sentetik hem de bitkisel kaynaklı ilaç araştırmaları halen devam etmektedir. Bununla birlikte neoadjuvan kemoterapide ilaç toksisite veya perioperatif komplikasyonların artışına sebep olma gibi dezavantajları mevcuttur. Pankreas kanserinde adjuvan ve neoadjuvan yeni ajanların çıkması hastalara sunulacak tedaviler için ileri derece önem arz etmektedir. Klinik kullanımda olan ilaçların çoğunluğu bitkisel kaynaklı olup dianthus türleri de içerdiği fenolik bileşikler ile antikanserojen bir ajan olabilecek potansiyele sahiptir. Bununla birlikte literatürde bu bitki ile yapılmış az sayıda veri bulunmaktadır. Bu çalışmada Dianthus orientalis ekstraktının pankreas kanser hücre hattındaki olası antikanser, antiproliferatif ve antimetastatik etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Çalışmada Panc-1 ve BxPC-3 olmak üzere iki farklı pankreas hücre hattı kullandı. Dianthus orientelis ekstraklarının sağlıklı hücrelerdeki etkisinin değerlendirilmesi amacıyla HEK-293 sağlıklı embriyonik böbrek hücre hattı kullanıldı. Çalışma için Dianthus orientalis ekstraklarının uygulanıp uygulanmadığı duruma göre; Panc-1 hücre hattına Dianthus orientalis’in uygulandığı grup DiO-[P+], uygulanmadığı grup DiO-[Pneg], BxPC-3 hücre hattına Dianthus orientalis’in uygulandığı grup DiO- [Bx+], uygulanmadığı grup DiO-[Bxneg] HEK293 hücrelerine DiO ekstraklarının uygulandığı grup DiO-[HEK+] ve uygulanmadığı grup DiO-[HEKneg] olmak üzere gruplar oluşturuldu. Panc-1, BxPC-3 ve HEK-293 hücreleri %10 FBS (Fetal Bovine Serum) ve %1 penisilin/streptomisin (100 μg/ml streptomisin ve 100 U/ml penisilin) içeren DMEM (Dulbecco's Modified Eagle's Mediu) kültürü ortamında T75 flasklarda 37°C ve % 5’lik CO2’li ortamda kültüre edildi. Hücrelerin bu ekstrakta duyarlılığı tetrazolyum indirgenme (MTT) methoduyla analiz edildi. RT-PZR yöntemi ile Bax, Bad, p50, Bak, Apaf-1, Bcl-2, Bcl-XL, Casp6, Casp9, Casp3, Casp12, Casp2, p50, Bak, Apaf-1, MMP7, MMP9, VIM, SNAIL, N-Cadherin, Beta-Catenin, ZEB1, ACTA2, DDR2, SNAI2, SNAI1, PALB2, CHEK2, CDH1, TWIST1 gen ekspresyonları analiz edildi. Bulgular: Çalışmamızda Panc-1 ve Bx-PC3 Pankreas kanseri hücre hattında Dianthus orientalis ekstraktı ile tedavi edilen grupta SNAI1 PALB2 ve CHEK2 ekpsresyonları anlamlı olarak up-regüle idi. Bx-PC3 hücre hattında CHD1 ekspresyonu anlamlı olarak down-regüle idi . Apopitoz analizinde tedavi grubunda kontrol grubuna göre artmış apopitoz oranı görüldü. Sonuçlar: MTT analiz sonucunda göre IC50 dozu 48 saatte 250 μg olarak tespit edildi. Çalışmamız pankreas hücre hattında uygulanılan Dianthus orientalis ekstraktı için invazyon ve metataz üzerine bazı genlerde anlamlı farklılıklar tespit edildi. Proapototik genler ile kaspaz yolağındaki başlatıcı ve efektör kaspaz aktivasyonu sağlayarak apopitoz yolağını aktive ettiğini gösterdi, apopitoz analizindeki kontrole göre artmış apopitoz oranı ekspresyon sonuçlarını da destekler nitelikteydi. Sonuç olarak pankreas kanseri hücresine Dianthus orientalis ektraktının anlamlı antikansoreojen ekinliği gösterilmiştir.
Kolon kanser hücre hattında Dianthus orientalis ekstraktının olası antikanser etkilerinin araştırılması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Paydaş, Samet; Yıldırım, Mehmet Aykut
Amaç: Kolon kanserinde adjuvan ve neoadjuvan yeni ajanların ortaya çıkması hastalara sunulacak tedaviler açısından önemlidir. Klinik kullanımda olan ilaçların çoğunluğu bitkisel kaynaklıdır. Dianthus türleride içerdiği fenolik bileşikler ile antikanser ajan olabilecek potansiyelde olmakla birlikte literatürde az sayıda veri bulunmaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmada Dianthus orientalis ekstraktının kolon kanser hücre hattındaki olası antikanser etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Bu amaçla apopitoz ve kaspaz yolağında rol oynayan gen ekspresyonlarındaki değişikliklerin belirlenmesi amaçlandı. Materyal ve Metod: Dianthus orientalis ekstraktı hazır toz halinde temin edildi. Ekstraktlar hekzan, diklorometan (DCM), etil asetat (EA), ethanol (EtOH), ethanol/su (%70) ve su gibi farklı çözücülerde hazırlandı. Bitki ekstraktlarının kimyasal kompozisyon analizleri HPLC-MS tekniği kullanılarak belirlendi. Bu analiz hizmet alımı şeklinde gerçekleştirildi. Çalışmada HT-29 kolon kanser hücre hattı ve kontrol grubu olarak da HEK-293 sağlıklı embriyonik böbrek hücre hattı ile CCD sağlıklı kolon hücre hattı kullanıldı. HT-29 ve HEK-293 hücre hattı temin edilen bu hücreler, %10 FBS (Fetal Bovine Serum) ve %1 penisilin/streptomisin (100 U/ml penisilin ve 100 μg/ml streptomisin) içeren RPMI kültür ortamında flasklarda kültüre ekildi. Hücreler kültür ortamında yeterli sayıya ulaştıktan sonra PBS ile yıkanarak % 0,25 Trypsin-EDTA aracılığıyla enzimatik olarak kültür ortamında kaldırılıp FBS içeren besiyeri ile inaktive edildi. Çalışma için yeterli miktardaki hücreler ile çalışmaya devam edilen diğer hücrelerin %10 dimethyl sulfoxide (DMSO) protokolü ile kriyoprezervasyonu yapılarak -80°C de stoklandı. Çalışmaya devam edilen hücrelerin 37°C ve %5’lik CO2’li ortamda kültüre ekilen, besiyerleri iki günde bir yenilenerek ve yeterli sayıya ulaşana kadar bu işlem tekrar edildi. Yeterli hücre sayısına ulaşılan hücreler yeni kültür ortamlarına alınıp hücre sayımı yapıldı. Sonrasında sitotoksisite analizi, real time polimeraz zincir reaksiyonu ve flow sitometrik analizler yapılarak veriler istatistiksel analize alındı. Bulgular: DiO22 uygulanılan grupta antiapoptotik genler olan Bcl-XL ve Bcl-2 ekspresyonlarında anlamlı olarak azalma tespit edildi. Proapoptotik gen ekspresyonlarında ise Apaf-1, Bax, Bak, p53 ve ATM gen ekspresyonlarında istatistiksel olarak anlamlı artış tespit edildi. DiO23 uygulanılan grupta antiapoptotik genler olan Bcl-XL ve Bcl-2 ekspresyonlarında anlamlı olarak azalma tespit edildi. Proapoptotik gen ekspresyonlarında ise Apaf-1, Bax, Bak, p53 ve ATM gen ekspresyonlarında istatistiksel olarak anlamlı artış tespit edildi. Sonuç: Çalışmamız Dianthus orientalis bitkisine ait iki farklı şekilde hazırlanmış olan DiO22 ve DiO23 ekstraktlarının kolon kanser hücre hattında antiapoptotik genleri baskıladığı görüldü. Proapototik ile kaspaz yolağındaki başlatıcı ve efektör kaspaz gen ekspresyonlarını aktive ettiğini gösterdi. İlave olarak flow sitometrik apopitoz analizindeki DiO22 grubunda erken apopitozda, DiO23 grubunda geç apopitoz oranındaki kontrole göre artmış apopitoz oranı gen ekspresyon sonuçlarını da destekler nitelikteydi.
Halluks valgus cerrahisinde perkütan ve açık osteotomi tekniklerinin fonksiyonel ve radyolojik sonuçlarının karşılaştırılması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Yılmaz, Cumali; Kekeç, Ahmet Fevzi
Amaç: Halluks valgus cerrahisinde minimal invaziv perkütan ve açık osteotomi tekniklerinin fonksiyonel ve radyolojik sonuçlarının karşılaştırılacaktır Yöntem: Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi hasta arşivinden 2019 ile 2023 tarihleri arasında halluks valgus düzeltme cerrahide; chevron, scarf, minimal invaziv perkütan osteotomi ve lapidus prosedürü uygulanan hastalar retrospektif olarak tarandı. Çalışmamıza dahil edilme kriterleri; 19-69 yaş aralığındaki hastalar ve radyolojik olarak birinci metatarsofalangeal eklemde artroz olmayan hastalar olarak belirlendi. Dışlama kriterleri ise; inflamatuar hastalığa sahip olan hastalar ve metatarsofalangeal eklemde artritik değişikleri olan hastalar olarak belirlendi. Çalışma kriterlerini karşılayan 88 hasta çalışmaya dahil edildi. Halluks valgus düzeltme cerrahisi yapılmış hastalarda preoperatif ve postoperatif dönemde, ayak dorso-plantar grafide; HVA (halluks valgus açısı), İMA (intermetatarsal açı), DMAA (distal metatarsal eklem açısı), sesamoid subluksasyonu, birinci metatars pronasyonu ve birinci metatars uzunluğu ölçümü yapıldı. Elde edilen veriler IBMSPSS- version 22 ile analiz edildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen hastaların 18’i(%20.5) erkek, 70’i(%79.5) kadındı. Hastaların 35’ine (%39.8) sağ, 46’sına (%52.3) sol, 7’sine (%7.9) bilateral halluks valgus düzeltme cerrahisi uygulanmıştı. 12 ile 24. aylar arasındaki yapılan radyolojik ölçümlerde HVA, minimal invaziv perkütan osteotomi yapılan grupta anlamlı derece düşük olarak ölçüldü(p=0.009). Minimal invaziv perkütan osteotomi uygulanan hastalarda metatars pronasyonu anlamlı derecede azalmış olduğu görüldü(p<0.001). Minimal invaziv perkütan osteotomi uygulanan hastalarda sasamoid subluksasyonunun azalmış olduğu görüldü. Fakat bu fark anlamlı değildi. Minimal invaziv perkütan osteotomi ve açık osteotomi tekniklerini uygulanan hastalar arasında İMA, DMAA ve metatars uzunlukları arasında anlamlı farklılık saptanmadı. Fakat minimal invaziv perkütan osteotomi tekniklerinde preoperatif ve postoperatif grafiler karşılaştırıldığında, HVA(p=0.035) ve İMA(p<0.001) değerlerindeki düzeltme anlamlı derecede daha fazlaydı. Açık osteotomi tekniklerinin uygulandığı grupta nüks oranları anlamlı derecede daha fazlaydı(p=0.005). Her iki grupta fonksiyonel sonuçların karşılaştırılmasında anlamlı fark saptanmadı. Sonuç: Bu çalışma, açık osteotomi ve minimal invaziv perkütan osteotomi tekniklerinin fonksiyonel ve radyolojik sonuçlarını değerlendirmiştir. Minimal invaziv perkütan osteotomi uygulanan hastalarda halluks valgus deformitesinin tüm düzlemlerde etkin bir şekilde düzeltilebildiğini, bununda nüks oranlarını etkilediğini düşünmekteyiz. Ayrıca minimal invaziv perkütan osteotomi tekniğinin fonksiyonel sonuçlarının, geleneksel açık osteotomi teknikleriyle kıyaslanabilir güvenilirlikte olduğunu düşünmekteyiz
Demir eksikliği anemisi olan total abdominal histerektomi hastalarında koagulasyonun tromboelastogram ile değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Karakol, Ayşe; Yılmaz, Resul
Amaç: Anestezi pratiğinde karşılaşılan sık bir problem olan demir eksikliği anemisinin koagulasyon süreci üzerine olan etkilerini trombolestogram kullanarak detaylandırmak; demir eksikliği anemisi olup majör cerrahi geçiren hastaların, anemik olmayan hastalara göre intraoperatif hemidonami ve kanama takiplerinde farklılık olup olmadığını saptayarak özellikle transfüzyon yönetiminin belirlenmesine katkıda bulunmayı amaçladık. Yöntem: Çalışmaya 18-70 yaş arası, ASA skoru I-II, BMI<30 olan total abdominal histerektomi geçiren 60 hasta dahil edildi. Preoperatif labaratuvar ölçümlerine göre demir eksikliği anemisi ve kontrol grubu olmak üzere iki gruba ayrıldı. Her iki grupta çalışma kriterlerine uygun olan hastaların demografik verileri, ASA bilgileri, preoperatif ve intraoperatif vital bulgu değerleri, preoperatif dönemde alınan rutin kan örnekleri kullanılarak çalışılan tromboelastogram değerleri kayıt altına alındı. Standart anestezi ve analjezi protokolü uygulanan hastaların cerrahi süre ve bu sürede kaybedilen kan miktarı not edildi. Hastaların kanama miktarı, spanç sayımı ve aspiratör ölçümü ile belirlendi. İntraoperatif ve postoperatif dönem ilk 24 saatte yapılan kan transfüzyonu takip edilip, Hb değerleri kaydedildi. Bulgular: Grupların demografik verileri incelendiğinde, DEA olan grubun daha genç hastalardan oluştuğu belirlendi. Labaratuvar ölçümleri değerlerindirildiğinde, DEA olan grupta belirgin bir trombositoz saptandı. Grupların fibrinojen değerleri açısından belirgin bir fark yoktu. İntraoperatif kanama DEA olan grupta daha az saptandı. Yine tomboelastogram sonuçları da bu grupta koagulasyona yatkınlık olduğuna işaret ediyordu. Grupların peroperatif dönemde yapılan kan transfüzyonu açısından birbirlerine üstünlükleri saptanmadı. Sonuç: Demir eksikliği anemisi, hemostatik sistemde özellikle trombositler üzerindeki etkisi ile koagulasyona yatkınlık oluşturmaktadır. Bu, intraoperatif dönemdeki kan kaybını azaltmakta olup, ileri araştırmalar ile kan transfüzyonu stratejisinde göz önünde bulundurulması gerektiği kanaatindeyiz.
Kolon tümör nedeni ile cerrahi planlanan yaşlı hastalarda preoperatif demir eksikliği anemisinin Edmonton kırılganlık skoruna etkisinin değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Kaya, Asiye Özkan; Yılmaz, Resul
Amaç: Kırılganlık, yaşam boyunca f3zyoloj3k s3stem rezerv ve 3şlevlerde kümülat3f b3r azalma sonucu endojen veya ekzojen stres faktörler3ne karşı savunmasızlık durumu olarak tanımlanab3l3r. Kırılganlık, b3r hastanın cerrah3 b3r prosedürün stres3ne karşı savunmasızlığının ve artan postoperat3f kompl3kasyon gel3şme r3sk3 ve daha uzun hastanede kalış süres3 de dah3l olmak üzere, postoperat3f advers olayların 3y3 b3l3nen b3r öngörücüsü olarak düşünüleb3l3r. Çalışmamız kolon tümör neden3yle cerrah3 operasyon geç3recek olan, 65 yaş üstü hastalarda dem3r eks3kl3ğ3 anem3s3n3n Edmonton Kırılganlık Skoruna etk3s3n3 araştırmayı amaçlamaktadır. Yöntem: Çalışmamıza elekt3f laporoskop3k kolon tümör cerrah3s3 planan, 65 yaş üzer3 120 hasta dah3l ed3ld3. Hastalarımızın preoperat3f dönemde ASA skorlaması ve demograf3k ver3ler3 kayded3ld3. Hastalarımızın tamamı anem3 açısından değerlend3r3ld3 ve hemoglob3n değer3 13 altında olanlar anem3k olarak kabul ed3ld3. Hastalar 2 gruba (60 anem3s3 olan 60 anem3s3 olmayan) ayrıldı. Dem3r eks3kl3ğ3n3n serum göstergeler3; düşük dem3r sev3yes3, düşük ferr3t3n düzey3, artmış dem3r bağlama kapas3tes3, artmış transferr3n satürasyon değerler3 aranarak dem3r eks3kl3ğ3 anem3s3 tesp3t3 yapıldı. Hastalarımızın tamamı preoperat3f değerlend3rme esnasında Edmonton Kırılganlık Ölçeğ3ne tab3 tutuldu. Hastalarımıza 0,01 mg/kg 3v m3dazolam 3le premed3kasyon uygulandı ve non 3nvaz3v (Ekg, SpO2, KB, NMT) mon3tör3zasyon yapıldıktan sonra 3v 1 mg/kg propofol ve 0.6 mg/kg rokuronyum 3le anestez3 3ndüks3yonu yapıldı. İdamede 3se 3v 0.1-0.3 μg/kg/dk rem3fentan3l ve 0.5-1 MAK desflurane 3nhalasyonu amel3yat önces3 v3tal değerler3n (KH, SAB ve OAB) %20-30 3ç3nde tutulmasına özen göster3lerek uygulandı. Hastalara aynı cerrah3 ek3p tarafından laparoskop3k kolon tümör cerrah3s3 yapıldı. Hastaların bazal, 3ndüks3yon sonrası, entübasyon 5. Dak3kası, cerrah3 5.,30. ve 60. dak3ka aralıklı, ekstübasyon sonrası ve PACU 15. dak3kadak3 v3tal değerler3 (KH, SAB, DAB OAB) kayıt ed3ld3. PACU’de Mod3f3ye Aldrete skoru hesaplandı. Hastalarımız per3operat3f dönemde ayrıca; operasyon süres3, 3notrop3k ajan 3ht3yacı, kanama m3ktarı, kan ve kan ürünler3 transfüzyon gereks3n3m3, yoğun bakımda-hastanede yatış süres3, PACU’da Mod3f3ye Aldrete Skoru ve 30 günlük mortal3te açısından 3ncelend3. Bulgular: Çalışmamızda preoperat3f dönemde dem3r eks3kl3ğ3 anem3s3 olan grubunun yaş ortalaması(p=0,017), ek hastalıkları, yoğun bakım ün3tes3nde yatış günü (p=0,01), total hastane yatış günü (p=0,016) ve Edmonton Kırılganlık Ölçeğ3 (p<0,001) değerler3 genel hasta popülasyonuna göre daha yüksekt3. Yoğun Bakım Ün3tes3ne yatış süreler3nde Edmonton Kırılganlık Ölçeğ3 3le poz3t3f yönde (p<0,001), Mod3f3ye Aldrete Skorları 3le negat3f yönde b3r korelasyon 3l3şk3s3 vardı (p<0,001). Ayrıca postoperat3f 1 aylık mortal3te değerlend3r3lmes3nde 3stat3ksel olarak anlamlı farklılık yoktu. Dem3r eks3kl3ğ3 anem3s3 olan ve yüksek kırılganlık skoruna sah3p grupta solunumsal (p=0,047), kard3yak (p=0,047) ve nörops3kojen3k (p=0,046) kompl3kasyon ve 3notrop3k ajan kullanımı daha yüksekt3 (p<0,001). Anem3s3 olan hastaların PACU’da daha düşük Mod3f3ye Aldrete Skoruna (p<0,001) sah3pt3; ayrıca Edmonton Kırılganlık Ölçeğ3 3le Mod3f3ye Aldrete Skorları arasında negat3f b3r korelasyon 3l3şk3s3 vardı (p<0,001). Ayrıca Edmonton Kırılganlık Ölçeğ3 3le 3ndüks3yon sonrası SAB (p=0,003), DAB (p=0,001), OAB (p=0,001) arasında negat3f (ters) yönde orta düzeyde b3r korelasyon 3l3şk3s3 görülmüştür. Sonuç: Bu prospekt3f gözlemsel kl3n3k çalışmada; dem3r eks3kl3ğ3 anem3s3 olan ger3atr3k hastaların daha yüksek kırılganlık skoruna sah3p olduğunu gördük. Ayrıca bu kırılgan hastalarda; 3ntraoperat3f 3notrop3k ajan 3ht3yacı, yoğun bakım ve hastanede kalış süreler3, postoperat3f kompl3kasyonlar daha fazla görülmüş ve Mod3f3ye Aldreye Skoru 3se daha düşük tesp3t ed3lm3ş ve 3stat3ksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ancak mortal3te ve kan transfüzyonu açısından anlamlı farklılık saptanmamıştır. Özell3kle ger3atr3k onkoloj3k hasta grubunun preoperat3f değerlend3r3lmes3nde kırılganlığın ASA skorunun öngörücü doğruluğunu artırdığını düşünüyoruz. Edmonton Kırılganlık Skoru’nun Ayrıca hem kırılganlığın düzelt3leb3l3r r3sk faktörler3n3n (anem3, malnutr3syon, pol3farmas3 vb.) tesp3t3 ve tedav3s3, hem de oluşab3lecek postoperat3f kompl3kasyonları değerlend3reb3lmek 3ç3n rut3n olarak kullanılması gerekt3ğ3n3 düşünüyoruz.
Spontan subaraknoid kanama ile gelen hastaların klinik ve radyolojik açıdan retrospektif incelenmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Yıldırım, Seyfullah; Kenan, Mehmet
Amaç: Spontan subaraknoid kanamalar (SAK), beyinde veya omurilikte subaraknoid mesafeye kan sızması sonucu oluşan, ani ve hayatı tehdit eden acil bir durumdur. Bu kanamalar çoğunlukla anevrizma kaynaklı olmaktadır. Biz çalışmamızda spontan SAK ile gelen ve kliniğimizde takip edilen hastaları klinik ve radyolojik açıdan incelemeyi, sonuçlarını literatürle karşılaştırmayı hedefledik. Gereç ve Yöntem: Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı Yoğun Bakım Ünitesinde Ocak 2014 – Aralık 2022 tarihleri arasında takip edilmiş spontan SAK ile gelen 99 hasta retrospektif olarak klinik ve radyolojik verilerle incelendi. Çalışmamıza spontan SAK geçiren hastalar dahil edilirken, travma sonrası SAK hastaları ile kanamamış intraserebral vasküler patolojisi olan hastalar dahil edilmedi. Çalışmamıza dahil olan hastalar yaş, cinsiyet, kanamanın lokalizasyonu, kanama boyutunun çapı, FISHER skorlaması, anevrizma şekli, mortalite ve morbidite sonuçları, hastaneye geliş ve taburculuk glaskow koma skalası (GKS) sonuçları, ventriküle açılma durumu, vazospazm oranları, endovasküler girişim ve cerrahi müdahale durumları araştırıldı. Bulgular: Çalışmamızdaki tüm hastaların yaş ortalaması 55,4 ±13,1 yıldı. Her iki cinsiyet arasında yaş ortalaması, anevrizma şekli, ventriküle açılma durumu, kanama boyutunun çapı, vazospazm, FISHER skorlaması, cerrahi müdahale, defisit varlığı, mortalite, geliş ve taburculuk GKS’si açısından istatistiki olarak anlamlı fark yoktu (sırasıyla; p=0,243; p=0,154; p=0,367; p=0,152; p=0,356; p=0,600; p=0,055; p=0,755; p=0,051; p=0,053). Her iki cinsiyet arasında lokalizasyon ve endovasküler girişim açısından istatistiki olarak anlamlı fark vardır (sırasıyla p=0,040; p=0,016). Mortaliteye göre lokalizasyon, anevrizma şekli, kanama boyutunun çapı, morbidite, geliş GKS ile taburculuk GKS açısından istatistiki olarak anlamlı fark yoktu (sırasıyla; p=0,756; p=0,312; p=0,233; p=0,182; p=0,533). Mortaliteye göre yaş ortalaması, ventriküle açılma, vazospazm, FISHER skorlaması, cerrahi müdahale, endovasküler girişim açısından istatistiki olarak anlamlı fark vardır (sırasıyla; p=0,003; p=0,004; p=0,008; p=0,023; p=<0,001; p=<0,001). Sonuç: Her iki cinsiyet arasında lokalizasyon ve endovasküler girişim açısından anlamlı yüksek ilişki mevcuttur. Ventriküle açılma durumu, vazospazm varlığı, FISHER skorlaması, cerrahi müdahale, endovasküler girişim mortalite açısından değerlendirildiğinde anlamlı yüksek ilişki mevcuttur.
Korakoakromial ligament morfolojisinin skapula morfolojisi ve sık görülen omuz patolojileri ile ilişkilerinin değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Özdemirci, Ayhan; Özer, Mustafa
Amaç: L􀵴teratüre bakıldığında omuz patoloj􀵴ler􀵴nde kr􀵴t􀵴k omuz açısı (CSA), gleno􀵴d vers􀵴yon (GV), gleno􀵴d 􀵴nkl􀵴nasyon (Gİ), korakoakrom􀵴al l􀵴gament (KAL) kalınlık, korakoakrom􀵴al ark açısı g􀵴b􀵴 parametreler ve omuz patoloj􀵴ler􀵴 􀵴l􀵴şk􀵴ler􀵴 araştırılmıştır. Bu çalışmanın amacı KAL uzunluğunu ve b􀵴l􀵴nen bu ölçümlere ek olarak kend􀵴 tanımladığımız radyoloj􀵴k ölçümlerden de yararlanarak KAL ve skapula morfoloj􀵴s􀵴n􀵴n omuz patoloj􀵴ler􀵴 üzer􀵴ndek􀵴 etk􀵴s􀵴n􀵴 ortaya koymaktır. Yöntem: Bu çalışmada Aralık 2016- Aralık 2023 tar􀵴hler􀵴 arasında Necmett􀵴n Erbakan Ün􀵴vers􀵴tes􀵴 Meram Tıp Fakültes􀵴 ortoped􀵴 ve travmatoloj􀵴 pol􀵴kl􀵴n􀵴ğ􀵴ne omuz ağrısı 􀵴le başvuran 950 hasta 􀵴çer􀵴s􀵴nden dışlama kr􀵴terler􀵴 kullanarak (􀵴ler􀵴 derece artroz olması,b􀵴rden çok omuz patoloj􀵴s􀵴n􀵴n b􀵴r arada olması ) rastgele seç􀵴len 213 hasta dah􀵴l ed􀵴ld􀵴. Çalışma grubunda anter􀵴or omuz 􀵴nstab􀵴l􀵴tes􀵴, subakrom􀵴yal sıkışma sendromu, rotator manşet yırtığı grupları olarak heps􀵴nden 50 şer hasta rastgele seç􀵴ld􀵴. Kontrol grubu manyet􀵴k rezonans (MR) görüntülemede (herhang􀵴 b􀵴r omuz patoloj􀵴s􀵴 olmayan) normal grup 63 hasta rastgele seç􀵴ld􀵴. Çalışma ve kontrol grubu hastalarının MR ve röntgen kes􀵴tler􀵴nde; daha önceden tanımlanmış olan CSA, GV, Gİ, korakoakrom􀵴yal ark açısı, bunlara ek olarak KAL uzunluğu ve b􀵴z􀵴m yen􀵴 tanımladığımız akrom􀵴yon kapsama açısı (AKA), korakoakrom􀵴yal kapsama açısı (KKA), akrom􀵴on-gleno􀵴d aks arası açı farkı (AGAF) ölçümler􀵴 kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya dah􀵴l ed􀵴len toplam 213 hastanın 90’ı kadın (%42,2), 123’ü erkekt􀵴 (%57,8). Çalışmaya dah􀵴l ed􀵴len b􀵴reyler􀵴n kontrol grubu, rotator manşet yırtığı, 􀵴zole subakrom􀵴yal sıkışma, anter􀵴or omuz 􀵴nstab􀵴l􀵴tes􀵴 olanların 118’􀵴nde (%55,5) sağ kolda 􀵴ken, 95’􀵴nde (%44,5) sol koldaydı. Korakoakrom􀵴yal ark açısı, KAL total uzunluğu, KAL yüksekl􀵴k ve aks􀵴yel uzunluk AGAF, KKA, GV, CSA gruplar arası (p<0,001) bu parametreler 􀵴le patoloj􀵴ler arasında anlamlı farklılıklar olduğunu tesp􀵴t ed􀵴ld􀵴. Ölçümlerde gruplar arasında subakrom􀵴al sıkışma sendromu 􀵴ç􀵴n CSA, GV, AGAF, KKA parametreler􀵴nde anlamlı farklılıklar olduğu gözlend􀵴.(p<0,001) Rotator manşet yırtığı grubunda 􀵴se; AGAF, KKA, KAL aks􀵴yel uzunluk, KAL yüksekl􀵴k, KAL total uzunluk, KAA parametreler􀵴nde anlamlı farklılıklar olduğu gözlend􀵴.(p<0,001) Anter􀵴or omuz 􀵴nstab􀵴l􀵴te grubunda 􀵴se; AGAF, KKA, KAL aks􀵴yel uzunluk, KAL total uzunluk, KAA parametreler􀵴nde anlamlı farklılıklar olduğu gözlend􀵴.(p<0,001) KAL aks􀵴yel uzunluk, yüksekl􀵴k ve total uzunluğu (sırasıyla 44,2 mm,14 mm,47 mm eş􀵴k değer ve üzer􀵴nde), rotator manşet yırtığı tanısında anlamlı farklılıklar gösterd􀵴ğ􀵴 tesp􀵴t ed􀵴ld􀵴.(sırasıyla p değerler􀵴; p=0,005, <0,001, <0,001) KAL aksiyel uzunluk, KAL total uzunluk(sırasıyla 43,8 mm, 47,6 mm ve eşik değer ve üzerinde ) ve korakoakromial ark açısının ise (123,8 derece eşik değer ve üzeri açılarda) instabilite tanısında anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edildi.(sırasıyla p değerleri ; <0,001 , <0,001, 0,001)Bizim tanımladığımız açılardan korakoakromial kapsama açısının (53,1 derece eşik değer ve üzerinde) instabilite tanısında anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edildi.(p=0,011) CSA’nın ve GV’nin (sırasıyla 30,1 ve 2 derece eşik değer) subakromiyal sıkışma sendromu tanısında anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edildi.(sırasıyla p<0,03, p<0,001) Sonuç: Sonuç olarak radyoloj􀵴k ölçümlerle b􀵴lg􀵴 sah􀵴b􀵴 olunan skapula morfoloj􀵴s􀵴; KAL aks􀵴yel ve total uzunluğunun artması 􀵴le 􀵴nstab􀵴l􀵴te ve rotator manşet yırtığı r􀵴sk􀵴n􀵴n arttığı gözlend􀵴. Korakoakrom􀵴yal ark açısı ve b􀵴z􀵴m tanımladığımız korakoakrom􀵴al kapsama açısının artması 􀵴le 􀵴nstab􀵴l􀵴te r􀵴sk􀵴n􀵴n arttığı gözlend􀵴. Bunlara ek olarak CSA ve GV’n􀵴n subakrom􀵴al sıkışma sendromu 􀵴le 􀵴l􀵴şk􀵴l􀵴 parametreler olab􀵴leceğ􀵴 tesp􀵴t ed􀵴ld􀵴. KAL ve skapula morfoloj􀵴ler􀵴n􀵴n sık görülen omuz patoloj􀵴ler􀵴n􀵴n etyopatogenez􀵴n􀵴n aydınlatılmasına yardımcı parametreler olduğu gözlend􀵴.
Herediter anjioödem hastalarının odyolojik ve vestibüler bulgularının değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Afifoğlu, Malik; Eravcı, Fakih Cihat
Amaç: Herediter anjioödem (HAE), otozomal dominant geçişli nadir bir genetik hastalıktır. Literatürde HAE’nin odyo-vestibüler fonksiyonlarının üzerine etkisi araştırılmamış olup mevcut çalışmada herediter anjioödem hastalığının odyovestibüler fonksiyonlarının değerlendirilmesi amaçlandı. Yöntem: Çalışmaya 20 herediter anjioödem hasta ve 20 sağlıklı kontrol grubu dahil edildi. Her iki gruba otoendoskopik muayenesi ve katılımcılara araştırma verilerinin elde edilmesinde sosyo-demografik özelliklerinin kaydedileceği anket formu, saf ses odyometresi, kalorik test, Video Head Impulse Test (VHIT) ve komputerize dinamik posturografi (KDP) testleri ve baş dönmesi engellilik envanteri (BEE) uygulandı. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen HAE hastaların 11(%55)’i, kontrol grubunun ise 12 (%60)’si kadındı. Hasta ve kontrol grubunda yaş ve cinsiyet dağılımı istatistiksel olarak benzer bulundu (p>0,05). Hastaların hava ve kemik yolu işitme seviye ölçümlerinden 2000 Hz ölçümleri dışındaki (500, 1000 ve 4000 Hz) ölçümlerde, hasta grubu işitme seviyesi kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde düşük tespit edildi (p<0,005). Kalorik testte hasta grubunda 9 (%45) hastanın kanal parezisi saptandı, kontrol grubunda ise kanal parezisi saptanmadı. İstatiksel olarak hasta grubunda kanal parezisi kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek tespit edildi. Maksimum yavaş phase velocity (MSPV) parametresi hasta grubunda kontrol grubuna göre düşük belirlendi (p=0,023). VHIT’te hasta grubunda 6 (%30) hastada vestibulo-ocular refleks (VOR) kazanç kaybı görüldü. Ayrıca 11 (%55) hastada patolojik sakkad (covert,overt) izlendi. Kontrol grubunda ise VOR kazanç kaybı ve patolojik sakkad hiç izlenmedi. İstatiksel olarak VOR kazancı hasta grubun sol anterior (LA) ve sol lateral kanal (LL)’larında, kontrol grubuna göre istatistiki olarak anlamlı düzeyde düşük belirlendi (p değerleri sırasıyla; p=0,035; p=0,006). KDP sonuçları incelendiğinde hasta grubunda, kontrol grubuna göre Visual (AP), VES (AP), PREF (AP), Global (AP), Visual (ML), VES (ML), PREF (ML), Global (ML) parametreleri istatistiki olarak anlamlı düzeyde düşük belirlendi (p<0,001). BEE’de hasta grubunun 7 (%35)’inde dizziness handikap izlendi; birinde (%5) hafif ve 6’sında (%30) orta derece handikap izlendi. Buna karşın kontrol grubunu bireylerinde dizziness handikap izlenmedi. Sonuç: Bu çalışmamız, HAE hastalarının odyo-vestibüler sistemin değerlendirilmesini gerçekleştiren literatürdeki ilk çalışmadır. HAE hastalarının odyovestibüler sistemlerinin etkilendiği objektif ve subjektif değerlendirmelerle ortaya konmaktadır. Bu hasta grubu baş dönmesi şikayetleri ile kliniklere başvurabileceği ve ilk tanı anında dahi olabileceği bilinmelidir. Ek olarak bu hastalara yönelik spesifik vestibüler rehabilitasyon programları uygulanabilir ve hastaların vestibüler fonksiyonları düzenli aralıklarla takip edilmesi gerekmektedir.
Onkolojik kolorektal cerrahilerde postoperatif riskleri öngörmede hangisi daha değerli? asa skorlaması, prognostik nutrisyonel indeks, mini nutrisyonel değerlendirme, kırılganlık ölçeği
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Sayılmaz, Utku; Erol, Atilla
Amaç: Çalışmamızda elektif laparaskopik onkolojik kolorektal cerrahi planan, 65 yaş ve üzeri hastaları, preoperatif olarak ASA, FRAIL, MNA-SF, PNI skorları ile kırılganlık ve malnütrisyon değerlendirmesi yaparak, postoperatif komplikasyon, mortalite, hastane ve ybü yatış sürecine etkisini saptamayı amaçladık. Yöntem: Çalışmamıza elektif onkolojik kolorektal operasyon planan, 65 yaş ve üzeri 100 hasta dahil edildi. Hastalara preoperatif dönemde onam alınarak, ASA (Amerikan Anestezi Derneği Fiziksel Sınıflandırma skoru), FRAİL Kırılganlık Ölçeği ve Mini Nutrisyonel Değerlendirme Testi- Kısa Formu (MNA-SF) uygulandı. Operasyon öncesindeki albümin ve lenfosit değerleri kaydedilerek, PNI (Prognostik Nutrisyonel Index) skoru hesaplandı. Postoperatif 30 günlük süre içinde postoperatif komplikasyon gelişimi, mortalite, hastane ve yoğun bakım yatış süresi, hastane tekrar başvurusu incelendi ve kaydedildi. Bulgular: Çalışmamızda kırılganlık (FRAIL) ve malnütrisyon (MNA-SF ve PNI) düzeyleri artan hastalarda; postoperatif komplikasyonlar, postoperatif ybü ihtiyacı, uzamış ybü süresi, uzamış hastane yatış süresi, tekrar hastane başvurusu ve mortalitede artış istatistiksel olarak anlamlı ve fazlaydı (p<0,05). ASA skorlamamız ise postoperatif ybü ihtiyacı (p<0,05) belirlemede anlamlı iken diğer incelemelerimizde istatistiksel olarak anlamsızdı (p>0,05). Postoperatif komplikasyonlar ve mortalite için skorlarlamalar arasında yapılan regresyon testinde FRAIL kırılganlık skoru malnütrisyon skorlarına göre daha anlamlı görüldü. Uzamış hastane ve ybü yatış süresini öngörmede yapılan korelasyon testlerinde, FRAIL ve MNA-SF, PNI’a göre daha belirleyici olduğu görüldü. Postoperatif komplikasyonları öngörmede, çalışmamızda belirlediğimiz PNI cut-off değerimiz ise 49,5 olarak hesaplandı. Sonuç: Çalışma sonucunda kırılgan ve malnütre hastalarda postoperatif morbidite, mortalite ve yatış süreleri çok daha fazla oranda gözlenmiş ve istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Özellikle geriatrik ve onkolojik hasta grubunda, preoperatif dönemde kırılganlık ve malnütrisyon durumunun rutin olarak değerlendirilmesi ve gerekli hazırlıkların yapılması, operasyon sonrası tedavi sürecinde oldukça elzem ve faydalı olduğu ortaya koyulmuştur. Kırılganlık ve malnütrisyon değerlendirmelerinin, preoperatif değerlendirme için ASA sınıflandırmasının öngörücü doğruluğunu önemli ölçüde artıracağını ve kombinasyonlarının tek başına ASA sınıflandırmasından istatistiksel olarak anlamlı derecede üstün olacağını düşünüyoruz
Retrograd intrarenal cerrahi uygulanan hastalarda R.I.R.S. skorlama sisteminin postoperatif akut böbrek hasarı ile ilişkisi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Altınkaya, Nurullah; Pişkin, Mehmet Mesut
Giriş ve Amaç: Üriner sistem taş hastalığı günümüzde sıklıkla karşılaşılan ve görülme sıklığı giderek artan bir sağlık problemidir. Gelişen teknoloji ile birlikte retrograd intrarenal cerrahi (RIRS) böbrek taşı tedavisinde giderek önem kazanmıştır. RIRS sonrası başarı ve taşsızlık oranlarını değerlendirmek için çeşitli skorlama sistemleri ve nomogramlar geliştirilmiştir. R.I.R.S. skorlama sistemi, RIRS sonrası taşsızlığı öngörmede önemli yer tutmaktadır. RIRS sonrası ciddi postoperatif komplikasyonlar meydana gelebilir. Bu komplikasyonlardan birisi de akut böbrek hasarıdır. İskemik ve nefrotoksik akut böbrek hasarını belirlemek için tip-1 transmembran glikoproteini olan Kidney Injury Molecule-1(KIM-1) gibi biyobelirteçler kullanılmaktadır. İdrar KIM-1 düzeylerinin serum kreatinini ve idrar çıkışından önce tubüler, interstisyel ve glomerüler hasarda arttığı ve böbrek hasarının şiddeti ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Çalışmamızda RIRS yapılan hastalarda R.I.R.S. skorlama sisteminin postoperatif akut böbrek hasarı ile ilişkisinin idrar Kidney Injury Molecule-1 (KIM-1) biyobelirteç değerleri ölçülerek araştırılması amaçlanmıştır. Materyal Metod: Kliniğimizde 01.08.2023 ile 01.02.2024 tarihleri arasında böbrek taşı nedeni ile RIRS yapılan 18-65 yaş arası 60 yetişkin hasta çalışmaya dahil edildi ve prospektif olarak değerlendirildi. Hastaların demografik verileri, ameliyat süresi ve ameliyat sonrası hastanede kalış süreleri ve postoperatif komplikasyonlar kaydedilmiştir. Preoperatif çekilmiş olan bilgisayarlı tomografide taş boyutları, taşın dansitesi (Houndsfield Ünitesi [HU]), lokalizasyonu ve infundibulopelvik açılar incelenerek her hastanın R.I.R.S. skorları hesaplanmıştır. Ayrıca taşsızlığı öngören diğer skorlama sistemleri [Reşorlu-Ünsal Taş Skoru. (RUSS), Modifiye Seul Ulusal Üniversitesi Böbrek Taş Kompleksi Skoru (S-ReSC)] de hesaplanarak bu skorlama sistemlerinin ROC analizi ile taşsızlığı öngörebilme yetenekleri incelenip karşılaştırılmıştır. Hastalardan operasyon öncesinde ve operasyon sonrası 4. ve 24. saatlerde olmak üzere alınan idrar örneklerindeki KIM-1 düzeyleri ELISA yöntemiyle analiz edilmiştir. Operasyon sonrası KIM-1/Cr değerlerindeki değişiklikler hesaplanmıştır. Hastalar için belirlenmiş olan R.I.R.S. skoru ile KİM-1/Cr düzeylerindeki değişiklikler arasındaki ilişki için Pearson korelasyon analizi yapılmıştır ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Bulgular: Ortalama hasta yaşı 53.4 (19-64) yıl, ortalama taş boyutu 15.5±6.5 mm idi. Ortalama operasyon süresi 58.3±25.9 dk olup hastaların ortalama R.I.R.S, RUSS ve Modifiye S-ReSC skorları sırasıyla 6.3 (4–10), 0.8 (0-3) ve 1.5 (1–3) idi. Postoperatif taşsızlık oranı %86.7 idi. R.I.R.S. skorlama sisteminin postoperatif taşsızlığı öngörmede diğer iki skorlama sistemine göre daha yüksek prediktif değere sahip olduğu görüldü (AUC = 0.894, %95 CI, 0.805-0.985, p < 0.001). Hastaların preoperatif, postoperatif 4. saat ve postoperatif 24. saat ortalama idrar KIM-1/Cr düzeyleri sırasıyla 0.40, 1.73 ve 1.15 olarak bulundu ve istatistiksel olarak aralarında anlamlı fark görüldü (p<0,001). Postoperatif 4. Saat idrar KIM-1/Cr yükseliş düzeyi ortalama 1.32 (0.5-1.9) olarak saptandı. Yapılan Pearson korelasyon analizinde hastaların R.I.R.S. skorları ile; postoperatif 4. saatteki idrar KIM-1/Cr yükseliş düzeyleri arasında ve postoperatif 4. saat idrar KIM-1/Cr düzeyleri arasında pozitif korelasyon olduğu görüldü (sırasıyla r = 508, p<0.001; r = 0.477, p<0.001). Sonuç: R.I.R.S. skorlama sistemi, RIRS yapılan hastalarda postoperatif taşsızlığı öngörmesinin yanı sıra postoperatif gelişebilecek olan akut böbrek hasarı hakkında da bilgi verebilir.
Endoskopik üreterolitotripside kullanılan farklı güçteki lazerlerin serolojik ve radyolojik biyobelirteçlerle değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Eroıl, Eren; Güven, Selçuk
GİRİŞ VE AMAÇ: Üriner sistem taş hastalığı ülkemizde sık görülen bir hastalık olup bu olguların yaklaşık %20 sini üreter taşı olan olgular oluşturmaktadır. Üreter taşlarının endoskopik tedavisinde kullanılan yöntemler gelişen litotriptör ve lazer teknolojisi ile birlikte hızlı bir gelişim ve değişim göstermektedir. Gelişen lazer teknolojisi ile birlikte daha güçlü lazerlerin kullanımı yaygınlaşmıştır. Yeni teknoloji, etkin fragmantasyon ve düşük operasyon süreleri açısından umut vaad etmektedir. Bu çalışmanın amacı üreter taşı fragmantasyonunda kullanılan standart holmium lazer tedavisi ile yüksek güçlü lazer tedavisinin etkinliği ve güvenilirliğinin karşılaştırılmasıdır. MATERYAL-METOD: Çalışmamıza Üroloji Kliniğine Ekim 2023-Ocak 2024 tarihleri arasında üreter taşı nedeni ile başvuran ve lazer endoskopik ureterolitotoripsi uygulanan toplam 122 hasta dahil edilmiştir. Bu hastalar yüksek güçlü lazer tedavisi uygulanan 61 hasta (grup-1) ve düşük güçlü lazer tedavisi uygulanan 61 hasta (grup-2) olarak iki gruba ayrılmıştır. Hastaların demografik özellikleri, taş boyutları ve özellikleri, operasyon öncesi, operasyona ait ve operasyon sonrası verileri kaydedilmiş ve veriler SPSS programı yardımı ile değerlendirilmiştir. BULGULAR: Çalışmaya dahil edilen hastaların ortalama yaşı 51,12 (23-75) iken grup-1’de 52,91± 14,62 grup-2’de 49,32±14,39 saptandı. (p:0,16).Tüm hastaların 77 si erkek (%63,1),45 i kadındı.(%36,9) Hastaların genel ortalama BMI değeri 26,57±3,62 dir. Genel hasta populasyonunda ortalama taş boyutu 9,57±3,33 mm (4-19) iken grup-1 ortalama taş boyutu 9,19±3,27mm, grup-2 de 9,95±3,38 mm saptanmış olup her iki grup taş boyutu benzerdi. (p:0,16) Genel hasta populasyonunda daş dansite ortalaması 785,91±174,83 HU (403-1240) saptanırken grup-1 HU değeri 805,52±141,78 HU, grup-2 HU değeri 766,29±201,8 HU saptanmıştır.(p:0,06) İki grup için operasyon öncesi ve operasyon sonrası değerlendirilen laboratuar bulguları benzer olduğu görüldü. Fragmantasyon süreleri grup-1 de 9,44 ±3,68 dk iken grup-2 de 16,63 ±8,62 dk saptandı.(p<0,05).Operasyon süreleri grup-1 de 28,09±8,04 dk grup-2 de 33,39±13,82 dk saptandı. (p<0,05) Operasyon esnasından kullanılan skopi süreleri ve hastaların hastanede yatış süreleri açısından iki grup arasında anlamlı bir fark saptanmadı. Taşsızlık oranları da grup-1 ve grup-2 arasında benzer saptandı.(p:0,72) Grup-1 de 4 hastada clavien grade-1 komplikasyon görülürken grup 2 de 3 hastada clavien grade-1 ve 1 hastada clavien grade 3A komplikasyon izlendi. Hastaların operasyon sonrası 3.ay hidronefroz takibinde grup-1 de 1 hastada grade-2 ve 1 hastada grade-1 hidronefroz izlendi. Grup-2 de 2 hastada grade-1 hidronefroz ve 1 hastada grade-2 hidronefroz izlendi. Gruplar arasında komplikasyon ve post-operatif 3.ay hidronefroz takibi açısından anlamlı bir fark izlenmedi. SONUÇ: Çalışmamızda üreter taşlarının endoskopik tedavisinde standart tedaviye seçenek olarak kullanılabilecek olan yüksek güçlü lazer tedavisinin taş fragmantasyonunda daha hızlı ve etkin bir fragmantasyon sağladığı ve bu sayede operasyon sürelerini düşürebileceği görülmektedir. Serolojik bulgular ve komplikasyon oranlarında standart tedaviye göre farklılık olmaması kullanımının güvenli olduğuna dair bulgular veririken 3. ay kontrollerde herhangi bir patoloji görülmemesi uzun dönem sonuçlarının da güvenilirliğine işaret etmektedir.
Masif posterosuperior rotator manşet yırtıklarında postoperatif klinik sonuçların; yırtık tipi ve skapula morfolojisi ile ilişkisinin değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Harmankaya, Muzaffer; Özer, Mustafa
Amaç: Masif posterosuperior rotator manşet yırtıklarında postoperatif dönemde ki klinik sonuçların yırtık tipi ve skapula morfolojisi arasında ki ilişkinin araştırılması planlandı. Yöntem: Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi hasta arşivinden 2016 Ocak ile 2022 Ocak tarihleri arasında omuz artroskopisi operasyonu yapılan 1126 hasta retrospektif olarak tarandı. Çalışmamıza dahil edilme kriterleri; hastaların 18 yaş üzeri olması ve artroskopik olarak tamir edilebilir masif posterosuperior rotator manşet yırtığı olduğunun gösterilmesidir. Bu çalısmada dışlanan hasta grupları ise; tamir edilemez veya parsiyel tamir yapılan hastalar, daha önce üst ekstremite cerrahisi geçiren hastalar, donuk omuz bulguları olan hastalar, subskapularis yırtığı olan hastalar, omuz artrozu olan hastalar, nörolojik ve hematolojik hastalığı olan hastalar ve iki yıllık klinik sonuçların elde edilmesi için ulaşılamayan veya ex olan hastalar olarak belirlendi. Çalışma kriterlerini karşılayan 61 hasta çalışmaya dahil edildi. Masif posterosuperior rotator manşet yırtığı olan hastalarda omuz ap grafide kritik omuz açısı ve MR görüntülemede sagittal akromial slop, glenoid inklinasyonu, glenoid versiyonu ve lateral akromial açı ölçümü yapıldı. Elde edilen veriler IBM-SPSS-version 22 ile analiz edildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen hastaların 26’sı(%42,6) erkek 35’i(%57,4) kadın, kontrol grubu hastaların 24’ü(%44,4) erkek 30’u(%55,6) kadındı. Hastaların 41’inde(%67,2) sağ 20’sinde(%32,8) sol tarafta patoloji vardı. Kontrol gurubunda ise 38(%70,3) sağ 16(%29,7) sol taraf radyolojik görüntülemelerinde ölçüm yapıldı. Hastaların tümünde masif posterosüperior rotator manşet yırtığı olup eşlik eden subskapularis yırtığı yoktu. Hasta olan grup ile kontrol grubu arasında yapılan ölçümlerde radyolojik ölçümler açısından istastiksel olarak anlamlı fark tespit edildi. Ölçümlerde hasta olan grupta kontrol grubuna göre kritik omuz açısı(p<0.001) ve sagittal akromial slop açısı(p=0,033) artarken lateral akromial açıda(p=0.040) ise azalma tespit edildi. Hasta olan gurup yırtık tipine göre ayrıldığında ise; rotator kablo yırtık olan gurup ile rotator kablo sağlam olan gurup arasında radyolojik parametreler ve postop klinik sonuçlar açısından anlamlı bir fark yoktu. Sonuç: Bu çalışma, masif posterosuperior rotator manşet yırtıklarında postoperatif klinik sonuçları etkileyebilecek iki önemli faktörü, yırtık tipini ve skapula morfolojisini incelemiştir. Sonuç olarak rotator manşet rüptürünü, risk faktörleri açısından multifaktöriyel değerlendirmenin yanı sıra sagittal planda ki akromion eğiminin de dikkate alınması gerektiğini düşünmekteyiz.
Kliniğimizde serebral palsi tanılı hastalarda yapılan rekonstrüktif kalça cerrahisinin proksimal femoral geometri ve asetabuluma etkilerinin radyolojik ve fonksiyonel sonuçlarının değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Akkaya, Mevlüt Kutay; Korucu, İsmail Hakkı
Amaç: Serebral palsili (SP) bireylerde nöromüsküler kalça deplasmanı, ayak bileği ekin deformitesinden sonra ikinci en yaygın anomalidir. Kalça deplasmanı olan hastaların; yaşam kalitesini ve işlevini iyileştirmek amacıyla koruyucu, rekonstrüktif veya kurtarıcı cerrahi işlemler uygulanmaktadır. Çalışmamızdaki amaç SP’li hastalarda kalça rekonstrüktif cerrahilerin, proksimal femoral geometri ve asetabuluma etkilerinin kısa ve orta vadedeki etkilerinin fonksiyonel ve radyolojik olarak değerlendirilmesini amaçladık. Yöntem: Kliniğimizde Ocak 2013- Ocak 2024 tarihleri arasında serebral palsi tanılı hastaların ameliyatlarının retrospektif değerlendirilerek kalça rekonstrüktif cerrahisi olan vakaların belirlenmesi planlandı. Dahil edilme kriterlerimize uygun hastaların verileri sistemden elde edildi. Tüm hastaların ameliyat öncesi ve son kontrollerinde standardize olarak çekilmiş pelvis ön arka grafileri çalışma kapsamında değerlendirildi. Grafilerde Reimer migrasyon indeksi (RMI), asetabular indeks (AI), Sharp açısı, merkez kenar açısı (MKA), femur boyunşaft açısı, femur baş-şaft açısı, medializasyon indeksi (MeI) durumu değerlendirildi. Tüm hastalara fonksiyonel değerlendirme için fonksiyonel mobilite skalası (FMS) ve ağrı değerlendirilmesi için 10 puanlı VAS uygulandı. Gruplar arası ve zamana göre karşılaştırmalarda bağımlı örneklem t testi ile genel lineer model tekrarlı ölçümler testi kullanılmış, p değerinin 0,05’ten küçük olması (p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 37 hastanın 20’si kadın (%54), 17’si erkekti (%46). Kapsama alınan 37 hastanın 47 kalçası değerlendirildi. Opere edilen 47 kalçanın %51’i sağ, %49’u sol kalçaydı. 37 hastanın son kontrollerinde en küçüğü 6 yaşında en büyüğü 21 yaşında idi. Ameliyat edilen 24 kalçaya femoral osteotomiye ek olarak pelvik osteotomi uygulandı. İzole femoral osteotomi yapılan hastalar grup 1, ek olarak pelvik osteotomi uygulanan hastalar grup 2 olarak belirlendi. Grup 1 yaş ortalaması 14,9 ± 4,3, takip süresi 4,6 ± 2 iken; grup 2 yaş ortalaması 10,7 ± 3,2, takip süresi 3,5 ± 1,2 yıldı. Ameliyat öncesi değerlendirmede Grup 2'nin Grup 1'e kıyasla anlamlı derecede daha yüksek Reimer Migrasyon İndeksine sahip olduğunu göstermiştir. (p <0,001). Bu, Grup 2'deki hastaların ameliyat öncesinde daha ileri derecede patolojiye sahip olduğunu düşündürmektedir. Ameliyat sonrası yapılan değerlendirmede ise, her iki grup arasındaki bu fark azalmış olmakla birlikte, Grup 1'in sonuçları Grup 2'ye göre anlamlı olarak daha iyi düzelme göstermiştir. (p = 0,01). Grup 2, ameliyat öncesi asetabular İndeksi değerlerinde Grup 1'e göre istatistiksel olarak anlamlı bir yükseklik sergilemiştir (p = 0,004). Ancak, cerrahi müdahale sonrasında iki grup arasındaki bu farkın önemi kaybolmuş, göstergeler arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsız hale gelmiştir (p = 0,14). İki grup arasında ameliyat öncesi yapılan ölçümlerde, Grup 2 anlamlı derecede daha yüksek Merkez Kenar açısı değerlerine sahiptir. (p <0,001), bu da daha şiddetli displaziye işaret eder. Ameliyat sonrası, Grup 1 bu açıda Grup 2'ye kıyasla anlamlı bir iyileşme sergilemiştir. (p = 0,003). Fonksiyonel skorlama için yapılan fonksiyonel mobilite skalasında (FMS) Grup 1'in Grup 2'ye göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha iyi performans sergilediğini göstermektedir. Özellikle FMS 500m skalasında elde edilen p değeri (p = 0,002), Grup 1'in Grup 2'ye göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha iyi performans sergilediğini göstermektedir. Vas Skoru grup 1’de ameliyat öncesi ort. 6,7 ± 0,9, ameliyat sonrası 1,1 ± 0,9; grup 2’de ameliyat öncesi ort. 8,1 ± 0,9, ameliyat sonrası 2,3 ± 1,2 bulundu. Sonuç: Çalışmamızın bulguları, kalça rekonstrüktif cerrahilerin, serebral palsili hastalarda kalça deplasmanı ve çıkıklarının tedavisinde kısa-orta vadede etkinliği ve güvenilirliği konusundaki literatürü desteklemektedir. Kalça rekonstrüktif cerrahilerinde yaş sınırı literatürde tartışmalı olsa da biz çalışmamızda 8 yaşından önce yapılan cerrahilerin kısa orta dönemde benzer sonuçlar elde ettiğini gördük. İzole VDRO yapılan grupta her ne kadar asetabular örtünme sağlansa da ileri asetabular displazisi olan hastalarda pelvik osteotomi de eklenmesini öneriyoruz.
Kemik metastazlı solid tümörlü hastalarda metastazın bölgesel dağılımı
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Tahak, Fatih; Çolak, Tahsin Sami
Amaç: Kanser vakalarının toplumda görülme sıklığı artması ile birlikte kansere bağlı gelişen metastazlarda da artış görülmektedir. Kemik metastazları da ortopedi pratiğinde gün geçtikçe artan, mortalite ve morbiditeye sebep olan metastazlardan biridir. Bu çalışmada kemik metastaz bölgelerini, metastaza bağlı iskelet ile ilişkili olayları (SRE) ve bunların mortalite ile ilişkileri incelenecektir. Yöntem: Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi hasta arşivinden 2012 Ocak ile 2022 Aralık tarihleri arasında Pet-BT çekilen 13.047 hastanın demografik bilgileri, Pet-BT raporları, patoloji raporları, iskelet ile ilişkili olaylar, metastaz bölgeleri, tanıdan metastaza kadar geçen süre ve ölüm zamanı hastane otomasyon kayıt sisteminden retrospektif olarak tarandı. Çalışmamıza dahil edilme kriterleri; ilk kemik metastazını belirtilen tarama zamanı içinde yapan, 18-99 yaş arası kemik metastazı olan solid tümörlü hastalar olarak belirlendi. Çalışmanın dışlama kriterleri; solid tümör dışı maligniteler, primer kemik tümörleri, 18 yaş altı çocukluk çağı kanserler ve eksik veri kaydı olan hastalar olarak belirlendi. Çalışma kriterlerini karşılayan 810 hasta çalışmaya dahil edildi. Sağkalım eğrileri arasındaki fark Kaplan-Meier yöntemi kullanılarak karşılaştırıldı. Bulgular: Hastalarda kemik metastazı gelişme sıklığı akciğer, meme, prostat, genitoüriner gastrointestinal, primeri bilinmeyen ve diğer kanserlerde sırayla %8,8/ %12,5/ %29,1/ %5,1/ %3,3/ %3,2/ %2,5 şeklindeydi. Çalışmaya alınan 810 hastanın 470 i (%58.0) erkek, 340 ı (%42.0) kadındı. Hastaların yaş ortalaması 67,05 ti (±12,75). Multipl kemik metastazı 649 (%80,1) hastada bulundu. Kemik metastazı yapan kanser hastalarına bakıldığında birinci metastazın en sık vertebraya olduğu ve vertebra içinde en sık torakal vertebraya (%65,5) olduğu, ikinci kemik metastazın en sık skapulaya (%33,1) olduğu, üçüncü kemik metastazın en sık yaygın (birden fazla kemik) (%29,8) olduğu bulundu. Hastaların %45,8 inde metastaza bağlı SRE görüldü. Tanıdan 1.metastaza kadar geçen süre ortalama 13,4±23,2 ay, ikinci metastaza kadar geçen süre ortalama 33,8±30,6 ay, üçüncü metastaza kadar geçen süre ortalama 49,3±33,6 aydı. Akciğer, primeri bilinmeyen kanserler ve diğer olarak gruplandırılan kanserlerde kemik metastaz sonrası hastalığın çok hızlı ilerlediği ve medyan hayatta kalma süresinin 6 aydan kısa olduğu görüldü. Tek kemik metastazı, multipl kemik metastazıyla kıyaslandığında tek kemik metastazı olan hastalarda hayatta kalma süresi anlamlı şekilde uzundu. (p <0,05). Multipl kemik metastazı tutulum yerleri kendi arasında karşılaştırıldığında vertebra tutulumu, yaygın tutuluma göre anlamlı şekilde daha uzun yaşam süresi bulundu (p<0,001). Akciğer, meme ve gastrointestinal kanserlerde kemik metastaz yerleri ile metastaz sonrası hayatta kalma süresi arasında anlamlı fark bulundu (p<0,05). Sonuç: Çalışmamız, solid tümörlerin %6,2 kemik metastazı yaptığını ve en sık vertebraya metastaz olduğunu, ikincil metastazın en sık skapulaya, üçüncül metastazın en sık yaygın metastaz olarak görüldüğünü göstermiştir. Akciğer kanseri, primeri bilinmeyen kanser ve diğer kanserlerde kemik metastaz sonrası hayatta kalma süresinin 6 aydan kısa olduğu gösterilmiştir. Çalışmamız, bildiğimiz kadarıyla literatürde daha önce tanımlanmayan solid tümörlerdeki kemik metastaz sıklığını ve ikincil ile üçüncül kemik metastaz bölgelerini tanımlayan ilk çalışma olmuştur.
Parkinson hastalarında konjonktival impresyon sitolojisi ve gözyaşı parametrelerinin değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Tezcan, Ali; Oltulu, Refik
Amaç: Parkinson hastalarında konjonktival impresyon sitolojisi (KİS), Schirmer testi, gözyaşı kırılma zamanı (GKZ) ve Oküler Yüzey Hastalık İndeksi (Ocular Surface Disease Index, OSDI) anketi ile oküler yüzeyin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu randomize prospektif kontrollü çalışmaya 49 erken dönem Parkinson hastası ve 45 sağlıklı kişiden oluşan kontrol grubu dahil edildi. Parkinson hastalarının Hoehn-Yahr Skalasına göre klinik evrelemesi yapıldı. Çalışma ve kontrol grubuna tam bir oftalmolojik muayene sonrası OSDI anketi, GKZ, Schirmer testi ve KİS uygulandı. Konjonktival örnekler sitolojik olarak Nelson evreleme sistemine göre incelendi. Elde edilen sonuçlar gruplar arasında istatistiksel olarak değerlendirildi. Bulgular: Parkinson hastalarının 27’si erkek (%55.1), 22’si kadın (%44.9) idi. Kontrol grubunun ise 29’u erkek (%64.4), 16’sı kadın (%35.6) idi. Ortalama yaş Parkinson grubunda 66.1±7.2 yıl ve kontrol grubunda 65.3±7.8 yıl idi. Parkinson grubunda Schirmer testi ve GKZ sonuçları kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha düşüktü (p<0.001, p<0.001). Parkinson grubunun OSDI skoru sonuçları ve KİS evresi kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksekti (p<0.001, p<0.001). Parkinson hastalarında evre 2 grubunun yaş ortalaması, evre 1 grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek bulundu (p<0.001). Schirmer testi ortalamasının evre 2 grubunda, evre 1 grubundan istatistiksel olarak anlamlı derecede daha düşük olduğu bulundu (p=0.009). Parkinson grubunda KİS evresi ile; Schirmer testi (r=-0.477, p<0.001) arasında negatif yönlü orta derecede korelasyon saptandı. Kontrol grubunda Schirmer testi ile; KİS evresi (r=- 0.449, p=0.002) arasında negatif yönlü orta derecede korelasyon saptandı. Sonuç: Parkinson hastalığında GKZ ve Schirmer test değerlerinin azalması, konjoktival goblet hücre kaybı ve skuamöz metaplazi gelişimi oküler yüzeyin etkilendiğini göstermektedir. Parkinson hastalarında kuru göz hastalığı tanısının erken konulması oküler yüzey hasarı ve görme bozuklukları gibi komplikasyonları önlemek açısından önemlidir.
Çift lümenli tüp yerleştirilmesi için geleneksel Macintosh Bleyd, C-MAC Videolaringoskop ve yüksek açılı C-MAC D-bleyd'in kullanımının karşılaştırılması
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Yetiş, Esra; Büyükbezirci, Gülay
Amaç: Göğüs cerrahisinde torakotomi veya Video destekli torakoskopik cerrahi yapılıp, tek akciğer ventilasyonu uygulanan hastaların çift lümenli tüp entübasyonunda; Konvansiyonel Macintosh, C-MAC Videolaringoskop Macintosh bleyd ve C-MAC Videolaringoskop D-bleydin entübasyon süresi, entübasyon deneme sayısı, entübasyona verilen hemodinamik yanıtlar, entübasyona bağlı gelişen komplikasyonları karşılaştırmayı amaçladık. Yöntem: Çalışmaya 18-90 yaş arası, torakotomi veya video destekli torakoskopik cerrahi yapılan, çift lümenli tüp ile entübe edilen 105 hasta dahil edildi. Hastalar C-MAC Macintosh bleyd, C-MAC D-bleyd ve Konvansiyonel Macintosh bleyd olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Hastaların hangi grupta olacakları kapalı opak zarf yöntemi ile belirlendi. Ameliyathaneye alınan hastaların preoperatif havayolu değerlendirildi ve elektrokardiyografi, pulse oksimetre, tansiyon ölçümleri kaydedildi. Hastalar preoksijenize edildikten sonra anestezi indüksiyonu verildi ve train of four değeri 0 olduktan sonra uygun laringoskop ile entübe edildi. Entübasyon süresi, deneme sayısı, Pogo skoru, laringoskopu yerleştirmede zorluk, tüp ilerletmede zorluk gibi entübasyon ile ilgili olan durumlar, entübasyon sonrası 1., 3. ve 5. dakika hemodinamik parametreler ve entübasyon sonrası gelişebilecek komplikasyonlar kaydedildi. Daha sonra hastanın tüpünün doğru yerde olup olmadığını belirlemek amacıyla fiberoptik bronkoskopi uygulandı ve görülen dokularda travma olup olmadığı kaydedildi. Operasyon sonrası 1. ve 24. saatte hasta değerlendirildi, boğaz ağrısı, ses kısıklığı, disfaji, öksürük giibi postoperatif komplikasyonlar sorgulandı ve kaydedildi. Bulgular: Demografik veriler 3 grupta da homojen olarak dağılmıştı. Mallampati, ağız açıklığı ve tiromental mesafe gibi preoperatif havayolu değerlendirmesi gruplar arasında benzerdi. Gruplar arasında entübasyon ile ilgili olan tüp numarası, tüp dizaynı, Pogo skoru, Burp manevrası, laringoskopu yerleştirmede zorluk, tüp ilerletmede zorluk ve entübasyon deneme sayıları açısından fark yoktu. Fakat C-MAC D-bleyd grubunda 2 hasta ikinci denemede de entübe edilemediği için laringoskop değiştirildi. Entübasyon süreleri değerlendirildiğinde ise en kısa süre Konvansiyonel Macintosh grubunda, en uzun süre ise C-MAC D-bleyd grubunda bulundu ve gruplar arasında anlamlı fark saptandı (p<0.01). Entübasyon sırasında ve sonrasında gelişen komplikasyonlar, fiberoptik bronkoskopi ile farkedilen yumuşak doku travmaları, hemodinamik parametreler ve postoperatif değerlendirilen komplikasyonlar açısından da üç grup arasında anlamlı fark yoktu. Sonuç: Normal havayolu olan hastalarda, çift lümenli tüp entübasyonunda Konvansiyonel Macintosh laringoskop ile entübasyon süresi, C-MAC videolaringoskop Macintosh bleyd ve CMAC videolaringoskop D-bleyde göre daha kısa olduğu için, çift lümenli tüp entübasyonunda ilk seçenek laringoskop olarak Konvansiyonel Macintosh laringoskop tercih edilebilir.
Laparoskopik kolesistektomi operasyonlarında farklı FiO2 değerlerinin perioperatif atelektaziye etkisinin akciğer ultrasonografi ile değerlendirilmesi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2024) Yüce, Şeyma Özyürek; Topal, Ahmet
AMAÇ: Bu çalışmada birincil amacımız; laparoskopik kolesistektomi vakalarında anestezi yönetiminde solunan oksijen fraksiyonları (FiO2) arası farklılığın, Akciğer Ultrasonografisi Skorlaması aracılığıyla perioperatif atelektaziye etkisinin gözlemlenip saptanmasıdır. İkincil amacımız ise; anestezi yönetiminde solunan oksijen fraksiyonları (FiO2) arası farklılığın postoperatif pulmoner komplikasyonlara (PPK) ve hastanede kalış süresine etkisinin gözlemlenip saptanmasıdır. YÖNTEM: Çalışmamız; Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesinde Genel Cerrahi Ameliyathanesinde 02/09/2021-02/09/2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş olup, 18-80 yaş aralığında Amerikan Anestezistler Derneği (ASA) fiziksel statüsü I-III olan elektif laparoskopik kolesistektomi operasyonu geçiren hastaların anestezi yönetiminde solunan oksijen fraksiyonları (FiO2) arası farklılığın, Akciğer USG’si vasıtasıyla perioperatif atelektaziye etkisini gözlemsel olarak değerlendirmeye almıştır. Bu gözlemler neticesinde uygulanan FiO2 farklılığına göre hastaları Grup D (düşük FiO2) ve Grup Y (yüksek FiO2) olarak iki grupta değerlendirdik. İntraoperatif hedef SpO2 değeri %94 olacak şekilde tüm hastalarda belirlenmiş olup; FiO2 anestezi indüksiyonunda D grubu 0.7- Y grubu 1.0, intraoperatif dönemde D grubu 0.3-Y grubu 0.6, uyandırma evresinde D grubu 0.7-Y grubu 1.0 olarak, PACU’da ise oronazal maske aracılığıyla D grubu 2-Y grubu 10 litre/dakika oksijen desteği olacak şekilde uygulandı. Hastalar operasyondan 15 dakika öncesi preoperatif değerlendirme ünitesinde ve operasyon bitimi PACU’da postoperatif 30. dk’da olmak üzere 2 farklı zaman diliminde Modifiye Akciğer Ultrasonografi Skoru’na (MAUS) göre değerlendirildi. BULGULAR: Düşük FiO2 grubu ile karşılaştırıldığında yüksek FiO2 grubunda postoperatif MAUS skoru istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksekti (p = 0,034). Her iki grupta da preoperatif MAUS skoru ile karşılaştırıldığında postoperatif MAUS skorunun istatistiksel olarak anlamlı düzeyde arttığı saptandı (p<0,001). Gruplar arasında preoperatif MAUS skoru bakımından ise istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0,05). Grupların değerlendirmeye alınan intraoperatif hipoksemi, postoperatif pulmoner komplikasyon (PPK) verileri ve taburculuk zamanı verileri arasında ise istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde fark görülmemiştir. SONUÇ: Yüksek FiO2 kullanımının Modifiye Akciğer Ultrason Skoruna göre düşük FiO2 kullanımına göre daha yüksek oranda atelektaziye neden olduğu gösterilen bu çalışmamızdan sonra kliniğimiz, perioperatif dönemde aşırı oksijen uygulamaktan kaçınmak amacıyla klinik uygulamasını değiştirmiştir. Biz de çalışmamız neticesinde intraoperatif süreçte SpO2>%94 değerini sağlayacak minimum FiO2 değerinin sağlanması gerektiğini ve oksijenin bir medikasyon aracı olarak değerlendirilmesi gerektiğini ve bu noktada farkındalık arttırıcı klinik içi eğitimlerin tüm sağlık profesyonellerine sağlanması gerektiğini düşünüyoruz.

Güncel Gönderiler