Divan şiirinin söz varlığında “Yalan”

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0003-2821-517X
dc.contributor.authorAkpınar, Şerife
dc.date.accessioned2020-01-18T21:14:04Z
dc.date.available2020-01-18T21:14:04Z
dc.date.issued2014
dc.departmentNEÜ, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümüen_US
dc.description.abstractYalan; sözlüklerde uydurma, sahte, kötü söz olarak yer alır. İnsanlar tarafından günah, yasak ya da ayıp kabul edilmesine rağmen söylenmekten vazgeçilememiştir. Hatta çoğu defa yalanları hafifletmek için onlara; küçük, zararsız, pembe, masum gibi sıfatlar yüklenmiş, vicdanlar rahatlatılmaya çalışılmıştır. Divan edebiyatının söz varlığında da "yalan"a rastlanılmaktadır. Ancak kelimenin sözlük anlamı ile divan şiirindeki kullanımı arasında zaman zaman farklılıklar olduğu da görülmüştür. Karşıdakini aldatmayı amaçlayan yalan, şiirde bu anlamından ziyade mecazî anlamda söz konusu edilmiştir. Zira divan şairi güzeli arama ve anlatma peşinde koşarken bir hayal dünyasındadır ve bu dünya da yalan olarak değerlendirilir. Divan şiirinde kadının, dünyanın, sabahın bile yalanla ifade edildiği beyitlerde sevgili de aşığa yalan vaatlerde bulunur. Ayrıca, bu kötü davranışa karşı insanlar özellikle nasihat-nâmelerde uyarılır. Ancak eserlerde en dikkat çeken husus şiirinde en -iyi/çok- yalan olan şairin, en iyi şair olarak kabul edilmesi olmuştur. Divan şiirinde, yalan kelimesinin üstlendiği anlamı çağrıştıracak pek çok kelime bulunmaktadır. Bunlar arasında yalana en yakın olan "kandırma" anlamına gelebilecek mekr, hile, firîb, iftira, bühtân...gibi kelimeler de vardır. Ancak çalışmayı sınırlandırmak için şiirlerdeki sadece "yalan, kizb/kâzib, dürûg" kelimeleri taranmış ve şairlerin "yalan"ı nasıl işledikleri üzerinde durulmuştur. Bu makalede esas alınan örnekler Kutadgu Bilig'den başlayarak farklı yüzyıllara ve şairlere ait divan ve mesnevilerden seçilmiştir. Geniş bir tarama sonucunda elde edilen beyitlerin incelenmesiyle alt başlıklar belirlenmiş ve bu konuda en dikkat çeken mısralar söz konusu edilmiştir. Örneklerin çoğaltılması mümkün olmakla birlikte tespit edilen beyitlerle de "yalan" kelimesinin divan şiirinde kullanılışının kavratılmasına çalışılmıştır.en_US
dc.description.abstractLie; means false, fake and bad word in dictionaries. Although it is thought as sin, taboo or shame by people, it can not be given up telling. Even, most of the time to alleviate the lies people use adjectives as little, white, pink, innocent and consciences are tried to be relax. In the vocabulary of divan literature “lie” is found. But it was seen that sometimes between the dictionary meaning and the usage in divan poetry of the word can be differences. Lie, which aims to deceive the others, is used metaphorically rather than its real meaning in the poetry. Because while divan poet aims to find and tell the beauty he/she is in an imaginary world and this is thought as lie in the world. In the couplets of the divan poetry, which woman, world, and even morning are expressed with lie, loved gives false promises to the lover. Besides people are always warned against this bad behaviour in nasihat-names. But the most remarkable point in the works is that the poet who uses the lies most is thought as the best poet. In divan poetry there are lots of words that associate with the meaning of the word lie. Among these there are words as mekr, hile, firib, iftira, bühtan… that mean “deception”, which has the closest meaning to the lie, But to limit the study in the poetries the words “lie, kizb/kazib, düruğ” were scanned and dwelled on how poets handled the lie. The examples, which is based on in this article, are selected among the divan and mesnevis that belong to different centuries and poets by starting from the Kutadgu Bilig. By analyzing the couplets, which were obtained as a result of a wide range of survey, subtitles were determined and the most remarkable verses in this subject were mentioned. It is possible that examples can be maximized and with the couplets, which were identified, it is tried to be showed how the word lie is used in divan poetries.en_US
dc.identifier.citationAkpınar, Ş. (2014). Divan şiirinin söz varlığında “Yalan”. Turkish Studies (Elektronik), 9, 3, 43-78.en_US
dc.identifier.endpage78en_US
dc.identifier.issn1308-2140en_US
dc.identifier.issn1308-2140en_US
dc.identifier.issue3en_US
dc.identifier.startpage43en_US
dc.identifier.urihttps://app.trdizin.gov.tr/makale/TWpneU1UUTVPUT09/divan-siirinin-soz-varliginda-yalan-
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12452/3086
dc.identifier.volume9en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofTurkish Studies (Elektronik)en_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US]
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectYalan (kizb, dürûg)en_US
dc.subjectŞairen_US
dc.subjectŞiiren_US
dc.subjectDünyaen_US
dc.subjectKadınen_US
dc.subjectVa’den_US
dc.subjectDa’vâen_US
dc.subjectLieen_US
dc.subjectPoeten_US
dc.subjectPoemen_US
dc.subjectWorlden_US
dc.subjectWomanen_US
dc.subjectPromiseen_US
dc.subjectClaimen_US
dc.titleDivan şiirinin söz varlığında “Yalan”en_US
dc.title.alternative“Lie” in the vocabulary of divan poetryen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
DİVAN ŞİİRİNİN SÖZ VARLIĞINDA “YALAN”.pdf
Boyut:
651.79 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin (Full Text)
İndir

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu
Makale Koleksiyonu